11 ayın sultanı Ramazan perakende sektörüne can suyu olacak
Hüseyin VATANSEVER
On bir ayın sultanı Ramazan, 28 Şubat Cuma günü kılınacak birinci teravih namazı ile başlayacak, 28 Şubat’ı 1 Mart’a bağlayan gece sahura kalkılacak ve tıpkı gün birinci iftar yapılacak.
Çeşitli ibadetlerle bir arada geçen bu ayın en besbelli özelliği ailelerin geniş sofralarda buluşarak bağları güçlendirmesi ve yardımlaşma hissinin artmasıyla bir paylaşım atmosferi oluşması… İftardan evvel fırınların önünde oluşan uzun pide kuyrukları, iftar çadırları ve yardımlaşma kolileri Ramazan ayının bolluk ve rahmetini günlük yaşama yansıtıyor.
Bu görüntünün ekonomik görünüme de tesiri bulunuyor. İslami takvimin 9’uncu ayı Ramazan, birebir vakitte İslam’ın beş kaidesi olan oruç ibadeti ile geçtiği için bu ay besin ile direkt bir bağlantı içinde… İslam ülkelerin birçoklarında besin perakendecileri, artan talebe hazırlıklı olabilmek ismine en az bir ay öncesinden eser stoklarını destek eder. Marketler başta olmak üzere perakendeciler Ramazan ayına özel promosyonlar ve teklifler sunma eğiliminde olur.
Ramazan ayı boyunca yiyecek ve içecek reklamlarının ağır olması tesadüf olmadığı üzere oruç tutulan bir ay olmasına karşın, “İftar” ile “Sahur” ortasındaki vakit diliminde besin tüketimi olağan tüketim sistemini aşar. Bağımsız danışmanlık ve muhasebe firmalarından oluşan global bir ağ olan HLB’nin açıklamasına nazaran Ramazan ayında yalnızca besin harcamaları yüzde 50-100 oranında artmakla kalmıyor, birebir vakitte ailelerin yaklaşık yüzde 80’inin Ramazan ayında tüketim alışkanlıklarını değiştirdiği bildiriliyor.
Ramazan ayındaki besin tüketiminin yıllık besin harcamalarının yüzde 15’ini oluşturduğu iddia ediliyor. En çok tüketilen eserler ortasında hurma, fındık ve kuruyemiş ile süt eserleri yer aldığı belirtilirken, Ramazan ayında ekmek, tavuk ve kuru meyve tüketimi yılın öteki aylarına kıyasla sırasıyla yüzde 63, yüzde 66,5 ve yüzde 25 oranında artış gösterdiği belirtiliyor.
“Kolilerin fiyatları, 350 lira ile bin lira ortasında değişiklik gösteriyor”
Türkiye’de ise temel besin hususlarının bulunduğu Ramazan kolilerinde ise geçen yıla nazaran yüzde 15-20 artış gözleniyor. İstanbul Besin ve Muhtaçlık Unsurları Perakendeciler Derneği (PERDER) Başkanı Faruk Güzeldere, 13 çeşit eserden 21 çeşit esere kadar farklılık gösteren kolilerin fiyatları, 350 lira ile bin lira ortasında değişiklik gösterdiğini söyledi.
Güzeldere, kolilerde pirinç, mercimek, nohut, makarna, salça, sıvı yağ ve un üzere her hanede kullanılabilecek eserlerin yanı sıra bu eserlere ek olarak reçel, bal, çikolata, kadayıf ve helva üzere besin hususlarının tercih edildiğini aktardı.
Faruk Güzeldere, son yıllarda gereksinimlerin tespiti noktasında zorluklar yaşandığına ve kolilerin dağıtım maliyeti oluşturması nedeniyle armağan çeklerinin kullanım hissesinin da yüzde 70-80 arttığını tabir etti. 2024 yılında yaklaşık olarak armağan çekleri ve kolilerin 10-12 milyar lira civarında bir iktisat oluşturduğunu hatırlatan Güzeldere, “Bu yıl 17-20 milyar liralık bir iktisat oluşturmasını bekliyoruz” tabirlerini kullandı.
İlk günlerde dışarıda yemek konusunda düşüş trendi bekleniyor
Gıda Perakendecileri Derneği (GPD) Başkanı Alp Önder Özpamukçu, Ramazan devrinde aile buluşmalarının ve konutta hazırlanan iftar yemeklerinin planlandığını belirterek, “Bu devirde kahvaltılık, şarküteri ve lokal lezzetlere uygun besinlerde talep artışı oluyor. Tüketiciler, ailesiyle konutunda iftar ve sahur davetleri planlıyor bundan ötürü dışarıda yemek konusunda da ramazanın birinci günlerinde bir düşüş trendi olacağını öngörüyoruz. Fakat sonraki günlerde normal trende dönüş olacaktır” dedi.
