Piyasalar çakıldı! Trump’ın gümrük vergisi kararı sonrası küresel ekonomi alarmda

ABD Başkanı Donald Trump, bugünden itibaren Meksika ve Kanada’dan ithal edilen eserlere yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Bu adım, Kuzey Amerika’da ticaret savaşlarını yine alevlendirme riski taşırken, global finans piyasalarında sert satış dalgasına yol açtı.
Trump, “Tarife koymak zorundayız. Onların yapması gereken, araba fabrikalarını ve öteki tesislerini ABD’ye taşımak. Bu türlü bir durumda tarifeye tabi olmayacaklar” dedi.
Açıklamaların akabinde ABD borsalarında süratli düşüşler yaşandı. Dow Jones Endeksi 649 puan, S&P 500 yüzde 1,76 ve Nasdaq yüzde 2,64 paha kaybetti. Meksika pesosu ve Kanada doları sert düşerken, ABD tahvil faizleri de geriledi.
Kanada’da misilleme yaptı, Meksika beklemede
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD geri adım atana kadar misilleme tarifelerinin süreceğini belirterek, 155 milyar Kanada doları (107 milyar ABD doları) bedelinde ABD eserine yüzde 25 ek vergi uygulanacağını duyurdu.
Trudeau, “ABD bu ticaret atağını geri çekene kadar tarifelerimiz yürürlükte kalacak” dedi.
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ise tarifelere ait, “Sükunet ve sabırla bekleyeceğiz. B ve C planlarımız hazır.” sözlerini kullandı.
Çin’den sert tepki
ABD idaresi, Çin’den ithal edilen tüm eserlerdeki mevcut yüzde 10 gümrük vergisini yüzde 20’ye çıkaracağını da duyurdu. Beyaz Saray, “Pekin, yasa dışı uyuşturucu krizini hafifletmek için kâfi adımları atmamıştır” açıklamasında bulundu.
Çin Ticaret Bakanlığı, “Washington bu kararından derhal geri dönmeli, aksi takdirde misilleme gelecek” ihtarında bulundu. Çin basını, ABD tarım ve besin eserlerine yönelik yeni vergiler gelebileceğini yazdı.
Otomobil ve teknoloji dalı büyük darbe aldı
Trump’ın kararının akabinde araba üreticileri büyük kayıplar yaşadı. General Motors payları yüzde 4, Ford yüzde 1,7 paha kaybetti. Ekonomistler, ABD-Kanada-Meksika ortasındaki tedarik zincirlerinin ziyan göreceğini ve fiyatların artacağını belirtiyor.
ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Suzan DelBene, “Trump’ın tarifeleri, Amerikan hane halkına besin, akaryakıt ve ilaç fiyatları açısından binlerce dolarlık ek yük getirecek” dedi.
Beyaz Saray Ticaret Danışmanı Peter Navarro ise “Tarifelerin enflasyon üzerindeki tesiri küçük olacak, Lider kararından vazgeçmeyecek” sözlerini kullandı.
Yeni ticaret savaşları kapıda
Trump idaresi, geçtiğimiz hafta dijital hizmet vergileri uygulayan ülkelere yönelik soruşturmalar başlattı, Çin gemilerine liman başına 1,5 milyon dolarlık ek fiyat getirmeyi önerdi ve bakır ithalatına yönelik ek tarifeler planladığını duyurdu.
Kanada’nın ahşap ve kereste ihracatına yönelik yeni bir ulusal güvenlik soruşturması başlatan Trump, Kanada’nın yumuşak ağaç ihracatına daha fazla vergi uygulanabileceğini söyledi.
Ekonomi uzmanı Desmond Lachman, “Bu tarifeler iktisada steroid tesiri yapar lakin sonuçları ağır olur” diyerek global ticaret savaşlarının kapıda olduğu ikazında bulundu.