“Sosyal fayda ekosistemini büyütüyoruz”

Sevilay ÇOBAN
Kale Grubu’nun kurucusu merhum İbrahim Bodur’un, değerlerini yaşatmayı ve sosyal girişimcilik ekosistemini destekleyerek yaratılan etkiyi büyütmeyi amaçlayan İbrahim Bodur Toplumsal Girişimcilik Programı’nın bu yılki kazananları açıklandı.
Kaleseramik Eğitim, Sıhhat ve Toplumsal Yardım Vakfı (KSV) tarafından, Impact Hub İstanbul’un iş birliğiyle düzenlenen programın dokuzuncu yılında, 373 toplumsal teşebbüs ortasından yapılan değerlendirmeyle Erken Evre, İleri Aşama, İş Birliği ve Gençlik kategorilerinde mükafatlar sahiplerini buldu.
İlk defa bir liseli de ödül aldı
Seçici Kurul’un yaptığı değerlendirme sonucunda; Erken Etap kategorisinde Türk İşaret Dili’ni zenginleştiren, farkındalığı artıran ve kapsayıcı öğrenme araçları geliştiren bir toplumsal teşebbüs olan Haydi İşaret; İleri Evre kategorisinde güneş enerjisi santrallerinin kontrolünü otonom drone ve yapay zekâ tahlilleriyle dijitalleştiren bir teknoloji teşebbüsü olan Hummingdrone; İş Birliği kategorisinde sıfır atık ve döngüsel iktisat odaklı ileri dönüşüm teknolojileri geliştiren AMANOS ile Migros; Gençlik kategorisinde ise KEÇİ mükafata bedel bulundu. Bu yıl birinci kere bünyesinde sosyal girişimcilik kulübü bulunan liselere de açılan ödül programında, Özel İzmir Amerikan Koleji’nden Brick-Up, Heyet Ozel Ödülü’nü almaya hak kazandı.
Kale Grubu Başkanı ve CEO’su, KSV Mütevelli Heyeti Lideri Zeynep Bodur Okyay, 9 yıl evvel başlattıkları İbrahim Bodur Toplumsal Girişimcilik Programı’nı tek hedefinin girişimcilere ödül vermek olmadığını, Türkiye’nin farklı bölgelerinde ortaya çıkan toplumsal bedel üretme uğraşlarını desteklemek olduğunu söyledi. Bodur, “Bu yıl ortamıza katılanlarla birlikte 100’e yakın toplumsal ve tesir teşebbüsü, bu programın bir kesimi oldu. Birbirinden öğrenen, birlikte kıymet üreten, kolektif yarar yaratan bir ‘İBSG Topluluğu’ oluştu. Bu topluluğun gücüne inanıyor, sosyal yarar ekosistemini büyütüyoruz” dedi.
“İki can simidi var; gençler ve cesaret”
Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusuyla, toplumsal sorunlara hassas yapısıyla ve yenilikçi kanıya açık zihinleriyle toplumsal girişimcilik için dayanılmaz bir potansiyel barındırdığına işaret eden Bodur, “Bu alandaki potansiyeli tam olarak ortaya çıkarmak için hepimize vazife düşüyor. Kamu, özel dal, sivil toplum ve akademi ortasındaki iş birliğini daha da güçlendirmeliyiz.
Dünyamızın ve sosyal girişimciliğin geleceği için sarılmamız gereken iki can simidi var; gençler ve cüret. Yeni kuşakları toplumsal girişimciliğe yönlendirmeli, onları desteklemeli ve cesaretlendirmeliyiz. Tesir girişimciliği, Türkiye’de şimdi yeni gelişen bir alan. Lakin Kale Kümesi olarak bu alanda da öncü bir rol oynamayı sorumluluk olarak görüyoruz” diye konuştu.
“Bugünün sıkıntıları yarının iş modellerine dönüşüyor”
Kale Kümesi Kurumsal İletişim ve Tesir Yatırımları Kısım Lideri, KSV Genel Müdürü Rana Birden de İBSG Topluluğu’nun toplumsal inovasyonun en canlı örneklerini sergilediğimi söz ederek, “Bugünün problemleri yarının iş modellerine dönüşüyor. Bu program sayesinde, birlikte düşünmenin, üretmenin ve harekete geçmenin ne kadar güçlü bir tesir yaratabileceğini gördük. Biz bu etkiyi büyütmeye, çoğaltmaya ve yaymaya devam edeceğiz. Zira şuna inanıyoruz: Yarınki iş dünyası; sadece daha dijital değil, daha adil, daha hassas, daha kapsayıcı olmak zorunda” ifadelerini kullandı.
İbrahim Bodur Toplumsal Girişimcilik Programı Mükafatları kapsamında Erken, İleri Aşama ve İş Birliği Kategorisinin kazananları 350.000’er TL, Gençlik Kategorisi kazananı ise 100.000 TL ödül almaya hak kazandı. Program kapsamında kazananlara maddi mükafatın yanı sıra geliştirici takviye de sağlanacak.
Yılda 2 trilyon dolar gelir yaratıyor
Bodur, dünyada toplumsal girişimciliğin, bir düzgün niyet hareketinin ötesinde stratejik bir kalkınma aracı olarak konumlandığına dikkat çekerek, “Dünyanın her köşesinde toplumsal girişimcilik süratle yükseliyor, zira artık insanlık, yalnızca ekonomik kıymet yaratan değil; tıpkı vakitte gezegene ve topluma da düzgün gelen tahlillere gereksinim duyuyor.
Bugün dünya genelinde yaklaşık 10 milyon toplumsal teşebbüsçü, toplumsal ve çevresel yarar yaratarak hayatları değiştiriyor. Schwab Vakfı’nın bilgilerine nazaran, bu teşebbüsler 200 milyon işi destekliyor, yıllık 2 trilyon dolar gelir yaratıyor. Toplumsal iktisat (sosyal teşebbüsler dahil) Avrupa Birliği’nde yaklaşık yüzde 6,2’lik bir istihdam hissesine sahip” dedi.
Kadınlar ve Anadolu yükselişte
İbrahim Bodur Toplumsal Girişimcilik Programı’ndaki bayan toplumsal girişimcilerin oranı bu yıl %59’a ulaşarak dikkat cazip bir tartı oluşturdu. Toplam müracaatların yaklaşık %40’ı İstanbul, Ankara ve İzmir dışındaki kentlerden geldi. Üç büyük ilin akabinde en fazla müracaat gelen vilayet ise Hatay oldu. Zelzele bölgesinden yapılan müracaatlar, toplam müracaatların yaklaşık %4’ünü oluşturdu. Bu müracaatlarda bilhassa bayan emeğinin kıymetlendirilmesi, kültürel mirasın korunması, topluluk temelli güzelleşme, çocukların eğitimi ve toplumsal dayanışma temaları ön plana çıktı.
Gençlik kategorisi: KEÇİ
KEÇİ, sosyoekonomik açıdan dezavantajlı ve kırsal bölgelerdeki çocuklara yönelik deneyimleyerek öğrenme fırsatları sunan bir teşebbüs. Bilim, teknoloji ve tasarım alanlarında interaktif kitler ve kamplar aracılığıyla çocukların potansiyellerini keşfetmelerini ve farklı disiplinlerde gelişim göstermelerini hedefliyor.
Jüri Özel Mükafatı: BRICK-UP
Brick-Up, Lego’nun eğitim ve toplumsal inovasyon gücünü kullanarak engelli bireyler ve özel kümeler için erişilebilir eğitim malzemeleri ve toplumsal projeler geliştiren bir toplumsal teşebbüs. Lego’yu eğitsel ve toplumsal bir araç olarak kullanarak, engelli bireyler için Braille alfabesi, seçici mutizm yaşayan çocuklar için toplumsal etkileşim, Alzheimer hastaları için hafıza güçlendirici aktiviteler sunuyor. Ayrıyeten lösemili çocuklar için hastane süreçlerini eğlenceli hale getiren projelerle moral takviyesi sağlıyor.