Türkiye’de 8,47 milyar dolar yatırım enerji verimliliği için yapıldı

Enerji tedarikinde dışa bağımlılığın azaltılmasının ve muhtaçlık duyulan enerjiyi yurtiçinde pak kaynaklardan elde edilmesinin hayati değer taşıdığı Türkiye için en uygun güç, hiç tüketilmeyen yani tasarruf edilen güç olarak öne çıkıyor.
Ülke güç arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılığın azaltılması, etrafın korunması ve 2053 net sıfır hedefine ulaşılması üzere ulusal iklim ve güç siyasetlerinin en önemli bileşenlerinden birini güç verimliliği oluşturuyor.
68,62 milyon ton karbondioksit emisyonu azaltımı sağlandı
Enerji verimliliği çalışmalarının ana çerçevesi, 2007 yılında yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile çizildi. Türkiye’nin birinci güç verimliliği hareket planı olan Ulusal Güç Verimliliği Aksiyon Planı (2017-2023) hazırlandı ve 2 Ocak 2018’de yürürlüğe konuldu. 2023 yılına kadar güç verimliliğine toplamda 10,9 milyar dolar yatırım yapılması ve bu yatırımların gerçekleştirilmesi ile kümülatif olarak 23,9 milyon ton muadil petrol (MTEP) güç tasarrufu ve 66,6 milyon karbondioksit muadili sera gazı emisyon azaltımı sağlanması öngörüldü.
Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı datalarına nazaran Ulusal Güç Verimliliği Aksiyon Planı (UEVEP) kapsamında 2017- 2023 yılları ortasında yürütülen çalışmalar sayesinde Türkiye’de güç verimliliğine toplamda 8,47 milyar dolarlık yatırım yapıldı.
Bu yatırımlar karşılığında 24 milyon 625 bin TEP enerji tasarrufu ile 68,62 milyon ton karbondioksit muadili emisyon azaltımı sağlandığı belirlendi.
Yeni amaç 100 milyon ton emisyon azaltımı sağlamak
Türkiye’nin yeni güç verimliliği vizyon ve stratejisine erişilmesi ve elde edilen güç verimliliği kazanımlarının artırılarak devam ettirilmesi hedefiyle hazırlanan Güç Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı (II. UEVEP) 8 Ocak 2024 tarihinde kamuoyuna duyuruldu. 2024-2030 yılları ortasında uygulanacak II. UEVEP ile 7 bölümde 61 aksiyon ve 266 faaliyet tanımlandı.
II. UEVEP çerçevesinde belirlenen amaçlara ulaşılması için 2030 yılına kadar kamu ve özel kesim tarafından toplamda 20,2 milyar dolarlık yatırım yapılması bekleniyor.
2024-2030 devrinde kümülatif olarak 37,1 milyon TEP güç tasarrufu sağlanması ve 100 milyon ton karbondioksit muadili emisyon azaltımı gerçekleşmesi bekleniyor. Ayrıyeten 1 Ocak 2025 prestijiyle yine değerleme oranında artan teşvikler, Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) programı için 21,6 milyon liraya, güç faturalarına sağlanan takviyeler 14 milyon liraya yükseltildi.
“Enerji maliyetlerinin iktisat üzerindeki yükünü hafifletecek”
Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon maksadına ulaşma yolunda güç verimliliğini değerli bir araç olarak gördüğünü belirten Güç Verimliliği Derneği Lideri Ahmet Erdem, “Uluslararası Enerji Ajansı güç verimliliğini, emisyonların azaltılmasında en süratli ve düşük maliyetli tahlil olarak gösteriyor ve güç arzında ‘ilk yakıt’ olarak adlandırıyor” diye konuştu.
Erdem, güç verimliliğinin yalnızca emisyonların azaltılmasında değil, tıpkı vakitte arz güvenliğinin sağlanmasında ve güç maliyetlerinin iktisat üzerindeki yükünün hafifletilmesinde de kıymetli rol üstlendiğinin altını çizdi. Fazilet, “1 Ocak 2025 prestijiyle tekrar değerleme oranında artan teşvikler Verimlilik Artırıcı Proje programı için 21,6 milyon liraya, güç faturalarına sağlanan dayanaklar 14 milyon liraya yükseltildi.