“Tıbbi kenevir büyük bir fırsat sunuyor”

Mehmet Hanifi GÜLEL

Türkiye’de tıbbi kenevir üretimi, 2024’te Tarım ve Orman Bakanlı­ğı’nın yayımladığı mevzuatla ye­ni bir periyoda girdi. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından düzenlenen baş­vuru sürecinde ise 16 üreticiye tıbbi ke­nevir üretim lisansı verildi. Türkiye’de tıbbi kenevir üretiminde kâfi seviye­ye ulaşmadığını söyleyen Enerama Çev­re Teknolojileri Yönetim Kurulu Lideri Cem Güvendiren, “Tıbbi kenevir hem ye­rel ekonomiyi hem memleketler arası pazarlar­da ülkelerin rekabet gücünü artıran tıpkı vakitte dokumadan kağıda, ilaçtan sana­yiye kadar geniş kullanım alanına sahip bir eser. Ancak tıbbi keneviri, bu kadar bedelli bir eser olmasına karşın, üretim hala istenilen seviyede değil” dedi.

Türkiye’de ürettikleri iklimlendirme sistemleriyle sera ve iç yer üretim ile kurutma tesislerine yönelik çözüm­ler sunduklarını lisana getiren Güvendiren, bilhassa ABD, Kanada ve İsviçre’de 860 bin metrekare tıbbi kenevir sera kuru­lumu konusunda uzmanlaştıklarını da bildirdi. Yeni devirde tıbbi kenevir uz­manlıklarını Türkiye’ye taşımak istedik­lerini tabir eden Güvendiren, tıbbi kene­vir üretiminde anahtar teslim tesis çö­zümleri sunduklarını, güçte yüzde 30 ile 50 ortasında tasarruf, pestisit kullanıl­madığını ve randımanda de yüzde 100 artış sağladıklarını iletti.

“Sektörde ileri teknolojiye sahibiz”

Türkiye’de kenevir üretiminin geç­mişte değerli bir alan kapladığına, lakin sürece tesislerinin kapanmasıyla üre­timin gerilediğine dikkat çeken Güven­diren, en büyük gayelerinin üreticilere ileri teknolojik örtü altı tarımın önemi­ni, sundukları verimlilik ve kalite farkını anlatmak olduğunu bildirdi. Bugüne ka­dar yurt dışında tıbbi kenevir için sera ve iç yer üretim ile kurutma tesisi kur­duklarını açıklayan Güvendiren, “2024’te tartımızı iç pazara verdik ve bu tekno­lojinin ülkemizde de kullanılması gerek­tiğine karar verdik.

Meyve, zerzevat, aroma­tik bitkiler ve tıbbi bitkilerin yetiştirilme­sine yönelik kurulumları yaptık. Dalda ileri teknolojiye ve deneyime sahibiz. Yal­nızca kenevir değil; tüm odunsu olmayan bitkilerin de tabiat şartlarından etkilen­meden, pak, lezzetli, organik ve süratli büyütülmesine katkı sağlamayı amaçlı­yoruz. Ayrıyeten düşük ısılarda hassas ku­rutma teknikleriyle tarım eserlerinin ka­litesini koruyarak işlenmesini destekli­yoruz. ABD’de en büyük 10 üreticinin sera kurulumlarını yaptık” dedi.

Kurduğu bütün seraları İstanbul’dan denetim ediyor

Teknolojilerinin bilinen bir sistem ol­duğunu, bunu makine haline getirdikle­rini söz eden Güvendiren, mevcut ti­carileşmiş makinelerin içinde nem alma açısından en ileri teknolojiye sahip oldu­ğunu ve çalıştığı ortamda hava temizle­me özelliğinin olduğunu belirtti. Bu ayır­ma sürecini yaparken havadaki patojen­leri, bakterileri, küf, mantar ve virüsleri de öldürdüğünü lisana getiren Güvendiren, “Bu süreç pestisit husus kullanmadan yapılıyor. Yeniden kapalı yerden alınan nem, suya dönüştürerek tekrar kullanıla­biliyor. İstanbul Tuzla’daki fabrikamız­da 4 bin 800 metrekare kapalı 2 bin met­rekare de açık alanda üretim yapıyoruz. 300 kişiyi istihdam ediyoruz ve 50 kişilik çalışanımız de ABD’de yer alıyor. İstan­bul’dan kurduğumuz bütün tesisleri 7/24 takibini yapıyoruz. Yıllık yaklaşık 20 mil­yon dolar ihracatımız var” diye konuştu.

Bu yıl yüzde 40 büyüme hedefliyor

Bu yıl firma olarak yüzde 40 büyüme hedeflediklerini kaydeden Güvendiren, Ar-Ge çalışmalarına cirolarının yüzde 15’ini ayırdıklarını açıkladı. Yeni devirde meskenlerde, ofislerde kullanılabilecek hava temizleyici için prototiplerini hazır olduğunu bildiren Güvendiren, “Bu eserimizi yılın ortasında pazara sunmaya hazırlanıyoruz. Havayı filtreleme aygıtımıza Air Purifier ismini verdik. Yeni yatırım ile asgarî 50 kişi istihdam sağlayacağız” dedi.

Bir dönümün yatırım maliyeti 1 milyon dolar

Dünyada yıllık yaklaşık 70 bin ton kenevir lifi üretildiğini ve bunun 20 bin tonunun milletlerarası ticarete bahis olduğu bilgisini paylaşan Güvendiren, Türkiye’de tıbbi kenevir kesiminin iç pazarın yanı sıra ihracat fırsatları da oluşturduğunu vurgu yaptı. 1.000 metrekarelik bir yetiştirme ve kurutma tesisi için ortalama 1 milyon dolarlık yatırım maliyeti öngörüldüğünü aktaran Güvendiren, “Yüksek kaliteli üretim için milletlerarası standartlara ahenk, sağlanması, tıbbi kenevir üretiminde kritik bir değere sahip.

Türkiye’de tıbbi kenevir üretimi, öncelikli olarak ilaç fabrikaları ve eczaneler üzere makul bir maksat kitleye yönelik. Fakat ihracat fırsatlarını da pahalandırıyor ve AB pazarını bu alanda kıymetli bir potansiyel olarak görüyoruz. Türkiye’nin tıbbi kenevir dalında küresel bir oyuncu haline gelmesi, fakat gerçek stratejiler ve sürdürülebilir yatırımlarla mümkün olabilir” diye konuştu.