YEKA ihaleleri ocakta başlıyor! Bakan Bayraktar duyurdu: Yeni bir yatırım dönemine giriyoruz
Azerbaycan’ın mesken sahipliği yaptığı BM İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında Bakü’de bulunan Bakan Bayraktar, önemli değerlendirmelerde bulundu.
Bayraktar, Türkiye’nin global iklim değişikliğiyle ilgili makul alanlara ağırlaştığını kaydederek, “Bunların en başında yenilenebilir güç geliyor. Ülkemizin çok büyük potansiyeli olduğu bu alanda 2035 için çok argümanlı bir program açıkladık.” dedi.
İklim değişikliğiyle çabada işbirliğinin kıymetine değinen Bayraktar, “İklim değişikliği uzun soluklu bir çabayı ve kolektif bir çabayı gerektiriyor. Yalnızca Türkiye’nin uğraşıyla bunun olmasına imkan yok. Ülkelerin kendi potansiyelleri ve bu alanda yapacağı katkılar değerli.” sözlerini kullandı.
‘Yeni bir yatırım devrine giriyoruz’
Bakan Bayraktar, şöyle devam etti:
“Biz ülke olarak son 14-15 yılda, bilhassa güneş ve rüzgarda 30 bin megavatı aşan bir kurulu güce sahip olduk. Bu 30 bini artık 2035 için 120 bin megavata çıkarmak üzere çok büyük, savlı bir programa başlıyoruz. Geçtiğimiz 14-15 yılda yıllık yaklaşık 2 bin 500-2 bin 700 megavat yeni kapasite oluştururken, artık bunu 3 katına çıkarıp her yıl 7 bin 500-8 bin megavatlık bir kurulu gücü rüzgarda ve güneşte devreye almamız lazım.Yenilenebilir gücün, jeotermal, biyokütle, biyogaz dahil bütün bu alanlarda, deniz üstü rüzgarı da dahil etmek suretiyle çok ağır bir periyoda, yeni bir yatırım periyoduna giriyoruz.”
Yatırımları cazip hale getiren çalışma
Bu kapsamda destekleyici ıslahatların da hayata geçirilmesi gerektiğini aktaran Bayraktar, “Özellikle müsaade süreçlerini kolaylaştıran, münasebetiyle yatırımları biraz daha cazip hale getiren, Meclis’imizin gündemine getirmeyi düşündüğümüz bir çalışmayı da hazırlıyoruz. Bunu da yaptığımız takdirde finansmanla birleştirip bu 7-8 bin megavat yıllık maksatlara ulaşabileceğimize inanıyorum. Ülkemizin gücü buna kâfi.” diye konuştu.
YEKA ihaleleri ocakta başlayacak
Bayraktar, bu amaç doğrultusunda, birinci etapta yıllık 2 bin megavat olarak açıklanan Yenilenebilir Güç Kaynak Alanları (YEKA) ihalelerinin de ocakta başlayacağını anımsatarak, “Ben çok önemli bir ilginin olacağına inanıyorum.” tabirini kullandı.
Enerji verimliliğinde kıymetli potansiyel
Enerji verimliliği alanındaki gayelere de değinen Bayraktar, “Enerji verimliliğinde, ekonomimizin bütün alanlarında, tarımdan ulaştırmaya, binalardan endüstriye, güce kadar birçok alanda güç verimliliğinde önemli potansiyelimiz var. 2017-2023 devrinde, Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı olarak açıkladığımız programda yaklaşık yüzde 14’lük bir güzelleşme sağladık birincil güç tüketiminde. 2024-2030 gayesini bu yıl başında açıklamıştık. Orada da yüzde 16’lık bir amacımız var. Yaklaşık 20 milyar dolar bu alana yatırım yapmamız lazım. Hasebiyle orada çok büyük bir potansiyel var.” değerlendirmesinde bulundu.
‘Nükleer güç kapasitesi artmalı’
Bayraktar, Türkiye’nin nükleer enerjiyi de güç sepetine dahil etmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları söyledi:
“2050’de bizim 20 bin megavatlık nükleer kurulu güce sahip olmamız lazım. Akkuyu’da 4 nükleer reaktörün imali devam ediyor. Sinop, Trakya bunları takip edecek. Küçük modüler reaktörlerde de önemli potansiyel var. Türkiye yenilenebilir kapasitesini azamî seviyede iktisadına kazandırarak, güç verimliliğini en üst seviyede iktisadının bütün alanlarında güzelleştirerek ve nükleeri de işin içine katmak suretiyle ana omurgasını bunun üzerine kurduğu bir iklim değişikliğiyle uğraş programını izliyor.”
İklim değişikliğiyle gayrette global zorluklar
Bayraktar, hidrojen, depolama, karbon yakalama üzere yeni teknolojilerin de dahil edildiğini belirterek, “Kararlı ve uyumlu, istikrarlı siyasetler olması lazım. ABD tekrar Paris Muahedesi’nden çıkacak mı? Bu inişli çıkışlı siyasetlerin verdiği bildiri piyasaya, finansman tarafına çok değerli. Hasebiyle birinci tarafta bu türlü bir risk var.” sözlerini kullandı.
Böylesine savlı yenilenebilir güç maksadı için ekipman gereksiniminin kıymetine de değinen Bayraktar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ekipman tarafına baktığınızda oralarda muhakkak sıkışmalar ve badireler olduğunu görüyoruz. Bugün dünyada panel dediğiniz vakit tek bir ülke akla gelebiliyor. Münasebetiyle burada bu işin tedarik zincirini nasıl yöneteceğiz? Daha geriye giderseniz kritik madenler, bizim Eskişehir Beylikova’da büyük bir rezerv olarak açıkladığımız az toprak elementleri, yani bu işin daha başına gittiğinizde hammadde tarafında, piyasanın gelişmesi, büyümesi, üretimi, fiyatlara tesiri, bunlar aslında bütün bu bahsettiğimiz amaçları gerçekleştirmek için global ölçekte aşılması gereken zorluklar. Şayet dünya olarak bu bahiste ciddiysek, iklim değişikliğiyle gayret edeceksek bu alanlarda da misal kolektif bir basireti gösterip aksiyon almamız gerekecek.”
İklim değişikliğiyle çabada finansmanın önemi
Bayraktar, COP29’un en önemli mevzularından biri olan finansman konusuna ait de şunları kaydetti:
“Burada memleketler arası finansal kuruluşlara, Dünya Bankası, Uluslararası Finans Kurumu (IFC), Avrupa’daki finansal kuruluşlara, ticari finansal kuruluşlara bu manada büyük misyon düşüyor. Şu anda bütün dünyada enflasyonist bir ortamın olduğunu, faizlerin yüksek olduğu bir ortamda olduğumuzu düşünürsek bunun da getirdiği sistemin üzerinde tesirler ve pürüzler var. Ümit ediyorum, bu toplantı bu uğraşın global ölçekteki çabalarını artırmak için var ve bu manada olumlu katkılar olur. Biz ülke olarak, hem arz güvenliğimizi sağlamak hem global ısınma ile gayrette Türkiye olarak katkı sağlamak için bütün bu alanlarda kararlılıkla yürümeye devam edeceğiz.”
