Su ürünleri ve hayvansal ihracatında rekabet zayıflıyor
Mehmet Hanifi GÜLEL
Türkiye su eserleri ve hayvansal mamullerindeki üretim artışı ihracat sayılarına da yansımaya başladı. Dal, son yıllarda ihracatta yakaladığı ivmeyi rekabet nedeniyle her pazarda sürdüremiyor. Kesim temsilcileri birtakım pazarlarda yaşanan güç kaybını yüksek finansman maliyetlerine bağlıyor.
Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (İSHİB) Yönetim Kurulu Lideri Müjdat Sezer, “Bunun sonucunda güçlü olduğumuz pazarlarda zayıflama ve kimi kesimler için pazar kayıplarına kadar gidiyor. Öteki taraftan, pazarlardaki rekabetçiliğin azalması ile 2025 yılı için belirlenen ihracat gayelerimiz de olumsuz etkiliyor. Önümüzdeki devirde karşımıza çıkacak mahzurları aşmamızın, özellikle üretim artışının sağlanabilmesine de bağlı olduğunu unutmamak gerekir” dedi.
Su eserleri ve hayvansal mamuller ihracatını 2024 yılı açısından hakikat değerlendirmek için bir evvelki yıl verilerine de bakmakta yarar olduğunu belirten Sezer, 2023’te bilhassa yılın birinci çeyreğinde en büyük ihracat pazarlarında derinleşen resesyon, bankacılık krizi ve yaşanan büyük sarsıntı ile ihracatçıların sıkıntı bir periyot geçirdiğine vurgu yaptı.
Buna karşın ihracatçıların sürat kesmeden çalışmalarını sürdürdüklerini, birlik olarak heyetleri, fuarlar gerçekleştirdiklerini ve yeni pazarlar aramaya devam ettiklerini aktaran Sezer, “Bu doğrultuda 2023 yılı bölüm ihracatımız 3 milyar 486 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2024 yılında ise ABD’de başlayan bankacılık krizi ile birlikte global ticaretteki sertleşen havaya karşın ülkemizin sahip olduğu potansiyel ve gücünün farkında olarak çalışmalarımızı sürdürmeye devam ettik. Bu doğrultuda 2024’te ise ihracatımız 3 milyar 863 milyon dolara ulaştı” diye konuştu.
İhracatlar kısa vadeli planlar yapmaya yöneldi
Sektörü olarak 2024 Ekim ayı sonu sayılarına nazaran en fazla ihracat yapılan ülkelerin sırasıyla; 626 milyon dolar ile Irak, 451 milyon dolar ile Rusya, 246 milyon dolar ile İtalya geldiğini ileten Sezer, global piyasalardaki belirsizliklerin piyasada dengesiz bir yapı yarattığını ve bunun da ihracatçıları kısa vadeli planlar yapmaya zorladığını söyledi.
Yeni yılda ihracatçıları farklı zorlukların beklediğini bildiklerini ve gördüklerini aktaran Sezer, “Başta Ukrayna – Rusya Savaşı olmak üzere, dünya genelinde yaşanan savaşlar ve tehditler global besin tedarikini zora sokmaya devam ediyor. Kesimimiz bu kuvvetli durumu avantaja dönüştürmek ve besin talebinin ülkemize akmasını sağlamak için tüm çalışmaları yapmaya devam edecek.
Bunun için gerekli olan üretim artışının sağlanması en kıymetli maksat olarak önümüze çıkıyor. Bütün bu zorluklara rağmen, İhracatçılar Birliği olarak yeni amaçlarımızı ve atacağımız adımları belirlemiş, yeni projelerle yeni yıla hazırlanmış bulunmaktayız. Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller sektörü ihracatımızın 2025 yılında 4 milyar doları aşacağını varsayım ediyoruz” açıklamasında bulundu.
Kente göçün azalmasını sağlayan bir dal
Sektörde üretimin arttırılmasına yönelik yatırımlara değer verdiklerine dikkat çeken Sezer, fakat bu üslup yatırımların yüksek maliyetli yatırımlar olmasından dolayı devletin desteklemesi çok kıymetli olduğunu vurguladı.
Örneğin bin 500 metrekareli bir kümes kurma maliyetinin 300 bin euro civarında olduğunu lisana getiren Sezer, “2012 yılından bu yana verilen IPARD desteklerinin kümeslerin yenilenmesine değil yeni kümeslerin kurulmasına yönlendirilmesi, bu kümeslerin kesimhanelerin olduğu bölgelere yakın olması kıymet arz ediyor. Yeniden su eserleri olsun kanatlı sektörü olsun kırsal kesimde istihdamı sağlayan, bu yanı ile köyden kente göçün de azalmasını sağlayan, topluma sosyolojik olarak olumlu etkileri olan bir kesimiz. Ancak kırsalda çalışma şartlarının uygunlaştırılması buralarda çalışmayı cazibeli hale getirir ve artırır. Kesim olarak canlı ile uğraşan bu manada meşakkatli dolaysıyla, öbür sektörlerin de yaşadığı istihdam sıkıntısını daha güçlü yaşayan bir kesimiz. Bu itibarıyla yeniden devletin üreticiye, işverene vereceği takviyeler bizim de elimizi güçlendirecek ve alandaki istihdamı artıracak” biçiminde konuştu.
“İsteğimiz kur siyasetinin ihracatçıyı desteklemesi”
Global çapta yaşanan savaşların ve krizlerin ülkemizi de olumsuz etkilediğine değinen Müjdat Sezer, “Yükselen maliyetler karşısında üretici firmalarımız büyük bir özveriyle çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor. Bizler de İhracatçı Birlikleri olarak ihracatçılarımıza yeni pazarlar bulmaya, mevcut pazarlarda gücümüzü arttırıcı çalışmalar yapmaya devam etmekteyiz. Bu doğrultuda, 2025 yılı sonu belirlediğimiz maksada ulaşabilmemiz
hatta aşabilmemiz için ihracatçılar olarak tek isteğimiz, kur siyasetinin istikrarlı ve üreticiyi, ihracatçıyı dayanaklar noktada olması” dedi.