Trump’ın tarifeleri piyasaları sarstı: 5 soruda küresel depremin şifreleri
ABD Başkanı Donald Trump’ın korumacı siyasetleri çerçevesinde duyurduğu yeni tarifeler, global piyasalarda geniş çaplı satış dalgasına neden oldu. Risk algısının artmasıyla birlikte yatırımcılar inançlı limanlara yönelirken, borsalardaki sert düşüş dikkat çekti.
1 – Donald Trump’ın vazifeye gelmesiyle ne değişti?
Trump’ın 5 Kasım 2024’teki seçimleri kazanarak 20 Ocak 2025’te misyona başlamasıyla birlikte ABD’nin dış ticaret siyaseti sert halde değişti. Trump’ın seçim sürecindeki dış ticaret açığını azaltma vaadini hayata geçirmek ismine devreye aldığı tarife siyasetleri, 20 Ocak sonrası periyotta yatırımcıların ana gündem unsuru haline geldi.
2 – Tarife piyasalar için ne mana tabir ediyor?
Yeni tarifeler, ABD’ye ithal edilen eserlerin maliyetini artırarak yerli üretimi teşvik etmeyi hedefliyor. Lakin bu durum, ithalat yapan ABD’li firmalar için ek maliyet manasına gelirken, ticaret partneri ülkelerin şirketleri açısından ise pazar daralması riskini gündeme getiriyor. Tüm bu gelişmeler, üretim ve yatırım kararlarını direkt etkileyerek piyasalarda belirsizlik yaratıyor.
3 – Son açıklanan karşılıklılık asıllı tarifeler ne getirdi?
Geçen hafta imzalanan kararname ile AB, Çin, Japonya, Hindistan üzere birçok ülkeye yüzde 10 ila 50 ortasında değişen oranlarda ek tarifeler getirildi. En yüksek oranlardan kimileri Vietnam (%46), Kamboçya (%49) ve Bangladeş (%37) için uygulanırken, AB’ye %20, Çin’e ise %34 oranında tarife kararı alındı. Bu adımların ABD’nin 130 milyar doları aşan dış ticaret açığını azaltması hedefleniyor.
4 – Global piyasalarda risk algısı neden arttı?
Art arda gelen tarife atakları, ticaret savaşlarının yine alevlenebileceğine işaret ediyor. Ucuz işgücü ve gelişmiş üretim altyapısıyla öne çıkan Asya ülkelerinin maksat alınması, bölge borsalarında sert kayıplara yol açtı. Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 7,7, Çin’de Şanghay endeksi yüzde 7,3, Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yüzde 13,2 düşüşle kapandı. Avrupa borsalarında da misal bir tablo yaşandı.
5 – Satış baskısı sonrası piyasalarda ne oldu?
Trump’ın tarifeleri açıklamasının akabinde 2 Nisan 2025’te Asya borsalarında başlayan satışlar, haftanın ilerleyen günlerinde Avrupa ve ABD piyasalarına da yayıldı. Global tahvil piyasalarına yönelen yatırımcılar, inançlı liman varlıkları tercih ederken, ülkelerin kredi risk primleri (CDS) yükseldi. Ağustos 2024’teki resesyon tasalarını hatırlatan bu satış dalgası, piyasalarda yeni bir gerilim testinin başladığına işaret ediyor.
