TİM Başkanı Gültepe’den kur yorumu: Aylık enflasyon bazında hareket etmeli, bu yıl yüzde 25 artsa kâfi

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ekonomideki son gelişmelere ait dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

CNBC-e ekranlarında konuşan Gültepe, kur artışının bir yılda yüzde 14-17 ortası değiştiğini belirterek, “Kur bir yılda yüzde 15 arttıysa neden enflasyon yüzde 25 değil, yüzde 40 soruyorum” diyerek para siyasetinin ihracatı destekleyici biçimde olması gerektiğini belirtti. Hazır giysi ve dokumada istihdam kaybının 300 bini geçtiğini tabir eden Gültepe, endüstrinin de yorulduğunu belirterek, “Yeni takviyelerin, yeni bakış açılarının gelmesi lazım” diye konuştu.

Gültepe’nin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

“İhracat çok yükselen bir eğriyle devam etmiyor. 2025’te birinci iki aydaki ortalama büyüme yüzde 2,1. 280 milyar dolarlık maksadı yakalamak için en az yüzde 7 büyütmek lazım. İhracatın artış suratı yavaş. Herkesin tek bir sorunu var. Türkiye’nin bulunduğu pozisyonda kıymetli bir ülke olması. Hedeflenen bir enflasyon var, bunun için yapılan uygulamalar sonucunda en fazla kaybeden bölüm sanayi. Bu halde giderse inşaat, tüketimle büyümeye sarfiyat. Söylemek istediğimiz son 30 senede bu kadar zorlandığımız bir yıl olmadı. Bu kadar zorluk sanayiciye yaşatmak çok hakikat değil. Şubatta -1,5, bu ay ramazan ayı siparişlerin düştüğü ay yeniden eksiyle devam edersek maksada ulaşmakta zorluk çekeriz. Oyundan düşen endüstriyi yine oyuna almamız gerek.

‘Kur yüzde 15 arttıysa enflasyon neden yüzde 25 değil?’

Türkiye’de bir gaye var lakin maksada giderken etrafında açmış olduğu yaralara bakmak lazım. Sanayi, ihracat olmadığı bir yerde iktisatta yalnızca tüketimle dönme bahtı yok ki. Sorun bu halde devam ederse konkordato sayılarından aşikâr, kura bakınca bir sayı var. Konkordatoda 2024’teki sayı 1700 firma, son iki aydaki neredeyse 2023, 2022 ve 2021’e eşit. Rekabetçilik, fiyat ve iş alma sorunları var. Mücevherat kesimi yüzde 121 artış yaptı, buna karşın -1,5 daralma oldu. Gerek PMI datalarında gerek ihracatta görüyoruz. İhracatın yüzde 40’ını yaptığımız Avrupa bölgesinde talep sorunu var ve biz ülke olarak değerliyiz. Doğu Avrupa ülkelerinden daha kıymetliyiz. Son iki yılda TL bazında taban fiyat çok arttı. Geçim sorunu var ancak bu artışlara karşın kur artmadı. Enflasyonu indirelim lakin kur artışı bir yılda yüzde 14-17 ortası değişiyor. Kur bir yılda yüzde 15 arttıysa neden enflasyon yüzde 25 değil, yüzde 40 soruyorum. Konkordatolardan da aşikâr. Korelasyonun yakınlaşması lazım. Sancısı daha sonra çıkar. Makasa girmiş durumdayız para siyasetinin ihracatı destekleyici tarafta olması lazım.

‘Kur aylık enflasyon bazında hareket etmeli’

Yılbaşına girerken fiyatları yüzde 30 artırdık mı. 1350 dolar ortalama teşvikli olan bir kişinin maliyeti. Bu iki yıl evvel azamî 550 dolardı. TL bazında artan maliyetle kurun birlikte artmaması eza. 2025’in tamamında kur yüzde 25 yükselse kafi. Benim de çalıştığım müşteri kümesi ‘Bu formda giderse alımları diğer ülkeye kaydıracağız’ diyor. Kurun aylık enflasyon bazında hareket etmesi lazım.

‘Hazır giysi ve dokumada istihdam kaybı 300 bini geçti’

İşsizlik oranı yüzde 8,5 görünüyor fakat hazır giysi ve dokumada kapasite kullanım oranı ve istihdam kaybı 300 bini geçti. Makine kesimi eksi yazıyor, kimya eksi yazıyor, otomotiv eksi yazdı, elektrik-elektronik başa baş gidiyor.

‘Sanayi yoruldu, yeni takviyelerin gelmesi lazım’

Son periyotta kullanılan reeskont kredilerinde artış oldu. Şu andaki bütün projeksiyon sanayi üzerinden oynanıyor. Endüstrinin yorulduğunu söylemek istiyorum. Yeni dayanakların, yeni bakış açılarının gelmesi lazım. Türkiye kıymetli olduğu için herkes ithalat getirmeye çalışıyor. Yanlışlık olan kur siyaseti ile fiyatlar ortasındaki korelasyonun kopması. Enflasyonu yüzde 20’ye indirdik diyelim bakmak lazım ne kaybediyoruz.”