Tartışmalı ‘zeytinlik’ teklifinin tamamı komisyondan geçti!
AK Partili milletvekillerinde TBMM Komitesi’ne sunulan ve büyük tartışmalara neden olan zeytinlikleri maden çalışmalarına açacak yasa teklifi Komite’den geçti. Çevre örgütlerine nazaran birçok alanda maden şirketlerine kolaylıklar tanıyan teklifin yasalaşması tabiata ziyan verecek.
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin 11. unsuru olan düzenleme, 3213 sayılı Maden Kanunu’na süreksiz unsur ile ekli haritalar ve listeler eklenmesini öngörüyor.
“Kamu faydası dikkate alınarak” müsaade verilecek
Buna nazaran, unsurun yürürlüğe girdiği tarihte ruhsat sahibi yahut rödövansçı olan gerçek yahut hukukî bireylerce ülkenin elektrik gereksinimini karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı yahut fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan, Maden Kanunu’na ekli Harita ve Koordinat Listesi sonları içindeki alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin öteki alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, faaliyet yürütülecek kısımdaki zeytin ağaçları maden alanlarının bulunduğu ilçe ve vilayet hudutlarına öncelik vermek suretiyle taşınabilecek. Bu alanda madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ait süreksiz tesisler inşa edilmesine “kamu faydası dikkate alınarak” bakanlıkça müsaade verilebilecek.
Komisyon’daki tartışmalar
DEM Parti İzmir Milletvekili Burcugül Çubuk ise kanun teklifinin ekinde yer alan kroki ve koordinat listelerinin direkt Muğla Yatağan, Kemerköy ve bilhassa Akbelen üzere bölgelerdeki zeytinlik alanları amaç aldığını belirterek, zeytinciliğin ıslahı hakkındaki kanunun fiilen yok sayıldığını savundu.
‘ÇED sürecindeki ön denetim düzeneği ortadan kaldırıldı’
İYİ Parti Çanakkale Milletvekili Rıdvan Uz ise teklifin Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) sürecindeki ön denetim düzeneğini ortadan kaldırdığını savunarak “Bu teklifin kanunlaşması halinde ‘işlemler başladı, durdurulması yatırımı engeller’ üzere argümanlarla da karşılaşılması olağan hale gelecek. ÇED vakitle, bir formaliteye dönüşecek. Yatırım kaçmasın diye ÇED lehine değil yatırım lehine karar alınması baskısı oluşacak” diye konuştu.
Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili Mesut Doğan da yatırımcının, ÇED süreci devam ederken öbür kurumlara teşvik, onay, müsaade ve ruhsat için teklif kabul edildiğinde daha erken başvurabileceğine işaret ederken, “Diyelim ki ÇED süreci erken tamamlandı, bu durumda başvurduğu öteki kurum ‘ÇED olumlu’ kararı almış bir yatırım için olumsuz bir karar verebilecek mi? Bu durum bu kurumlar için bir baskı oluşturmayacak mı?” tabirini kullandı.
CHP Kocaeli Milletvekili Nail Çiler, teklifin münasebetinde yer alan “ÇED gerekli değildir” tabirine dikkat çekerek, “Bu düzenleme sadece bir cümle değişikliği üzere görünse de aslında çevresel tesir değerlendirmesi sürecini fiilen fonksiyonsuz hale getirmektedir. ÇED bir bürokratik prosedür değildir, ÇED bir geciktirme düzeneği hiç değildir; ÇED anayasal etraf hakkının garantisidir, ÇED kamusal kontrolün ve bilimsel değerlendirmenin aracıdır” dedi.
