PMI endeksinde bozulma 13 aydır hız kesmedi

Türkiye’nin ekonomik bü­yümesinde öncü göster­gelerden biri olarak ka­bul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) an­ketinin Nisan 2025 periyodu so­nuçları açıklandı. Bilgiler 13’ün­cü ayda da güzelleşmeye işaret et­medi ve bozulmanın sürdüğü görüldü. Eşik bedel 50 olarak ka­bul ediliyor. Ve bu bilgi iyileşme­ye işaret ediyor. Ama endeks bir evvelki aya nazaran de değişim gös­termedi. 47,3 puan düzeyinde kaldı. Besin üretimi hariç nere­deyse bütün dallar karamsar düzeyde kaldı. Firmalar güçlü dış piyasa şartlarına ve talepte­ki sakinliğe dikkat çekti. Üre­timdeki düşüş bariz olmasına karşın mart ayına nazaran daha ha­fif gerçekleşti.

Siparişlerde daralma ikinci çeyrek başında sürat kesti

Benzer halde hem toplam ye­ni siparişler hem de yurt dışın­dan alınan yeni siparişlerde da­ralmalar ikinci çeyreğin başında sürat kesti. Bununla birlikte hem iç piyasada hem de yurt dışı pa­zarlarda talep şartları sakin olmaya devam etti. İmalatçılar, yeni siparişlerdeki yavaşlama­ya bağlı olarak istihdamı ve satın alma faaliyetlerini azalttı. Böy­lece düşüş eğilimi istihdamda beşinci aya, satın alma faaliyet­lerinde ise on ikinci aya ulaştı. Firmaların stok düzeylerini de azalttıkları görüldü. İmalatçılar, girdilere yönelik talebin dingin seyrine bağlı olarak, tedarikçi­lerin teslimatlarını nisanda üst üste ikinci ay hızlandırdığını be­lirtti. Tedarikçi performansında Aralık 2022’den bu yana en be­lirgin düzgünleşme kaydedildi.

TL’deki bedel kaybı girdi fiyatlarını arttırdı

Ayrıca Türk lirasındaki paha kaybı ve ham unsur maliyet­lerindeki yükselişe bağlı ola­rak girdi fiyatları enflasyonu son bir yılın en yüksek seviyesine çıktı. Bu faktörler birebir zaman­da satış fiyatlarındaki artışın da sürmesine yol açtı. Kesin eser fiyatlarında enflasyon ivme ka­zanarak son yedi ayın en yüksek seviyesine çıktı.

Gıdada büyüme ölçülü dokumada sert fren

İstanbul Sanayi Odası Türki­ye Sektörel PMI Nisan 2025 ra­poru, yılın ikinci çeyreğinin ye­ni siparişlerde genele yayılı bir ivme kaybıyla başladığına işa­ret etti. Bu eğilimden ayrışarak genişleme bölgesinde kalan tek bölüm, besin eserleri oldu. İyileş­menin gözlendiği tek bölüm olan besin eserlerinde ise büyüme ol­dukça ölçülü seyretti. Yeni sipa­rişlerde en bariz düşüş dokuma eserlerinde yaşandı. Yeni ihra­cat siparişlerinde ise iki sektö­rün artış göstermesi sonucu ha­fif daha olumlu bir tablo ortaya çıktı. Böylelikle, anket kapsamında takip edilen 10 kesimin sekizin­de üretim yavaşlama kaydetti. Bu sayı bir evvelki ay altı olarak ger­çekleşmişti. Yeni siparişlerde ol­duğu üzere, üretimde de en sert ya­vaşlama dokumacılık eserlerinde ya­şandı. Üretimin arttığı tek bölüm besin eserleri olurken elektrikli ve elektronik eserler sektörün­de ise değişim gözlenmedi.

Kimya dalında istihdam hacmi arttı

Talep ve üretim ihtiyaçlarında görülen düşüş nedeniyle firmalar ikinci çeyreğin başında genel olarak istihdamı azaltma eğilimi gösterdi. Başta dokuma eserleri olmak üzere sekiz dalda çalışan sayıları düşüş kaydetti. Kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri ile besin eserleri kategorilerinde ise istihdam hacmi arttı. Emsal biçimde, satın alma faaliyetleri de bölümlerin birçoklarında yavaşladı.

‘Önümüzdeki aylarda büyümeye yaklaşılır’

S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, “İmalatçılarının karşı karşıya kaldığı zorluklara nisan ayında meçhul bir milletlerarası ekonomik ortam eklendi. Yeni siparişler, üretim ve ihracattaki yavaşlamalar son PMI anketinde de devam etti. Birtakım göstergelerde düzgünleşme sinyalleri, dalın önümüzdeki aylarda potansiyel olarak büyüme bölgesine yaklaşabileceğine dair umutları artırdı” dedi.