SGK, sahte sigortalılar için harekete geçti: Emeklilikleri iptal oluyor!

Sosyal Güvenki Kurumu (SGK), düzmece sigortalılık, hileli emeklilik ve prim usulsüzlüklerini tespit etmek için harekete geçti.

Geriye dönük süreçleri inceleyen SGK, 2023 yılında yaklaşık 89 bine yakın usulsüzlük tespit etti.

Geçtiğimiz sene ise bu sayı 100 bine yaklaştı. SGK, usulsüzlüklere ait cezai süreç uyguluyor.

Şüpheli süreçler tespit ediliyor

Sabah’ın haberine nazaran, usulsüzlüklere yönelik süreçlerin yan sıra SGK, kuşkulu süreçlere ait de emeklilere tebligat göndererek söze çağırıyor.

Şüpheli sürece muhatap vatandaşların üç iş günü içinde SGK’ya gidip söz vermesi gerekiyor.

Ödeme tahsil ediliyor

Usulsüzlük tespitinde yanılgı şayet SGK’dan kaynaklanıyorsa geriye hakikat faizsiz 5 yıl, vatandaştan kaynaklanıyorsa geriye gerçek faiziyle birlikte 10 yıl yapılmış ödemeler tahsil ediliyor.

SGK, cezai süreçler için de savcılıklara hata duyurusunda bulunuyor.

Sahte sigortalılık nedir?

Sigortalı bildirildiği iş yerinde gerçekte çalışmayan bir kişi düzmece sigortalı sayılıyor. Kişi, diğer bir işle meşgul olsa yahut diğer bir iş yerinde ya da öteki bir işte çalışıyor olsa dahi, fiilen çalışmadığı iş yerinden yapılan sigortalı bildirimi uydurma sigortalılık kapsamına giriyor.

Bu durum, sadece kayıt ve evrak üstünde sigortalı gösterilme süreci olarak açıklanıyor. Eş, dost ve akrabalar üzerinde yaygın gerçekleştirilen uydurma sigortalılıkta son devirde emeklilik hakkına sahip olma ve süreksiz iş göremezlik ödeneği almak isteyen gebe bayanların sigortalı gösterilmesinde artış gözlemleniyor.

Emeklilikleri iptal mi oluyor?

İş yerinde fiilen çalışmamasına karşın isimlerine sigortalı bildirimi yapılması ve bu düzmece sigortalılıktan ötürü emekli olmaları durumunda, emekli aylığı ve emeklilik iptalleri yaşanıyor.

SGK, kontrollerinde bilhassa “naylon şirketler” üzerinden yapılan prim ödemelerine odaklanıyor. Bu metotta, fiili bir çalışma olmadan, kişinin yalnızca emeklilik hakkı kazanabilmesi için geçersiz sigorta bildirimi yapılıyor.

Emeklilik iptal bildirimi alan kişi ne yapmalı?

Emeklilik iptalleri evrak üzerinden yapılan incelemeler, alınan sözler ve kontroller sonucunda tespit edilen usulsüzlükler üzerine başlatılıyor. Emeklilik iptal kararı SGK tarafından yazılı olarak şahsa bildiriliyor.

Kişinin emeklilik iptal bildirimi alması durumunda, SGK ile irtibata geçilerek durumun detaylı bir biçimde öğrenilmesi gerekiyor. Şayet SGK’nın yapmış olduğu süreçte bir yanılgı olduğunu düşünüyorlarsa, gerekli itiraz süreçleri başlatılıyor. Yapılan itiraz, SGK tarafından inceleniyor ve sonuç şahıslara iletiliyor.

7 gün itiraz etme hakkı

Aylığı iptal edilen sigortalıya, çıkarılan yersiz ödeme fiyatının ödenmesi için bildirim yapılması durumunda, bu bildirime karşı 7 gün içinde itiraz etme hakkı bulunuyor.

Ancak, itiraz hakkının kullanılabilmesi için sürecin kusurlu olduğunun ispat edilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, yersiz ödeme fiyatının tahsil süreçleri başlatılabiliyor.

Usulsüz emeklilik süreçlerinde uygulanan cezalar

Yapılan incelemeler sonucunda yersiz ödeme tespit edilmesi durumunda, bu ödemelerin tahsiline ait muhakkak kurallar uygulanıyor. Şayet yersiz ödemenin sebebi SGK’nın yanlışlı süreci (örneğin, aylığa hak kazanma şartlarının yanlışlı tespiti) ise tespit tarihinden itibaren geriye gerçek 5 yıl içindeki ödemeler tahsil ediliyor.

Ayrıca, tespit tarihinden geriye hakikat 24 ay içinde yapılan ödemeler için faiz uygulanmıyor. Öte yandan yersiz ödemenin sigortalının kusurundan (örneğin geçersiz hizmet yahut yanıltıcı/sahte evrak kullanımı) kaynaklanması durumunda, tespit tarihinden geriye gerçek 10 yıl içindeki ödemeler tahsil edilip, bu ödemelere faiz uygulanıyor.

Usulsüzlük tespiti halinde, emeklilik iptal ediliyor ve şahıslara ödenen maaşların yasal faizi ile SGK’ya geri ödemesi isteniyor.

Sigortalı bildiren iş yeri sahipleri ve sigortalı bildirilen bireyler hakkında cumhuriyet savcılıklarına resmî dokümanda sahtecilik ve SGK’yı ziyan uğratma cürümleri çerçevesinde hata duyurusunda bulunuluyor.

Süre hududu var mı?

Sahte sigortalılık incelemelerinde geriye gerçek yapılacak incelemeler için rastgele bir mühlet sonu bulunmuyor. Bu tıp usulsüzlük tespitleri, mühlet kısıtlaması olmaksızın geçmiş devri kapsayabiliyor.