Random Forest depremi önceden tahmin edebilir mi? Prof. Dr. Naci Görür’den çarpıcı yorum
ABD’deki Georgia Southern Üniversitesi’nden Türk araştırmacı Cemil Emre Yavaş ve grubumun geliştirdiği sarsıntı kestirim sistemi büyük yankı uyandırdı.
Yavaş ve Cristopher Kadlec, Yiming Ji ve Lei Chen’den oluşan gruba nazaran; ‘Random Forest’ ismi yapay zekaya dayanan algoritma 30 gün içinde 5,5 büyüklüğün altındaki zelzeleleri öngörebiliyor.
Araştırma ‘Scientific Reports by Nature’ mecmuasında yayınlandı. Yapay zekanın İstanbul’daki sarsıntı iddiaları konsunda yüzde 91.65, ABD’nin San Diego kendi için yüzde 98’i aşan bir doğruluk oranına ulaştığı tabir edildi.
Bazı uzmanlar yapay zeka ile ulaşılan doğruluk oranının zelzeleler konusunda tedbir için çığı açabileceğini düşünüyor.
Prof. Dr. Naci Görür mesafeli
Ancak Türkiye’nin yakından tanıdığı yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, projeye epeyce mesafeli… Hürriyet’e konuşan Prof. Dr. Görür, deprem iddiası yapabilmek için sarsıntının kesin olarak nerede, ne vakit, hangi büyüklüklükte olacağının öngörülmesi gerektiğini tabir ederken “Bu, bugüne kadar hiç yapılmadı. Şu an prestijiyle da yapmak mümkün değil. Umut ediyoruz günü birinde bilim bu sorulara gerçek karşılık verecek” dedi.
Türkiye’yi sarsıntı konusunda uyaran isimlerin başında gelen Prof. Dr. Naci Görür “Depremi kestirim ettik, ediyoruz” demenin en az zelzele kadar tehlikeli olduğunu söz etti. Naci Görür çağdaş dünyanın zelzele iddiası temalı çalışmaları desteklediğini belirtirken “Bir şartla” diye ekleyerek şöyle devam etti:
* Kestirim yapılabilir fakat öncelik bu olmamalı.’ Bunun yerine zelzele dirençli kentler inşa etmeye yük verilmeli. Zira fayların ürettiği zelzelelerin özellikleri birbirine benzemez.
