Türkiye perakende sektörü bu yıl 13 trilyon lirayı aşacak

Bain & Company Türkiye, 2025 yılında perakende dalında başarılı ol­mak isteyen şirketler için beş temel stratejik önceliği vurgu­layan “Türkiye 2025 Peraken­de Görünümü” başlıklı bir ana­liz yayımladı. Tahlilde, enflas­yonun düşüş trendiyle birlikte tüketici harcama alışkanlıkla­rının yine dengelendiği bu devirde, kârlılığı artırmak için yenilikçi stratejilere muhtaçlık du­yulduğu belirtiliyor.

Analize nazaran, bu yıl Türkiye pe­rakende dalının mağaza ge­nişlemeleri ve enflasyonla para­lel olarak geçen yıla nazaran nomi­nal olarak yüzde 35-40 büyümesi öngörüyor. Bu büyüme ile pera­kende pazarının büyüklüğünün yaklaşık 13 trilyon TL’yi aşacak.

3 yılda kârlılıkta 4 kat artış

Analizde, güçlü data stratejile­rine sahip perakendecilerin, ra­kiplerini geride bırakarak geç­tiğimiz üç yıl içinde iki kat daha fazla gelir artışı ve dört kat da­ha fazla kârlılık artışı elde ettiği vurgulanırken, 2025 yılı pera­kendeciler için kritik kıymet ta­şıyan bir yıl olacağı belirtiliyor. Tahlilde; makroekonomik vola­tilite, değişen müşteri davranış­ları ve ticaretteki tasalardan ötürü oluşan zorlukların devam edeceği tabir ediliyor.

Peraken­de kesimindeki oyun değişik­liği sürecinde oyuncuların da dönüşmesi gerektiği belirtilen tahlilde, başarılı olabilmek için şirketlerin alışılagelenin öte­sinde hareket etmeleri, son tek­nolojik gelişmelere ahenk sağ­lamaları, sadakat programlarını tekrar yapılandırmaları, glo­bal ve lokal belirsizliklerden et­kilenen tedarik zincirlerini çe­şitlendirerek kuvvetlendirme­leri gerektiği tabir ediliyor.

Enflasyon beklentilerine de yer verilen tahlilde, geçtiğimiz yıllara nazaran azalan ve bu yıl da daralan harcanabilir gelir ile tü­keticilerin harcama alışkanlık­larında daha da temkinli olma­ları bekleniyor. Ekonomik ko­şullar ile dönüşen perakende kesiminde rekabetin yapısının değişmesi muhtemelliğine da dikkat çekilen tahlilde, perakendeci­lerin şartlara ayak uydurması, cüzdan hissesini artırması ve dö­nüşen rekabet içerisinde oyun­da kalabilmesi için gayret et­meleri gerektiği tabir ediliyor.

2025 yeni yol haritası çizmek için önemli

Bain & Company Türkiye uz­manlarına nazaran, 2025 yılında Türkiye perakende dalının mağaza genişlemeleri ve enflas­yon ile paralel olacak halde ma­ğaza kanalı satışlarının yüzde 35 büyümesi beklenirken, e-tica­ret kanalında satışların yüzde 50 büyümesi öngörülüyor.

Analizde, büyümeden görece hisse almayı başaracak peraken­decilerin, konjonktürel zorluk­lara yalnızca reaksiyon vermek yeri­ne, fırsatları proaktif bir halde değerlendirenler olacağı belir­tiliyor. Bain & Company Türki­ye uzmanlarına nazaran bu yıl pe­rakendeciler için stratejik ön­celiklerini gözden geçirerek yeni bir yol haritası çizmek için kıymetli bir sene olacak.

Gıda dalında arz talep dengesizliği

Gıda bölümünün örnek verildi­ği tahlilde şu görüşler paylaşıldı:

“Türkiye’ye bakıldığında, gı­da dalında mevcut tedarikçi ağının çoğunlukla birçok küçük üreticiden oluştuğu görülebilir. Bu durumun temel sebebi oyun­cuların kendini ölçekleyecek fi­nansman kaynağını yaratama­masıdır.

Büyük boyutlu oyuncu sayısının azlığı, tedarikçi bulun­masında ıstıraplara yol açmak­ta ve hem kalite hem de maliyet denetim amaçlarına ulaşılma­sını zorlaştırmaktadır. Mevcut arz talep dengelerinde, arz talebi karşılayamamakta ve bu durum besin fiyatlarında artışlara sebep olmaktadır. Tedarik zincirin­de büyük oyuncu eksikliklerin­den kaynaklanan bu badirelerin önüne geçmek isteyen kimi önder perakendeciler dikey entegras­yona yönelerek tedarik zincir­lerini kendileri yönetmeyi ter­cih ediyorlar.

Sermayesini daha tesirli bir formda kullanmak is­teyen perakendeciler, kritik ka­tegorilerde küçük oyuncuların finansman, uzmanlık ve teknik birikim sağlanarak ölçeklendi­rilmesini sağlayarak hedefleri­ne ulaşabilir. Büyük tedarikçile­rin oluşması ile pazardaki talebi karşılayacak arzı oluşturacak ve perakendeciler daha yüksek ka­litedeki eserleri daha uygun bir fiyata sunabilecektir.”

Başarı için gereken 5 stratejik öncelik

Bain & Company Türkiye’nin tahliline nazaran, başarılı olmak isteyen şirketlerin odaklanması gereken 5 temel strateji şöyle sıralandı:

– Müşterilerin kıymet algısını hedefleyen ve ölçekleyebilen perakendeciler, rekabette avantaj sağlayacak. Özgün markalar ve uygun fiyatlandırma stratejileri, finansal olarak daha düzgün performans göstermelerine yardımcı olacaktır.

-Tüketici ile tesirli sadakat programları ve finansal teşviklerin ötesine geçerek duygusal bağlar kurulmalı. Şahsileştirilmiş tecrübeler ve özel ayrıcalıklar, müşteri sadakatini artırabilir.

-Tedarik zincirinin dayanıklılığını artırmak için dikey entegrasyon, dijital ikizler ve akıllı envanter idaresi üzere teknolojileri kullanarak operasyonel esnekliğinizi sağlayın.

-Üretken yapay zeka ve başka gelişen teknolojilerle operasyonel süreçleri optimize ederek maliyetleri düşürün ve verimliliği artırın.

-Perakende medya ve pazaryerleri üzere yeni iş modellerine yatırım yaparak gelir kaynaklarını çeşitlendirin ve müşteri tabanınızı genişletin.