‘Tarife’ gerilimi endişelendirdi

Hamide HANGÜL

Türkiye’nin nisan ayı ihracat rakamları Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve TİM Başka­nı Mustafa Gültepe tarafından Di­yarbakır’da açıklandı. Türkiye İh­racatçılar Meclisi (TİM) datalarına nazaran, nisan ayında ihracat, geçen yı­lın birebir ayına nazaran yüzde 8,5’lik ar­tışla 20,9 milyar dolara, son 12 aylık ihracat 265 milyar dolara ulaştı. Bu yıl Ocak-Nisan devrini kapsayan dört aylık ihracat da 86,2 milyar do­lar oldu. Birinci dört aylık ihracatta yüz­de 4, son 12 aylık ihracatta yüzde 2,7 artış gerçekleşti. Hizmet ihra­catının ise nisanda 7,6 milyar do­lar olacağı öngörüsünde bulunuldu. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ihracat bilgilerindeki olumlu göstergelerin devam ettiğini belirterek, “İhraca­tımız geçen yılın birebir ayına nazaran ni­sanda yüzde 8,5 artışla 20,9 milyar dolara yükseldi. En yüksek ikinci nisan ayı sayısı elde edildi. Parite 1,12’lerde 1,02’ye kadar gelmişti iki ay öncesine kadar. Yine 1,13 ci­varında. Paritenin euro lehine ge­lişmesi ihracatımızda nisanda 440 milyon dolar müspet tesir yapmıştır. Bir iş günü de nisan ayında fazladır geçen yıla kıyasla. Bunun da 400 milyon dolar civarında olum­lu takvim tesirini belirtmek isterim.”

“Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesi”

Küresel ticaretteki gerileme bek­lentisinden, AB’nin ithalatındaki düşüşten, Türkiye’nin en büyük pa­zarları olan Almanya ve Fransa üzere ülkelerdeki düşük büyüme oranlar­dan bahsederek, Çin’in dünyaya sat­tığı eserlerin fiyatlarının her geçen ay düştüğünü, rekabetin kızıştığı­nı anlatan Bolat, “Tüm bunlara rağ­men yılın birinci 4 ayının üçünde mal ih­racatı arttı. Son 12 aylık yıllıklandı­rılmış mal ihracatımız Cumhuriyet tarihimizin en yüksek düzeyi olan 265 milyar dolara yükselmiştir. Ha­tırlarsanız yıla 261,8 milyar dolarla başlamıştık. O da 2024’ün rekor ra­kamıydı. Böylelikle son 4 ayda 3,2 mil­yar dolar, son 1 yılda ise yüzde 2,7’lik artışla 7,1 milyar dolar net mal ihra­cat artışı sağlanmıştır” dedi.

Petrol ve emtia düşüşü yıllık % 2 kayıp getirebilir

Küresel ticaretteki gelişmeleri değerlendirirken TİM Başkanı Gültepe, “Petrol ve emtia fiyatlarının mevcut düzeyinin ihracatımızda yıllık yüzde 2’lik bir kayba yol açabileceğini kıymetlendiriyoruz. Talepte yaşanan düşüşün de yıllık ihracatımıza yüzde 1’lik negatif tesiri olabilir. Parite tesirle bir arada ABD siyasetlerinin ihracatımız üzerinde toplam 1,7 puan negatif tesir oluşturacağını öngörüyoruz. Global ticaretteki belirsizlikleri ve artan korumacılık eğilimlerini dikkatle takip ediyoruz” dedi.

Tarifeler altına hamlesi körükledi

Mal ithalatının da nisanda geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 12,9 artarak 33 milyar dolara yükseldiğini belirten Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “ABD’nin gümrük vergileri açıklandıktan sonra dünya mali piyasalarında büyük bir çalkantı oldu. Ticaret akışlarında önemli belirsizlik meydana gelince bilhassa inançlı liman olarak görülen altına hakikat bir atak oldu. Bu bizdeki talebi de körükledi. Bu nedenle altın, otomotiv, makine, kakao ve kahve üzere eserlerin ithalatındaki artışlarla 3,8 milyar dolar ithalat artışı gerçekleşti.”

Otomotiv şampiyonluğu bırakmadı

TİM datalarına nazaran, kesimlere bakıldığında otomotiv 3,1 milyar dolarla birinci sırada yer aldı. Otomotivi, 2,6 milyar dolarla kimyevi hususlar, 1 milyar 380 milyon dolarla elektrik elektronik, 1,3 milyar dolarla çelik, 1,2 milyar dolarla hazır giysi izledi. En çok ihracat yapan 5 vilayet İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Nisan’da 980 firma birinci sefer ihracat yaparak 44 milyon dolar katkı sağladı. Diyarbakır ise nisanda yüzde 42,5 artışla 22,5 milyon dolar ihracat yaptı.

Parite bu türlü giderse olumlu etkiler

Gültepe, nisanda yüzde 8,5 artışla 20,9 milyar dolara yükselen ihracata işaret ederek, “İki iş günü fazla çalışmamızın katkısı olduğunun altını çizmem gerekiyor. Parite ihracatımıza 443,6 milyon dolarlık katkı yaptı. Parite, bu düzeylerde kalırsa, yıllık ihracatımıza yüzde 1,3’lük olumlu tesir yapacağını öngörüyoruz” dedi.

Gültepe’den ihracat için stratejik adım önerileri

* Girdi maliyetlerini minimize edecek yollar aramalıyız.

* Tedarik zincirlerimizi çeşit­lendirmeliyiz.

* Dış şoklara karşı dayanıklılı­ğımızı artırmalıyız.

* Finansmana erişimi kolay­laştıracak tahliller üzerine daha fazla düşünmeliyiz.

* Yeni pazar fırsatlarını daha erken tespit edebilecek me­kanizmaları güçlendirmeliyiz.

* Global aksiliklere karşı sadece savunma ref­leksiyle hareket etmek yerine fırsatları hakikat okumalıyız.

* Gelişmeleri, ihracatımız için yeni açılımlar yapabilece­ğimiz bir sürece dönüş­türme­liyiz.