TÜRKÇİMENTO Başkanı Yücelik: İnşaat ve çimento sektöründe daralma bekliyoruz
Türkiye Çimento Üreticileri Birliği (TÜRKÇİMENTO) İdare Konseyi ve Aşkale Çimento İcra Kurulu Lider Fatih Büyüklük, çimento ve inşaat dalının gündemine dair değerlendirmeler yaptı.
TÜRKÇİMENTO Başkanı Fatih Yücelik, çimento kesiminin mevcut durumu ve döviz kurlarının dalın ihracatına tesirine yönelik açıklamalar yaparken, “Ülke ekonomimizde yaklaşık olarak yüzde 3,5 büyüme yaşandığı 2024 yılında, dalımıza baktığımızda 2024 yılı iç satışlarımız, devam eden sarsıntı konutları inşası ve kentsel dönüşüm projelerinin de tesiriyle yaklaşık 1,5 yıldır üst taraflı bir seyir izlemiştir. Burada şunu vurgulamak gerekir ki; bu üst istikametli seyirde bir evvelki yıla kıyasla yaşanan baz tesirinin rolü büyüktür. Lakin iç satışlarımız hala zirve noktamız olan 2018 yılı sayılarının gerisindedir. 2024 yılında konut kesimine yönelik talep daralması ve bilhassa konut kredi faiz oranlarındaki değişiklikler, inşaat kesimini olumsuz istikamette etkilemiştir. Ayrıyeten, güç fiyatlarındaki değişimler, güç tedarikinde yaşanan meseleler, döviz kurundaki düzey ve yeşil dönüşümden kaynaklı milletlerarası düzenlemeler, bölümümüz açısından maliyet yapılandırmasını yine kurgulama gereksinimini getirmiştir” biçiminde konuştu.
“Kamuda tasarruf kesimde daralmaya sebep oldu”
Tüm bu sebeplerin bir ortada değerlendirildiği vakit, yıllık 120 milyon tona ulaşan üretim kapasitesinin epey altındaki bir talepten ötürü kapasite kullanım oranlarının düştüğünü ve haliyle üretim maliyetlerinde bozulmalar yaşandığını vurgulayan Büyüklük, “Burada bir hususu daha vurgulamak gerekiyor. Kamu tasarruf paketinin hayata geçirilmesiyle birlikte inşaat ve çimento dalında bir daralma bekliyoruz. Bu inşaatı devam eden sarsıntı konutlarından ötürü 2025 yılının birinci yarısında gerçekleşmese de, ikinci yarısından itibaren iktisatta bir toparlanmanın olmadığı bir durumda karşılaşacağımız bir senaryo olarak kıymetlendirilmektedir. Döviz kurları konusunda ise, her ne kadar girdi gereksinimimizi oluşturan ithalat kalemlerimizde olumlu tesire sahip olsa da ihracatta rekabetçiliği zorlaştırdığı için tonaj düşüklüğüyle karşı karşıya kaldık” dedi.
Suriye ve Ukrayna beklentisi
Faizlerin düşmeye başlamasıyla bir canlılık olacağını beklediklerini ve talep artmadığı sürece arz tarafındaki tedirginliğin devam edeceğini belirten Büyüklük, 2025 yılının ikinci yarısında bir hareketlenme beklediklerini vurguladı. Burada, konut kesimindeki talebin alım gücü arttıkça hareketleneceğini ve bunun da konut kredilerine erişimin mümkün olmasıyla sağlanacağını hatırlatan Büyüklük, vatandaşların konut fiyatlarının enflasyondan daha az arttığı için de talebi kıstığını da ekledi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının faizler inse bile likitide koşullarında bir genişleme olmayacağı halinde bir tabirini gündeme getiren Büyüklük şu konuların altını çizdi: “Şunu net tabir etmek gerekir ki, faizler ruhsal bir sonun altına düşmeden, konut kesiminin önemli bir canlanma yaşaması güç görünmektedir. Öteki taraftan, bölümümüzün 2025 yılı için iç pazarda çok önemli bir talep artışı beklentisi olmamakla birlikte, Suriye ve Ukrayna başta olmak üzere yakın coğrafyamızda çatışma süreçlerinin sona ermesi hasebiyle muhtaçlık duyulacak yine yapılandırma evresini bölümümüz dikkatle takip etmektedir. Suriye’de yıkılan yapıların yine inşa edilmesi gereksinimi, beraberinde 50-60 milyon ton ortasında çimento muhtaçlığını da beraberinde getirecek ve bunun için asgarî 10 yıllık bir müddette ve yıllık 5-6 milyon ton bir çimento gereksiniminden bahsetmek mümkündür. Ukrayna için de 1 trilyon dolar civarında bir yatırım gereksiniminden bahsediliyor ki, burada da Türk çimento dalına önemli bir misyon düşecektir.”
“Türkiye dünyada en büyük ikinci çimento ihracatçısı”
Türk müteahhitlerin yurtdışı faaliyetleri ve yatırımlarını dikkate alınca çimento kesiminin pozisyonunun nasıl göründüğü sorusuna yönelik olarak Büyüklük, Türkiye’nin dünyada en büyük ikinci çimento ihracatçısı olduğunu ve ABD başta olmak üzere pek çok ülkeye ihracat yapıldığını vurgulayarak, Türk müteahhitlerin de yurtdışında çok başarılı işlere imza attıklarının altını çizdi ve bu iki kesimin birbirini tamamlayan dallar olarak muvaffakiyetlerinin karşılıklı etkileşim ortaya çıkardığını not etti. Çimento bölümünde borçluluk oranı ve finansman maliyeti özelindeki son durumunu da özetleyen, Büyüklük, TÜRKÇİMENTO olarak borçluluk oranlarıyla ilgili bilgiye sahip olmadıklarını, fakat finansmana erişimin güç olduğu periyotlarda şirketler öz sermaye ile ilerlemeye uğraş ettiklerini belirtti.
“Projeler ve kamu yatırımları ana etken”
TÜRKÇİMENTO Başkanı Fatih Yücelik, 2025 büyüme beklentisini değerlendirirken, projeler ve kamu yatırımlarının ana etken olacağını, komşu ülkelere yapılacak ihracatta üst istikametli bir ilerleme olacağını lakin belirsizliklerin de öngörülemezlik oluşturduğunu söz etti. Suriye’deki son vergi artış olayının bu belirsizliklerin en bariz örneği olduğunu vurgulayan Büyüklük kelamlarını şöyle sonlandırdı, “Suriye’nin ülkemiz eserlerine bir gecede ilan ettiği yüksek gümrük vergileri öngörülmezliği ve meçhullüğü körüklemekle birlikte, devletimizin bu mevzuda başlattığı teşebbüslerin sonuç almasını dilek ediyoruz. Bunun yanında, ülkemiz çimento bölümünün 2025 büyümesinin enflasyon oranında olmasa bile enflasyon altında ezilmeyecek bir oranda olmasını ümit ediyoruz. Ülkemizde matematik bazen aykırısı tarafta çalışır ve olumsuz senaryo ihtimallerine karşın beklentimiz çok yüksek.”
