Resmi Gazete’de yayımlandı! Türk vatandaşlarına Norveç’e bağlı Svalbard Adaları’nda ticaret ve oturma hakkı
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, 7 Mart 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Spitsbergen (Svalbard) Antlaşması Türkiye açısından resmen yürürlüğe girdi.
Antlaşma 1925’ten beri yürürlükte
9 Şubat 1920’de Paris’te imzalanan ve 1925’ten itibaren yürürlükte olan antlaşma, Norveç’in Svalbard Takımadaları üzerindeki egemenliğini tanırken, taraf ülkelerin vatandaşlarına mülk edinme, ikamet, balıkçılık, madencilik ve bilimsel araştırma yapma üzere haklar tanıyor.
Türkiye’nin antlaşmaya taraf olmasıyla birlikte, Türk vatandaşları ve şirketleri Svalbard’da mülk edinebilecek, adaların kara sularında balıkçılık yapabilecek ve ticari faaliyetlerde bulunabilecek. Ayrıyeten, Türk bilim insanları kurulacak Türk Bilim İstasyonu’nda araştırmalar yapabilecek, öğrenciler ise Svalbard Üniversite Merkezi’nde eğitim alma fırsatına sahip olacak.
Türkiye’nin Arktik bölgesinde faaliyetlerini artırma hedefi
Bu gelişme, Türkiye’nin Arktik bölgesinde bilimsel ve ekonomik faaliyetlerini artırma maksadı doğrultusunda atılmış bir adım olarak bedellendiriliyor. Birebir vakitte, Türkiye’nin Arktik Konseyi’ne gözlemci üye olma istikametindeki amacı de korunuyor.
Öte yandan Türkiye, son yıllarda Arktik bölgesinde bilimsel araştırmalarını sürdürüyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) tarafından düzenlenen Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferleri kapsamında, Norveç’in münhasır ekonomik bölgesi ile Svalbard Adaları ve kara sularında gerçekleştirilen dördüncü sefer (TASE-IV) 26 Haziran – 25 Temmuz 2024 tarihleri ortasında tamamlanmıştı.
Svalbard Adaları nerede?
Svalbard Adaları, Kuzey Kutbu’nda, Norveç’e bağlı bir takımadadır. Norveç’in ana karasının yaklaşık 650 kilometre kuzeyinde, Kuzey Kutbu’na ise yaklaşık 1.000 kilometre arada yer alır. Arktik Okyanusu’nda bulunan bu adalar, Grönland Denizi, Barents Denizi ve Norveç Denizi ile çevrilidir. Svalbard Adaları’nın ortalama sıcaklıkları mevsime ve pozisyonuna nazaran değişiklik gösterir, lakin genel olarak soğuk ve sert bir Arktik iklimine sahiptir.
• Kış aylarında (Aralık – Şubat): Ortalama sıcaklık -12°C ile -20°C ortasında değişir. Birtakım vakitlerde sıcaklık -30°C’ye kadar düşebilir.
İlkbahar ve Sonbahar (Mart – Mayıs ve Eylül – Kasım): Sıcaklıklar ekseriyetle -5°C ile -15°C ortasında seyreder.
Yaz aylarında (Haziran – Ağustos): Ortalama sıcaklık 3°C ile 7°C civarındadır. Fakat birtakım günlerde 10°C’ye kadar çıkabilir.
Svalbard, Golf Stream’in tesiriyle tıpkı enlemdeki öbür Arktik bölgelere nazaran biraz daha ılımandır, fakat tekrar de yıl boyunca hayli soğuktur. Hava ekseriyetle rüzgarlı ve kar yağışlıdır, kış aylarında ise uzun periyodik karanlık (kutup gecesi), yaz aylarında ise 24 saat güneşli (beyaz gece) periyotları yaşanır.
