Türkiye-AB toplantısı yapıldı: Vize süreçlerinin hızlandırılması masada
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, vize serbestisi konusunda Avrupa Birliği (AB) kurumları ve üye ülkeleri nezdinde önemli bir çalışma yapıldığını belirterek, “Vize süreçlerinin hızlandırılacağını, yeni bir eşik sisteminin olacağını ve buna nazaran daha süratli bir biçimde akışın sağlanacağını, bu hususta önemli bir çalışmanın yakında ortaya konulacağını ve uygulanmaya başlayacağını söylediler” dedi.
“Türkiye-AB Yüksek Seviyeli Ticaret Diyaloğu Toplantısı” Bakan Bolat ve AB Kurulunun Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic’in iştirakiyle Ticaret Bakanlığı’nda gerçekleştirildi.
Bolat, toplantının akabinde yapılan basın açıklamasında, görüşmenin Türkiye-AB ekonomik alakalarına stratejik bir derinlik kazandırdığını, yeni ve olumlu bir gündemin oluşmasına vesile olduğunu söyledi.
Bu kapsamda Aralık 2024’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ortasında, kendilerinin de haziranda Paris’te Sefkovic ile heyetler ortası görüşme yaptıklarını hatırlatan Bolat, “Bugünkü toplantıda, ticaret pürüzlerinin aşılması, elektronik olarak düzenlenmiş A.TR dokümanlarının AB tarafından kabulü, Türkiye’nin TAREKS ve nezaret düzenlemeleri konusunda AB ile işbirliği, yeşil ve dijital dönüşüm bahislerinde işbirliğimizin derinleştirilmesinde kayda kıymet ilerlemeler sağladık. Ortak bedel zincirlerimizin güçlendirilmesiyle yeşil ve dijital dönüşüm süreçlerinde birlikte ilerleyebilme potansiyelimiz gelecekteki çalışmalarımıza istikamet verecektir” diye konuştu.
Bolat, Gümrük Birliği’nin, Türkiye’nin sanayi altyapısının kalitesinin artmasına ve Türk eserlerinin global pazarlardaki rekabet gücünün gelişmesine değerli katkı sağladığını söz etti.
“30 yıl evvelki kurallarla 2025 ticaretini yönetemeyiz”
Türkiye’nin, nitelikli iş gücü, dinamik üretim kabiliyeti ve gelişmiş finansal sistemiyle Avrupa’ya yakın bir üretim üssüne dönüştüğünü ve global tedarik zincirlerine başarılı biçimde entegre olduğunu vurgulayan Bolat, şöyle devam etti:
“Küresel tedarik zincirlerinin güvenliği ve dayanıklılığı açısından da Türkiye, Avrupa için stratejik bir ortaktır. Hem jeostratejik pozisyonumuz hem de üretim yeteneklerimiz, AB’nin kritik eserlerde dışa bağımlılığını azaltmasına kıymetli takviye sunmaktadır. Sağladığı tüm kazanımlara karşın Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin mevcut yapısı, günümüz ticaret dinamiklerine tam ahenk sağlayamamaktadır. Bu noktada her iki taraf olarak hemfikiriz. Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin, dijitalleşme, hizmetler ticareti, sürdürülebilir kalkınma ve yeni jenerasyon ticaret siyasetleri çerçevesinde münasebetlerimizin daha da ileri noktaya taşınması için kıymetli bir fırsat sunduğuna inanıyoruz. Bu nedenle AB Komitesi ile vardığımız mutabakat ve teknik seviyede kaydettiğimiz ilerlemeler, Kurul tarafından göz gerisi edilmemelidir. Gümrük Birliği’nin güncellenmesi bir tercih değil, zorunluluktur, iki tarafın da kazanacağı bir süreçtir. 30 yıl evvel konulmuş kurallarla 2025 ticaretini yönetemeyiz.”
Vize serbestisi konusu
Bolat, vize serbestisine ait hem üye ülkelerden hem de AB kurumlarından somut adımlar beklediklerini lisana getirdi.
Malların hür dolanımının olduğu ortamda, Gümrük Birliği entegrasyonunda taşımacıların, iş insanlarının ve sürücülerin AB hudutlarında karşılaştığı vize pürüzlerinin kaldırılmasının değerli bir mecburilik olduğunun altını çizen Bolat, şunları söyledi:
“Biz gerek üye ülkelerden ikili bazda gerekse AB kurumları nezdinde vatandaşlarımız için vize serbestisi hakkı tesis edilene kadar, en azından başta iş insanları, nakliyeciler, teknik uzmanlar, sürücüler, akademisyenler, üniversite öğrencileri ve STK yöneticileri için kolaylaştırılmış müracaat, uzun periyodik ve çok girişli vize uygulamalarının başlatılmasını, üye ülkelerin diplomatik temsilciliklerinde insan kaynağı ve teknik donanımın güçlendirilmesini hemen talep ediyoruz. Ayrıyeten, karşılıklı ticarette, taşımacılarımızın transit geçiş kotalarının kaldırılması da ortak ekonomik menfaatlerimiz için bir mecburilik haline gelmiştir.”
Bolat, vize serbestisi konusunda AB kurumları ve üye ülkeleri nezdinde önemli bir çalışma yapıldığını belirterek, şu bilgiyi paylaştı:
“Vize süreçlerinin hızlandırılacağını, yeni bir eşik sisteminin olacağını ve buna nazaran daha süratli bir biçimde akışının sağlanacağını, bu hususta önemli bir çalışmanın yakında ortaya konulacağını ve uygulanmaya başlayacağını söylediler. Bunu da kıymetli bir ilerleme olarak görüyoruz. Temel beklentimiz vize serbestisinin muahedeler uyarınca en kısa müddette Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için tüm üye ülkeler nezdinde uygulanmaya başlanmasıdır. Bu çerçevede olumlu bir adım görmekten memnuniyet duyduk.”
“Türkiye, AB’nin kıymetli bir üretim ve tedarik üssü”
Bolat, dünyanın içinden geçtiği bu çalkantılı periyotta, birbirlerinin en değerli ticaret ve yatırım ortakları olarak AB-Türkiye işbirliğinin çok daha kritik hale geldiğine dikkati çekerek, AB Komitesinin, bu kritik devirde Avrupa’nın inovasyon açığını kapatmayı, iklim maksatlarıyla rekabetçiliği dengelemeyi, güç ve savunma alanlarındaki dışa bağımlılığı azaltmayı hedeflediğini tabir etti.
Türkiye’nin, sahip olduğu altyapı, teknoloji, mühendislik, imalat kabiliyeti ve insan kaynağıyla Avrupa’nın sanayi alanında da savunma ve inovasyon gayelerine ulaşması için de muhtaçlık duyduğu bir ortak olduğunu vurgulayan Bolat, toplantıda daha stratejik bir anlayış üzerine inşa edilecek vizyonu ortaya koymaları gerektiğini konuştuklarını bildirdi.
Savunma, güç, müteahhitlik alanında Türkiye’nin bir AB üyesi üzere kabul edilmesini beklediklerini lisana getiren Bolat, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Gümrük Birliği’nin yürürlüğe girdiği 1 Ocak 1996’dan bu yana AB’ye ihracatımız 10 kat arttı ve Türkiye, AB’nin en büyük 5’inci ticaret ortağı haline geldi. AB de Türkiye’nin bir numaralı ticaret ortağı pozisyonundadır. Türkiye, AB’nin değerli bir üretim ve tedarik üssüdür. Ülkemize gelen yatırımların yüzde 70’i Avrupalı ülkelerden geliyor ve gelen dış yatırımlar ülkemize yılda 70 milyar dolar ihracat kazandırıyor. Bugünkü toplantıyla ikili ticari ve ekonomik münasebetlerimizi derinleştirmenin ortak önceliğimiz olduğunu bir sefer daha teyit ettik.”
”İlişkileri güçlendirmeye kararlıyız”
Maros Sefcovic de AB ve Türkiye ticari ilgilerinin giderek daha da güçlenmesinin yürek verici olduğunu söyledi.
Ortaklığın uzun müddettir devam ettiğini vurgulayan Sefcovic, “AB ve Türkiye ortasındaki ikili ticaret hacminin bu yıl 210 milyar avroya ulaşması bekleniyor. Bu da daha da fazla, daha derin işbirliği yapabileceğimiz potansiyeli gösteriyor. Gümrük Birliği ortağımız ve AB aday ülkesi olarak Türkiye, ortak ekonomik geleceğimizde kilit bir rol oynuyor. AB, Türkiye’nin en büyük ticaret ve yatırım ortağı. Biz bu bağlantıyı daha da güçlendirmeye kararlıyız.” değerlendirmesinde bulundu.
Sefcovic, global ticaret sarsıntılı bir devirde olmasına rağmen Gümrük Birliği Muahedesi’nin taraflar için sağlam bir taban oluşturduğunu söz etti.
Toplantıda, ticaretin önündeki mahzurların ortadan kaldırılmasına ait müspet sonuçların ortaya çıktığını bildiren Sefcovic, şunları kaydetti:
“Ticaretin önündeki 6 öncelikli pürüzün 3’ünün ortadan kaldırılması için manalı ilerleme kaydedildiğini görmekten büyük memnunluk duyuyoruz. Bunlar sığır eti ithalatı, TAREKS ve AB eserlerinin ithalatta nezaret kapsamında ele alınması. Bu mevzularda görüşmelerimiz oldu. Biz inanıyoruz ki kısa müddet içinde, son onaylardan sonra 6 mahzurun 3’ünü listeden çıkarabileceğiz.”
