Piyasalarda nükleer Cuma

İsrail, cuma sabaha karşı İran’ın başşehri Tahran, Teb­riz, İsfahan’daki Natanz nük­leer tesisi ile Loristan ve Kir­manşah kentlerine akınlar düzenledi. Saldırılarda İran Ge­nelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, İhtilal Mu­hafızları Genel Kumandanı Tüm­general Hüseyin Selami dahil üst seviye askeri yetkililer ile 6 nük­leer bilim insanı hayatını kaybet­ti. İsrail’in Tahran’daki saldırıla­rında yerleşim yerleri de vurulur­ken, çok sayıda sivil de ömrünü yitirdi.

Hürmüz kapanırsa petrol 100 dolar olur

Saldırının akabinde gözler tica­retin kilit noktası Hürmüz Boğa­zı’na çevrilirken, petrol fiyatları süratle yükseldi. Dün gün içerisin­de Brent petrolün varil fiyatı yüz­de 8’den fazla yükselerek 75 dolar düzeylerini gördü. Global pet­rol ticaretinin yaklaşık üçte biri, LNG ticaretinin ise yüzde 20’si Hürmüz Boğazı üzerinden sağ­lanıyor. Bu gelişmenin tesiriyle Avrupa’da doğal gaz fiyatları güne yüzde 4 yükselişle başlarken, son 5 haftanın en büyük artışı görül­dü. Global Risk Yönetimi Araş­tırma Başkanı Arne Lohmann Rasmussen, LinkedIn hesabın­dan yaptığı paylaşımda, İran’ın bu dar geçiş noktasını kapatması ha­linde petrol fiyatlarının 100 do­lara kadar çıkabileceğini söyledi. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol da “Piyasalar­da şu anda tedarik yeterli düzeyde an­cak gerekirse harekete geçmeye hazırız” açıklaması yaptı.

Altın için iddialar üst güncellendi

Küresel piyasalar­da, Orta Doğu’da jeopolitik geri­limin tırman­ması, ABD-Çin görüşmelerinin sağladığı iyimserliği gölgede bı­rakırken, tansiyonun daha da artaca­ğına yönelik tasalar risk algısını yükseltti. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi gerilemesini son 5 iş gününe taşıyarak yüzde 4,34’e kadar indi. Altının ons fiyatı son 3 iş gününde de yükselirken, yeni günde tarihi rekoru olan 3 bin 500 dolara yak­laştı. Altının ons fiyatı 3 bin 445 dolara kadar yükseldi. Commerz­bank, altın ve başka kıymetli metal­ler için fiyat varsayımlarını artırdı. Banka, ons altın için cari yıl sonu iddiasını 3 bin dolardan 3 bin 400 dolara yükseltirken, 2026 sonu için ise 3 bin 600 dolara çıkardı.

Hem paylar hem kriptolar satış yedi

Risk iştahın­dan kaçışın hakim olduğu piyasalar satıcı­lı seyretti. Dün gün içerisinde BIST 100 endeksi yüzde 4’ten fazla bedel kaybetti. Artan jeopolitik risklerle gerile­yen hisse piyasasında açılış sonrası devre kesicilerin çalıştığı görüldü. Hava hücumlarının akabinde krip­to piyasasında sert satışlar görül­dü. Kripto para piyasasının bedeli yüzde 6 seviyesinde paha kaybe­derek 3,24 trilyon dolara geriledi. Altcoin piyasa bedeli ise 1,19 tril­yon dolara kadar düştü. CoinGlass datalarına nazaran düşüş yatırımcıları olumsuz etkiledi ve son 24 saatte 427,84 milyon dolarlık uzun pozis­yon tasfiye edildi.

Havayolları seferlerini iptal etti

İsrail’in atakları nedeniyle Orta Doğu’ya sefer yapan kimi uçaklar, diğer havalimanlarına iniş yap­mak zorunda kaldı. Emirates Ha­vayolları’nın Manchester-Dubai ve Londra-Dubai seferlerini yapan uçakları İstanbul Havalimanı’na, Türk havayolu şirketlerinin İran seferlerini yapan birtakım uçakları da Bakü’ye yönlendirildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Ura­loğlu, “Başta THY olmak üzere, ilgili havayolu işletmelerimiz, 16 Haziran 2025 gününe kadar İran, Irak, Suriye ve Ürdün’e yönelik se­ferlerini iptal etmiştir” dedi.

İsrail’in saldırısına global tepki

İran’a yönelik hücumlar Türkiye ve dünyada reaksiyonlara neden oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: İsrail’in komşumuz İran’a düzenlediği akınlar, milletlerarası hukuku hiçe sayan apaçık bir provokas­yondur. Netanyahu idaresi pervasız, saldırgan ve hukuk tanımaz hareketleriyle bölgemizi ve tüm dünyayı felakete sürükleme uğraşındadır. İsrail haydutluğuna artık bir ‘dur’ demelidir.

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Ba­kanlığı: İsrail’in İran’a düzenlediği hava saldırısını en güçlü formda kınıyoruz.

AB Kurulu Sözcüsü Paula Pinho: İsrail’e yapılan itidal davetleri ne yazık ki işe yaramadı.

ABD Başkanı Donald Trump: İran’a mutabakat yapması için talih verdim. Fakat ne kadar çabalasalar da ne kadar yaklaşsalar da bunu başarama­dılar. İran, geriye hiçbir şey kalmadan evvel bir mutabakat yapmalı ve bir vakitler İran İmparatorluğu olarak bilinen şeyi kurtarmalıdır.

Rusya Dışişleri Bakanlığı: İsrail’in Birleşmiş Milletler tüzüğünü ve memleketler arası hukuku ihlal ederek gerçekleştirdiği askeri aksiyonu şiddetle kınıyoruz. İsrail idaresi, bu provokasyonun tüm sonuçların­dan sorumlu olacak.

Mısır Dışişleri Bakanlığı: Bu saldırı, bölgenin güvenlik ve istikrarı üzerinde gibisi görülmemiş sonuçlar doğurabilir, halkların kazanımlarını tehdit eder ve bölgenin büyük bir kaosa sürüklenmesine yol açabilir.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan: İsrail’in İran’a saldırısı açık bir saldırganlık ve tansiyonu düşürme eforlarını sabote ediyor.

Irak Hükümet Sözcüsü Basim Avvadi: Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunu acil toplantıya çağırıyor ve hücumun tekrarını önleyecek somut ve kararlı önlemler alınmasını talep ediyoruz.

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı: İsrail tarafından İran topraklarına karşı gerçekleştirilen askeri operasyonlardan önemli halde telaşlıyız.