Ticaret vites düşürdü lüks tüketim gazladı
Ali YILDIRIM
Otomobil ve hafif ticari araç satışları yılın ikinci ayında da vites düşürdü. Geçen yıl kırılan rekor pazarkarşısında bu sefer tepe görülmmedi. Markaların sene başından beri dolu dizgin kampanyalarına rağmen ÖTV muaf satışlardaki düşük talep, kredilerdeki yüksek seyir ve matrah diliminin güncellenme beklentisiyle pazar şubat ayında kan kaybetti.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) bilgilerine nazaran, araba ve hafif ticari araç pazarı, 2025 yılı Ocak-Şubat döneminde geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 14,2 oranında azalarak 159 bin 384 adet olarak gerçekleşti. Araba satışları, ocak-şubat devrinde geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 9,8 azalarak 131 bin 965, hafif ticari araç satışları da yüzde 30,4 azalışla 27 bin 419 olarak gerçekleşti. Bu periyotta lüks araç satışları sürat kesmedi. Lakin ticari tarafta kayıp sürdü.
Ticaret bir anlamda frene basmaya devam ederken lüks tüketim istikametini artışa çevirdi. Yalnızca şubat ayında hafif ticari araç pazarı yüzde 38 daralarak 14 bin 709 adede kadar geriledi. Otomobil tarafı da yüzde 7,6’lık azalış kaydetti. Toplam pazar ise Şubat 2025’te yüzde 14,4 daralarak 90 bin 730 adet oldu. Lüks tarafta Aston Martin, BMW, Lexus, Land Rover, Mercedes-Benz, KÜÇÜK ve Subaru satışları katladı.
Orta sınıfa talep geriledi üst segmente arttı
Ocak-Şubat 2025 periyodunda pazarın yükünü vergi oranı düşük modeller oluşturdu. Pazarın yüzde 82,6’sını vergi oranları düşük olan A, B ve C sınıfındaki modellerden gelmeye devam etti. Fakat bu segmentlerin hepsinde yılın birinci iki ayında geçen yıla nazaran, düşüş yaşandı.
Kayıp bir evvelki yıla nazaran, yüksek oldu. Bunun aksine yüklü olarak lüks segmentin yer aldığı D, E ve F sınıfında satışlar evvelki iki aylık periyoda nazaran, yükseliş gösterdi. ODMD verilerine nazaran, 18 lüks markayı baz aldığımız toplam lüks araç satışlarında büyüme bir evvelki yılın birinci iki ayına nazaran, yüzde 24,6 olarak gerçekleşti. Ticari satışlarda da ise kayıp yüzde 30’u aştı.
Toplam araç satışlarındaki daralmaya karşın son 10 yılın en âlâ ikinci şubatı olarak kayıtlara geçti. Araba pazarı da yeniden en düzgün ikinci şubatını yaşadı. Lakin hafif ticari son 3 yılın en makus adetlerine imza attı. Birinci 10 markaya baktığımızda en çok hafif ticari aracı Ford sattı. Satışları evvelki yıla nazaran birinci 2 ayda yüzde 15’e yakın arttırdı. Listeye 5’inci sıradan giren Opel de yüzde 9 düzeyinde bir artış yakaladı hafif ticaride. Fiat, Citroen ve Volkswagen düşüş yaşayan markalardan oldu.
Elektrikli araçların voltajı yükseliyor
Elektrikli araba satışlarında da tam gaz artış sürüyor. Ancak buna rağmen başta dizel olmak üzere akaryakıtlı araç satışlarında bile sert kayıplar var. Akaryakıtlı araba satışları 65 bin 517 adetle toplam pazardaki hissesi artık yüzde 50’nin altına indi. Bir periyodun vazgeçilmez seçeneği olan dizel araba satışları da 11 bin 430 adede kadar düştü. Pazardaki hissesi aslında çoktan yüzde 10’un altına inmişti.
Aslında ikinci sırayı hibrit araç satışları aldı. Hibrit araba satışları 37 bin 864 ile yüzde 28,7 hisseye sahip olurken, elektrikli araba satışları 16 bin 698 ile pastadaki hissesini yüzde 12,7’ye çıkardı. Tabi en çok talep düşük ÖTV oranına sahip olan 160 kW altındaki elektrikli arabalarda oldu. Listenin birinci sırasında Tesla Model Y, Togg T10X ve KÜÇÜK Countryman elektrik yer aldı.
Pazarın gerçek sahipleri artık SUV’lar
Türkiye yıllarca sedan araba ülkesi olarak lanse edildirken, bu gerçek uygun fiyatlı SUV’lerin pazara girmesiyle değişti. Son birkaç yıldır en çok satan modeller SUV araçlar olurken, onları büyük kayıplar yaşasa da sedan araçlar takip etti.SUV’ler %58,6 hisse ve 77 bin 344 satışa ulaştı. Sedanlar ise %24,6 hisse ve 32 bin 481 satış, HB araçlar %16,1 hisse ve 21 bin 238 adete geriledi. Sedan, hatchback, station wagon ve spor araba satışları yılın birinci iki ayında geçen yıla nazaran, sert daralmalar yaşadı. Fakat SUV araç satışları bu daralmadan hiç etkilenmeyerek satışları arttırdı. Yerden yüksek modellerde % 3,3’lük yükseliş yaşandı.
