Hububat ihracatının yüzde 40’ı Güneydoğu’dan

Güneydoğu Anadolu’nun hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatı, yılın birinci 5 ayında yüzde 7,9 artışla 1,5 milyar dolara ulaştı. Ölçü olarak yüzde 4,5 artışla 1,9 milyon tona yaklaşılan bu devirde 431,3 bin ton makarna, 397,9 bin ton buğday unu ve 182 bin ton ayçiçek yağı ihraç edildi.
Türkiye’nin 472,9 milyon dolarlık ayçiçek yağı ihracatının 270,1 milyon dolara denk gelen yüzde 57,1’lik kısmı Güneydoğu’dan ihraç edildi. Türkiye’nin 370,5 milyon dolarlık makarna ihracatında bölgenin hissesi 250 milyon dolar ile yüzde 67,4 oldu. 5 aylık süreçte ihracatın yüzde 8,4 gerileyerek 434,2 milyon dolar olarak gerçekleştiği Irak, bölgenin en büyük ihraç pazarı olmayı sürdürdü. İkinci sıradaki Suriye’ye yüzde 34,2 artışla 149,5 milyon dolar ihracat yapıldı.
“Hububat bölümünün bölge ihracatındaki hissesi %30’u geçti”
Güneydoğu iktisadının gelişiminde besin sanayicilerinin hissesinin son yıllarda dikkat çekici halde arttığını söz eden Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Celal Kadooğlu şunları söyledi: “Gıda sanayine yönelik yatırımların artması ve bölgede artan markalaşma eğilimi, bölümümüzü Güneydoğu Anadolu iktisadının temel taşlarından biri haline getirdi.
Son 2 yılda bölgesel ihracatımızdaki hissesini yüzde 29,1’den yüzde 30,5’e yükselten hububat sektörü, bu artışla birlikte bölgemizin ihracat lideri haline geldi. Aynı periyotta, Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarını içeren İSO500 listesine 3 üyemizin daha katılması ile toplam firma sayımız 12’ye ulaştı. Ocak-Mayıs devrinde Güneydoğu’dan aylık ortalama 36,4 bin ton ayçiçek yağı ve 86,2 bin ton makarna ihraç edilmesi; bunun yanında Türkiye genelinde yapılan 5,2 milyon tonluk hububat ihracatının 1,8 milyon tondan fazlasının bölgemizden gerçekleştirilmesi, bölgemizin besin sanayisindeki potansiyel ve kapasitesinin bir sözü.”
“Yerel kalkınma atılımında besin sanayi kritik rol oynuyor”
Sektördeki bu büyümenin sadece dış ticaret değil; bölgedeki ekonomik canlılık açısından da kritik rol oynadığını tabir eden Kadooğlu şunları belirtti: “Gıda işletmelerimiz, ziraî üreticiden nakliye ve lojistik firmalarına, paketlemeden dağıtıma kadar uzanan geniş bir tedarik zinciriyle çalışıyor; bayan istihdamını artırarak mahallî iş gücüne dayalı bir kalkınma modeli geliştiriyor.
Bu güçlü yapı, depo ve soğuk zincir sistemlerinden güç altyapısına kadar pek çok tamamlayıcı yatırımı da beraberinde getiriyor. Mahallî Kalkınma Atağı Programı kapsamında organize sanayi bölgelerinde rezerv alanların oluşturulması ve yeni teşvik sistemi ile gelişmiş kentlerdeki sanayi altyapısının 6. Bölge’ye taşınması, Güneydoğu vilayetlerinde ekonomik canlanmayı hızlandıracak stratejik bir adımdır. Terörsüz Türkiye vizyonuyla birlikte, bu yatırımların bölge halkı için istikrar ve refahı kalıcı hale getirmesini bekliyoruz.”
Gıda ihracatçıları olarak kurdukları uluslararası irtibatların tarımsal diploması açısından önemine dikkat çeken Kadooğlu şu değerlendirmede bulundu: “Tarım ve Orman Bakanımızın da altını çizdiği üzere, Türkiye’nin bölgesel ve global kuruluşlarla kurduğu güçlü bağlantı ve kardeşlik temelli münasebetler, tarım diplomasisinin tesirli şekilde kullanılmasına imkan tanıyor.
Bu vizyonun sonucu olarak, Dünya Besin Programı’nın ülkemizi stratejik besin stok merkezi olarak görmek istemesi, ülkemize duyulan milletlerarası itimadın güçlendiğini gösteriyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi olarak biz de bu sürece güçlü katkılar sunuyoruz.
2025’in birinci 5 ayında Türkiye’nin Orta Doğu’ya yaptığı hububat ihracatının yaklaşık yüzde 40’ı, Afrika’ya yapılan ihracatın ise yüzde 36,9’u bölgemizden gerçekleştirildi. Bu bölgelerde yer alan ülkelerle kurduğumuz ticari bağlar, ikili ilişkilerin güçlenmesini sağlıyor. Irak ve Suriye üzere komşularımızla kurduğumuz istikrarlı bağlantılar, jeopolitik dalgalanmalara karşı daha sağlam bir ticaret ortamı yaratırken, Afrika’da derinleşen ilişkilerimiz bu kıtada uzun soluklu ve sürdürülebilir bir gıda ticareti modelinin altyapısını oluşturuyor.”