Sanayici arsasını satışa çıkarsa da alıcı yok

Nurdoğan A. ERGÜN

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, eko­nomik şartlar yüzünden sa­nayinin çarklarını çevireme­diğini, üretimin bitme nok­tasına geldiğini lisana getirdi. Yüksek faiz, düşük kur politi­kası yüzünden gerçek bölümün krediye ulaşamadığını belir­ten Gültepe, endüstricinin öz­sermayesini artırmak için gay­rimenkullerini ve mallarını satışa çıkarsa bile alacak kim­seyi bulamadığını vurguladı. İktisat programının yükünü üretici ihracatçıların çektiği­ni söz eden Gültepe, “Uğraş hakikat olabilir lakin uğraşırken neyi kaybettiğimizi görmemiz lazım. Enflasyon kısarak değil üreterek düşer.

Program aci­len, çabucak yarın sabah revize edilmeli” dedi. İktisat prog­ramından şad olmadık­larını söyleyen Gültepe’ye gö­re, programdan tek mutlu olanlar faizciler, tefeciler ve ucuza mal kapatmak isteyen­ler. Yüksek faiz ve düşük kur siyasetinin ihracatçıyı ade­ta boğduğunu lisana getiren Gül­tepe, konkordatolardaki endi­şe verici artışa ve Türkiye’nin memleketler arası rekabet gücünde­ki kayba da dikkat çekti.

DÜNYA’nın sorularını ya­nıtlayan TİM Başkanı Gül­tepe, özellikle son bir buçuk yıldır yüzde 50 üzere astrono­mik düzeylerde seyreden faiz oranlarının, endüstrinin ayakta kalma bahtını ortadan kaldır­dığını belirterek, İstanbul Sa­nayi Odası’nın açıkladığı İSO 500 raporuna işaret etti. “Ra­kamlar palavra söylemiyor. İn­sanların kazandığının yüzde 98’i, yüzde 100’ü faize gidiyor” diyen Gültepe, faiz yükünün endüstricinin belini büktüğü yo­rumunu yaptı.

Sanayicinin nefes almakta zorlandığını ve bilhassa birtakım bölümlerde önemli külfetlerin yaşandığını hatırlatan Gülte­pe, “Oraya çabucak bir neşter vurulması lazım” diyerek acil tahlil daveti yaptı. Yatırım ortamının uygunlaştırılması ve rekabetçilik koşullarının oluş­turulması gerektiğini lisana geti­ren Gültepe, “Kapanan bir şir­ketin, bir daha o kesime dön­me bahtı olmaz. Onlar yılların şirketleri. Ne emeklerle kurul­du” diyerek kapanan her şir­ketin ülke iktisadı için bü­yük bir kayıp olduğunu vur­guladı.

Özellikle son iki yılda Türk endüstrisinin çok şey kay­bettiğini söyleyen Gültepe, ih­racatçı için en parlak zaman­ların 2013 ile 2023’ün birinci yarısı ortasındaki 10 yıl olduğunu be­lirtti. Gültepe, bu devirlerde üretimin, yatırımların ve ih­racatın arttığını aktardı. “So­nuçta bir reçete var. Reçetenin şu anda yüzde 100’ünü sana­yici ödüyor. Tüketicinin öde­diği enflasyonla ilgili. Şu anda bütün kurgu endüstrinin üzeri­ne” diye konuşan Gültepe, bu­gün üretime dayalı olan çabucak hemen her kesimde dert ya­şandığını belirtti.

“Enflasyon sıkarak değil üreterek düşer”

Gültepe, “Türkiye ürete­rek enflasyonu düşürür. Bu türlü üretimi sıkarak, baskı kurarak enflasyonun düşmesi müm­kün değil. Düştüğü vakit ge­çici olur. Enflasyon düşecek, kur artacak diye insanları sık­manın manası yok” eleştirisi­ni yaptı. “Türkiye, tarihinde hiç bu kadar değerli olmamıştı” tabirlerini kullanan Gültepe, Türkiye’nin pahalılıktan kur­tarılması ve her kesimde reka­bet edebilir hale gelmesi için üretimin olağanlaşması ge­rektiğini, bunun için de kur ve faizlerin olağan düzeylere çe­kilmesi gerektiğini vurguladı.

Uygulanan yüksek faiz ve dü­şük kur siyasetinin Türkiye için ziyanlı bir siyaset olduğu değerlendirmesini yapan Gül­tepe, bunun sanayiciliği ve ya­tırımı uzaklaştırdığını, gelen refahın süreksiz olduğunu söyle­di. Gültepe’ye nazaran, sürdürüle­bilir refah yatırım, üretim ve ihracatla, düşük faiz ve istikrarlı kurla mümkün.

“İhracatta alt kırılımlara bakmak lazım”

İhracat fiyatındaki artışın “aldatıcı” olabileceği yoru­munu da yapan TİM Başkanı, “Evet ihracat 4-5 aydır artıyor. A firması, B firması, B kesimi, C kesimi ihracat artırdı. Ke­sinlikle takdir ediyoruz. Fakat işte o artışın dağılımına, alt kı­rılımlarına bakmak lazım.

Or­tada bir hasta var, iç organla­rında durum nedir ona bak­mak lazım” değerlendirmesini yaptı. Son açıklanan ihracat bilgilerine nazaran 14 kesimin dü­şüş yaşadığını hatırlatan Gül­tepe, bilhassa otomotiv sektö­ründeki yüzde 22’lik artışın, Avrupa’da kapanan fabrika ne­deniyle Türkiye’ye kayan si­parişlerden kaynaklandığını, bu durumun da iki yıl sonra sürdürülemez hale geleceğini söyledi.

Türkiye’nin rekabet­çi ülke pozisyonunu kaybetti­ğini lisana getiren Gültepe, kay­bolan rekabetçilik yüzünden gelen yabancı yatırımcının da mutsuz olduğu yorumunu yaptı. İhracattaki artışın Tür­kiye’nin refah düzeyini yük­selteceğini söyleyen Gültepe, bunun için de Türkiye’nin ‘pa­halı’ durumdan çıkarılması ge­rektiğini vurguladı.

“İş yapan, neden konkordato istesin?”

Konkordatoların son dö­nemde katlanarak artma­sı, TİM Başkanı Gültepe’nin en çok üzerinde durduğu ko­nulardan biri oldu. Gültepe, “Adamın işi devam ederken niçin konkordato istesin. En azından uçuruma düşmeden kurtarayım kendimi diye dü­şünüyor.

Bu duruma neden ge­lindi? Ona bakmak lazım” di­ye konuştu. Geçmişte yılda 300-500 konkordatonun nor­mal karşılandığını lakin bu­gün sayıların fahiş düzeylere ulaştığına dikkat çeken Gül­tepe, bunun altında yatan ne­denlerin gerçek teşhis edilme­si gerektiğini belirtti. Gültepe, şöyle devam etti: “Konkorda­tolar görünen taraf. Bir de gö­rünmeyen direkt kapa­tanlar var. Alınan önlemlerle gelinen noktada son iki yılda yalnızca biz kaybettik.”

“Tek bir dalı değil hepsini büyütmek zorundayız”

Türkiye’nin milletlerarası alanda rekabetçi olabilmesi için her bölümünü büyütmek zorunda olduğunun altını çizen TİM Başkanı Gültepe, “Türkiye’de bütün bölümlerin potansiyeli var. Tek bir ya da birkaç bölüme kanalize olmak yanlış. Bakınız Almanya otomotive ağırlaştı, Çin çıktı geldi ve darmadağın etti. Bu nedenle her bölümde yatırım ortamını güzelleştirecek finans kaynaklarının ön plana çıkması lazım” dedi.

“Umut ve ümit biterse bunun geri dönüşü olmaz”

Türkiye’nin rekabetçi bir pozisyona gelmesi için gerçek atılımlara gereksinim olduğunu söyleyen Mustafa Gültepe, “Sanayiciyi görüyorum üzülüyorum, beşerler krediye ulaşamayınca arıyor, konkordatoda arıyor. Hâlâ geleceğe dair beklentiler var. Bu beklentileri diriltecek adımlar koşul. Umut ve ümit biterse bunun geri dönüşü olmaz” diye konuştu.

“Zor devir gitgide zorlaşıyor”

Uygulanan iktisat programını “sonuca ulaşmaktan çok uzak” olarak yorumlayan TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “Son bir yıldır ‘zor devir geride kaldı’ deniliyor lakin hani nerede? Tam zıddı gitgide devir daha da zorlaşıyor. Program, ne ülke için ne de sanayi için sürdürülebilir değil” tabirlerini kullandı.