Sulama için kullanılan elektriğe destek yolda

Ferit PARLAK

Çiftçinin “artan elektrik maliyeti”ne çözüm aranıyor. Ge­lecek Partisi İzmir Milletve­kili Mustafa Bilici tarafından verilen ve kurulda gö­rüşülmeye başlanan Kanun Teklifi ile, “Tarımsal Des­tekleme Araçları” başlığına “Tarımsal Elektrik Desteği” eklenerek, ziraî sulama­da kullanılan elektriğin dev­let dayanağı kapsamına alın­ması amaçlanıyor.

CHP Es­kişehir Milletvekili Dr. Jale Nur Süllü tarafından veri­len ve komitede görüşül­meye başlanan başka Kanun Teklifi’nde ise, ziraî sula­mada elektrik fatura bedelle­rinin eser hasat periyodunun sonunda tahsil edilmesi öne­riliyor. Gelecek Partisi İzmir Milletvekili Mustafa Bili­ci’nin verdiği kanun teklifi­nin münasebetinde, artan girdi maliyetleri ve vaktinde alı­namayan takviyelerin, kredi borçlarıyla ekonomik açıdan zorlanan ziraî üreticile­rin, sulamaya en çok gerek­sinim duyduğu üretim sü­recinde, elektrik artırımlarıyla artan faturaları ödemek zo­runda kalmaması ile rahatla­tılmasının ve ziraî üreti­min sürekliliğinin sağlanma­sının hedeflendiğine dikkat çekildi.

Gıda arz güvenliği tehlikede

Genel münasebette ise, tarım dalının, Türkiye ekono­misinin temel taşlarından bi­ri olduğunun, besin arz güven­liğinin sağlanmasının, istih­dam yaratılmasının ve kırsal kalkınmanın desteklenmesi açısından hayati bir değere sahip olduğunun; lakin, son yıllarda girdi maliyetlerinde yaşanan artışların, üreticile­rin rekabet gücünü ve üretim kapasitelerini olumsuz yön­de etkilediğinin altı çizildi.

Enerji fîyatlarındaki yük­selişin, ziraî faaliyetlerin sürdürülebilirliği açısından büyük bir sorun teşkil ettiği­ne vurgu yapılan münasebette, “Tarımsal üretimde, bilhassa sulama gayesiyle kullanılan elektrik, çiftçiler için en bü­yük maliyet kalemlerinden biri haline gelmiştir.” denildi.

İklim değişikliği, sulama gereksinimini artırdı

Genel münasebette, Türki­ye’nin geniş bir coğrafik alana yayılmış ziraî üretim alanlarında, iklim değişikli­ğinin de tesiriyle sulama ih­tiyacının her geçen yıl arttı­ğı söz edilerek, klasik sulama yollarının yeri­ne basınçlı sulama sistemle­ri üzere modem teknolojilerin kullanımı teşvik edilmekle birlikte, bu sistemlerin çalış­ması için gerekli elektrik ma­liyetleri çiftçiler için büyük bir yük oluşturduğuna deği­nildi.

Gerekçede ayrıyeten, ar­tan güç maliyetleri nede­niyle çiftçilerin sulama fa­aliyetlerini azalttığının, bu durumun ise direkt üre­tim düşüşüne ve gelir kayıp­larına yol açtığının altı çizile­rek, “Özellikle kuraklık tehdi­dinin arttığı günümüzde, su kaynaklarının verimli kulla­nılması ve üretimin sürdürü­lebilir kılınması için sulama sistemlerinin uygun maliyet­lerle işletilmesi büyük kıymet taşımaktadır. Türkiye’de ta­rımsal üretimin devamlı­lığım sağlamak, çiftçilerin maliyet yükünü hafifletmek ve besin güvenliğini teminat altına almak hedefiyle, ta­rımsal sulamada kullanılan elektrik masraflarının destek­leme kapsamına alınması gerekmektedir.”

Mevcut ta­rımsal destekleme politika­larının, çiftçilere çeşitli alan­larda değerli katkılar sağ­ladığına da dikkat çekilen münasebette, “Tarımsal sula­ma için kullanılan elektrik gi­derleri bugüne kadar doğru­dan bir dayanak mekanizma­sına tabi olmamıştır. Kanun teklifi ile, 5488 sayılı Tarım Kanunu’nun 19. hususunda düzenlenen “Tarımsal Des­tekleme Araçları” başlığına “Tarımsal Elektrik Desteği” eklenerek, ziraî üretim­de kullanılan elektriğin be­lirli oranlarda devlet dayanağı kapsamına alınması amaçla­nıyor” denildi.

Kuraklık elektrik tüketimini etkiliyor

CHP Eskişehir Milletve­kili Dr. Jale Nur Süllü tara­fından verilen ve komisyon­da görüşülmeye başlanan başka Kanun Teklifi’nin ge­rekçesinde ise, mazot, güb­re, tohum, ilaç, sulama üzere girdilerdeki yüksek fiyat ar­tışları ile borç yükü altında kalan çiftçinin, kuraklık so­nucu artan elektrik tüketi­mi ve elektriğe yapılan yük­sek artırımlarla birlikte borcu­na borç eklendiğine dikkat çekildi.

Çiftçinin ziraî sulamada kullandığı elekt­rik bedelinin, kuraklığa bağ­lı olarak, her geçen yıl açılan yeni kuyular ve daha derin­lerden su çekilmesi ile oran­tılı olarak yükseldiğine vur­gu yapılan münasebette, küre­sel iklim krizinin tesirleriyle özelikle İç Anadolu Bölge­si’nde kuyulardan çekilen suyla yapılan ziraî su­lamada güç maliyetinin, elektrik artırımları ile altından kalkılamaz boyuta ulaştı­ğı lisana getirildi. Münasebette, kredi borçlarıyla gerçekleş­tirmeye çalıştığı üretimde, randımanı artırmak üzere sula­maya yük verdikçe, kul­landıkları elektrik bedelle­rini ödemede her geçen yıl daha da zorlanan çiftçilerin, tarımla uğraşmaktan vaz­geçmeye yöneldiğinin de al­tı çizildi.

Tarımdan vazgeçmek gıda fiyatlarını yükseltir

Eskişehir Milletvekili Dr. Jale Nur Süllü’nin kanun teklifinin genel münasebetinde, ziraî üretimin süratle terk edilmesinin, fiyatların yükselmesine, besin krizine ve Türkiye’nin tarımda dışa bağımlığının artmasına sebep olduğu belirtildi. Münasebette, “Bu gerçekler doğrultusunda, ziraî üretim yapan çiftçilere ödemelerde kolaylık sağlanması gerekmektedir.

Tarımsal üretimde bilhassa ekim periyotlarında tohum, gübre ve sulamada yüksek maliyetler düşünüldüğünde, şimdi hiçbir gelir elde etmemişken aylık yüksek elektrik faturaları konusunda üretici rahatlatılmalıdır. Teklif ile, çiftçinin üretim ve hasat süreci göz önüne alınarak, ziraî sulamada kullanılan elektrik faturalarının aylık değil, yıllık olarak tahsil edilmesi önerilerek sulamaya en çok ihtiyaç duyduğu süreçte elektrik fatura bedellerini ödemek zorunda kalmaması amaçlanmaktadır” denildi.