“Süt üretimi artıyor yönetilebilirlik şart”
Mehmet Hanifi GÜLEL
Sektör temsilcileri, mevsimsellikten ötürü şu anda fazla olan süt arzının daha da artmasının piyasanın yönetilebilir olmasını zorlaştıracağı ikazında bulundu.
TÜİK’in toplanan süt üretim datalarına ilişne değerlendirmelerde bulunan Ulusal Süt Konseyi Başkanı Hamit Can, buna nazaran, dalın geçen yıl yüzde 10 büyüme gösterdiğini söyledi. “Sütümüzün artması sevindirici. Miktarsal olarak sütümüzdeki artış beraberinde kalite artışını da getirecektir” diyen Can, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Süt arzının fazla olduğu devirlerde üreticilerimizin mağdur olmaması için Et ve Süt Kurumu (ESK) piyasayı regüle ediyor.
nümüzdeki aydan itibaren mevsimsellikten kaynaklı çiğ süt arzının arttığı bir periyoda giriyoruz. Şu anda fazla olan sütümüzün daha da artması piyasanın yönetilebilir olmasını zorlaştıracak. Lakin Tarım ve Orman Bakanlığı ile ESK gerekli önlemleri alıyor ve bundan epeyce mutluyuz.”
Üretimin artması piyasanın yönetilebilirliğini zorlaştırır
Bugün oluşan arz talep dengesizliğinin birkaç farklı sebebinin olduğunu kaydeden Can, “Resmi sayılara nazaran 2024’te düve ithalatı bir evvelki yıla nazaran 1,3 kat, 2022’ye nazaran ise 5 katından fazla arttı. Hayvan sayısındaki artış beraberinde süt arzındaki artışı getiriyor.
İhracat tarafını ise 2024’te yüzde 25 arttığını görüyoruz. Lakin yurtiçinde süt ve süt eserleri tüketiminde ise görece azalma var diyebiliriz” dedi.Süt üreticilerinin yaşadığı zahmetlere değinen Hamit Can, ihracatın az, yurtiçi tüketiminin daraldığı, arz-talep istikrarının bozulduğu bir atmosferde fiyat istikranın sağlanmasının epeyce güç olduğunu söyledi.
“Üreticiler yaptığı işten para kazanamazsa üretimden çekilir” diyen Can, “Küçük aile işlemeleri için bu büyük bir tehdit. Yurtiçinde çiğ süte olan talebin artırılması gerekiyor. İhracatta vergi avantajı, ithalat kapasitesi yüksek olan ülkelerle yapılacak Özgür Ticaret Mutabakatlarına süt eserlerinin bahis edilmesi ihracatımızı, münasebetiyle yurtiçinde süte olan talebi artıracak” diye konuştu.
Çallı: Süttozu regülasyonu gözden geçirilmeli
Ambalajlı Süt ve Süt Eserleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) Başkanı Harun Çallı, sütteki olumlu artışın 2025’te itina ile yönetilmesi gerektiğini vurguladı. Çallı, aksi durumda bu artışın başta çiftçiler olmak üzere tüm kesitleri zora sokacağını söyledi.
Alım gücünün düşmesi ile tüketicinin sepetindeki süt eserlerinin ölçüsü giderek azaldığına dikkat çeken Çallı, bunun çiftçiye de yansıdığını belirtti. Çallı, şöyle devam etti: “Açığa çıkan çiğ süt ölçüsünü yurt dışına aktarabilmesi için alışılagelen, her geçen gün sütümüzün bedelini düşüren süt tozu regülasyonun dala katkısı gözden geçirilerek, yerine ‘ihracata giden kaliteli çiğ sütü, peynir üzere süt eserlerini takviyeler yeni bir model tesis edilmelidir.”
42 tesis Avrupa Birliği’nden vize aldı
Geçmiş yıllardan gelen ihracat kısıtları ve 2024’teki belirsizlikler sonucunda yatırımların sonlu kaldığını belirten Çallı, şunları kaydetti: “Sektörümüze yönelik destekleme modeli değişmediği ve sanayicimiz önünü göremediği sürece 2025’te de sanayicimiz için belirsizlik sürecektir. Ardından sanayicimiz yatırımdan kaçınacaktır.
Lakin kaliteye ve besin güvenliğine olan yatırımlarımız artarak devam ediyor. ASÜD’ün 2010’da başlatmış olduğu ve üç yıl süren proje sonucunda bugüne kadar 42 tane büyük tesisimiz Avrupa Birliği vizesi ve dünyadaki farklı ülkelerden ihracat onayı aldı. Tüketicimiz, sanayicimizin ürettiği markalı eserlerin kalitesinden kaygı etmesin. Tesislerimiz, dünyadaki rakiplerimiz ile yarışan, yüksek standartta kaliteye sahibiz.”
