Ramazan kolisinin yıllık enflasyonu yüzde 32,1

Mehmet Hanifi GÜLEL

Ramazan ayına kısa bir müddet kalmasıyla zincir marketler erzak koli­lerini satışa sunmaya başladı. Son bir yılda besin fiyatların­da yaşanan yükseliş, Rama­zan kolilerine hudutlu yansıdı­ğı görülüyor. Geçen yıla nazaran en düşük erzak kolisinin fiya­tı yüzde 32,1 artış gösterdi. Bu da ocak ayında açıklanan yıl­lık yüzde 41,52’lik besin enflas­yonun altında kaldığı anlamı­na geliyor.

Geçen yıl 279,95 lira olan en küçük kolinin fi­yatı 2025’te 369,95 liraya yük­selirken, lüks kolinin fiyatı ise yüzde 26 artışla 499,95 li­radan 629,95 liraya yükseldi. Temel kolinin içinde bulunan besin eserleri salça, tuz, ayçi­çeği yağı, un, çay, hazır çorba, şeker ve makarna olarak sıra­lanıyor. Öte yandan kimi zin­cir marketler Ramazan kolile­rinde bu yıl eser sayılarını da azalttı. Zincir marketlerin ko­li fiyatlarındaki artış kutunun içindeki eser sayısı ve büyük­lüğüne nazaran yüzde 23,3 ile yüz­de 55 ortasında değişiyor. Başka yandan Ramazan yar­dımları koli olarak önemli an­lamda düşüş gösterirken, he­diye çeki ve kod olarak artış gösteriyor.

İGDOT’ta düşüş yüzde 70’i buldu

Ramazan ayı ile birlikte ku­manya ve erzak kolileri de pi­yasaya çıkmaya başladı. An­cak, bölüm temsilciler ise bu yıl evvelki yıla nazaran Ramazan kolisi hazırlıklarında yüzde 70 azalma yaşandığını kayde­diyor.

Ramazana iki haftalık müddetin kaldığını hatırlatan İstanbul Besin Toptancı Tüc­carları Derneği (İGDOT) Mus­tafa Karlı, bu yıl Ramazan koli­si talebinin çok düşük olduğu­nu söyledi. Kalan iki haftalık müddetinde oluşacak bir talebin çok cılız olacağına da dikkat çeken Karlı, piyasada koli ta­lebin geçen yıla nazaran yüzde 70 düşüş yaşandığını aktardı. Kelam konusu düşüşte fiyatlarda­ki yükselişin ve ekonomik sı­kıntıların tesirli olduğuna vur­gu yapan Karlı, “Piyasa geçen seneye nazaran aşağı üst orta­lama yüzde 35 ile 40 fiyat far­kı var.

Yani enflasyona yakın bir düzeyde seyrediyor. Bizim piyasada şu an 375 liradan bin 700 liraya kadar Ramazan ko­lisi var. Kimi beşerler da ken­disi gelip daha büyük koliler yapabiliyor. Standart kolide 9 kilo besin eseri var. Evvelki yıl­larda insanların daha çok koli hazırlıyordu. Bu yıl şu ana ka­dar bir hareketlilik yaşanmadı. Olağanda bu periyotta düzgün makûs bir hareketlilik yaşanırdı. Şu an bir sessizlik var ve piyasa­da sakinlik yaşanıyor” dedi.

“Hediye çekleriyle farklı eserler alınabiliyor”

Bu yıl Ramazan kumanyala­rında geçen yıllara oranla çok önemli oranda azalmanın yaşan­dığını kaydeden Reis Gıda Yö­netim Kurulu Lideri Meh­met Reis, bilhassa bu yıl düşü­şün daha çok olduğunu belirtti. Kumanyadaki azalmamanın her geçen yıl daha da azaldı­ğına değinen Reis, “Bunun iş­te armağan çeki yahut öbür fark­lı şeylerle telafi etmeye çalışı­lıyor, o istikametini de tam olarak bilmiyoruz. Ne kadarlık hedi­ye çeki veriliyor yahut veril­miyor konusunda bilgi sahibi değiliz. Lakin Ramazanda en kıymetli şey mutfak. Konutta da­ha çok mutfağa ehemmiyet veriliyor ve onun için kumanyalar mut­fakta kullanılacak eserler üze­rine yapılır. İkram çekleriy­le markete gidildiğinde farklı eserler de alınabiliyor. Burada kıymetli olan bunu yalnızca tek boyut olarak düşünmemek la­zım” diye konuştu.

“Ramazan devrinde talepler üç katına çıkıyor”

Ramazan ayı yaklaştıkça market harcamalarında ve gı­da alışverişlerinde bariz bir artış yaşandığını kaydeden Metropolcard CEO’su Uğur Yıldırım, “Şirketler bu dönem­de çalışanlarına yönelik birebir yardımlarını artırarak dayanak oluyor. Paylaşım ve dayanış­ma ruhuna uygun olarak, birden fazla kurum Ramazan yardımlarını besin takviyesi formunda sunmayı tercih ediyor. Son yıllarda Ra­mazan devrinde bu taleple­rin ortalama üç katına çıktığı­nı gözlemliyoruz.

Ayrıca, besin fiyatlarındaki artış da şirketle­rin 2025 yılı için yardım plan­larını artırma tarafında etki­liyor. Günümüzde Ramazan dayanak paketleri her çalışanın gereksinimine tam olarak uymaya­bilir. Bu yüzden şirketler, çalı­şanlarına seçim özgürlüğü ta­nıyan tahlilleri tercih ediyor” dedi. Günümüzde Ramazan takviye paketlerinin her çalışa­nın gereksinimine tam olarak uy­madığına değinen Yıldırım, bu yüzden şirketler, çalışanlarına seçim özgürlüğü tanıyan alış­veriş kodu tahlillerini tercih ettiğini belirtti.

Multinet: Son 4 yılda yardımlar 11 kat arttı

Ramazan’da yardımlaşma­nın en ağır yaşandığı dö­nemlerden biri olduğunu kay­deden Multinet Up Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yar­dımcısı Didem Kuş, son dört yılda Multinet Up aracılığıy­la yapılan yardımları cirosal olarak incelediğinde yardım­ların 11 katına çıktığını söy­ledi.

Pandemiyle birlikte ku­rumsal armağan kartı tahlilleri olan MultiGift’in ivme kaza­nırken, pandemi sonrasında dijitalleşme ve esneklik ihti­yacının arttığını belirten Kuş, “Bu doğrultuda hayata geçir­diğimiz kurumsal dijital hedi­ye platformu MultiFlex, çalı­şanlara geniş ve esnek kulla­nım alanı sunarak çeşitliliği artırdı. Fakat değişmeyen bir şey var; Ramazan’da besin hâlâ birinci sırada. Esneklik ve çeşitli­lik artsa da klasik değer­ler korunuyor. Önümüzdeki periyotta, yardımlaşmanın daha kişiselleştirilebilir ve özgürleştirici hale geleceğine inanıyoruz. Multinet Up ola­rak biz de bu dönüşümün bir modülü oluyoruz” dedi.

“Kumanya paketlerindeki azalışı önemli oranda görüyoruz”

Yıllardır hazırlanan birtakım hazır kumanyalarda böceklenmeye varıncaya kadar kalitesiz eserlerin konulduğunu da belirten Mehmet Reis, şirketlerin bunları çalışana yahut gereksinim sahiplerine dağıttığı vakit memnuniyetsizlikten ötürü almaktan vazgeçen firmaların da olduğunu bildirdi. Evvelden 10 bin, 15 bin emekçisi olan şirketlerin eser almak için kendilerine kadar ulaştığını lisana getiren Reis, “Biz kumanya yapmıyoruz lakin marketlere ve satış noktalarına veriyoruz.

Onlar kumanya yapıyorlar. Maalesef 2001 krizinde dahi bu türlü değildi. O tarihte bile kumanyada bir azalma kelam konusu olmadı. Bilhassa son 20 yıldır her geçen yıl azala azala bu düzeylere geldi. Şu an kimi iş adamları da güç bir sürecin içinde olduğunu tabir ediyor. Kumanyalardaki azalışı önemli oranda görüyoruz. Geçen seneye nazaran yüzde 30-35 civarında lakin bir evvelki seneye nazaran ise düşüş oranı yüzde 50’nin üzerinde” açıklamasını yaptı.

“Kendiniz tüketmediğiniz eseri koliye koymayın”

Ramazan kolisiyle ilgili ihtarlarda da buluna Mehmet Reis, iş adamı yahut hayırseverlerin konutunda tüketmedikleri eserleri kolilere koymaması gerektiğini vurguladı. Ramazan kumanyasında pişmeyen eserler ve tarihi geçmiş eserlerin yer almaması gerektiğini söz eden Reis, “Özellikle toprağa bağlı eserlerde daha fazla dikkat edilmesinde yarar var. Yardımlaşmak geleneğimizde var lakin Ramazan ayı ile ilgili yardımlaşmada vazgeçilmemesi lazım. Kumanya yapanların da içine koydukları eserin kalite ve standardını üst seviyede tutmaları lazım ki bu kumanya yardımları tekrar üst hareketlensin. İçine konan eserlerin memnuniyetsizliğinden ötürü çalışan tekrar istemiyor. Yani sonuç olarak düşüşte tek bir sebep yok” dedi.