Petrol zenginlerini korkutan senaryo gerçek oluyor: 30 – 40 dolara kadar düşecek!
Petrol fiyatlarında oynaklık Orta Doğu’daki savaş nedeniyle devam ederken, Çin’in zayıf talebi ve artan global arz, 2025’te petrol piyasası için düşüş sinyalleri veriyor. ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın ‘sonuna kadar sondaj’ siyaseti ve OPEC+’ın üretim kesintilerini sona erdirmesi durumunda petrol fiyatları sert düşebilir.
Petrolün varili 30 – 40 kadar dolara düşebilir
Petrol piyasası uzmanları, OPEC+ ittifakının üretim kesintilerini sonlandırması durumunda petrol fiyatlarında önemli düşüş yaşayacağını öngörüyor. Petrol fiyat bildirim ajansı OPIS’in enerji analiz başkanı Tom Kloza da 2025’teki petrol fiyatlarına ait büyük telaş olduğunu belirterek, OPEC’in üretim kısıtlaması olmadan piyasadan çekilmesi durumunda varil fiyatlarının 30-40 dolara kadar düşebileceğini söylüyor.
Petrol fiyatlarında yüzde 40’lık düşüş
Varil başına 40 dolarlık düşüş, mevcut ham petrol fiyatlarının neredeyse yüzde 40 oranında azalması manasına geliyor. Şu anda Brent petrol varil başına 72 dolar, ABD Batı Teksas Orta (WTI) petrolü ise 68 dolar civarında süreç görüyor.
OPEC+ kesintileri kaldırırsa fiyatlar tepetaklak
Eurasia Group’un güç, iklim ve kaynaklar başkanı Henning Gloystein, gelecek yıl petrol talebindeki artışın muhtemelen günlük 1 milyon varili geçmeyeceğini belirterek, OPEC+’ın üretim kesintilerini kaldırması durumunda ham petrol fiyatlarının varil başına 40 dolara kadar düşebileceğini tabir etti.
MST Marquee’nin kıdemli güç analisti Saul Kavonic de OPEC+ kesintilerinin sona erdirilmesinin, Covid periyodundan bu yana görülmemiş düzeylere kadar düşebilecek bir fiyat savaşı manasına geleceğini söyledi. Fakat analistler, OPEC+’ın üretim kesintilerini kademeli olarak kaldırmasının daha muhtemel olduğunu belirtiyor.
OPEC+ kesintileri sona erdirmese bile ham petrol fiyatlarının düşüş eğiliminde olduğunu söz eden Citi analistleri ise Brent fiyatlarının gelecek yıl varil başına ortalama 60 dolar düzeyinde olmasını bekliyor.
OPEC+ üretim kesintilerini uzatıyor
OPEC+ ise üretim kesintilerini uzatarak, siyaseti konusunda disiplinli davranıyor. Eylül ayında, OPEC+ petrol fiyatlarındaki düşüşü engellemek gayesiyle günlük 2,2 milyon varillik istekli kesintiyi iki ay daha erteleme kararı almıştı. İkinci ve üçüncü çeyrekte uygulanan bu kesintinin mühleti eylül sonunda dolacaktı. Kasım ayı başında ise petrol karteli, planlanan petrol üretim artışını bir ay daha erteleyerek aralık ayı sonuna kadar uzattı.
Çin’in zayıf talebi fiyatları baskılıyor
Petrol fiyatları, Çin’in Covid sonrası toparlanma sürecindeki zayıf talebi nedeniyle baskı altında kalmaya devam ediyor. OPEC, salı günü yayımladığı aylık raporda, 2025 yılı için global petrol talebi büyüme iddiasını günlük 1,6 milyon varilden 1,5 milyon varile düşürdü.
Piyasanın çok arzla karşı karşıya olduğu algısı da fiyatları aşağı çekiyor. Bilhassa ABD, Kanada, Guyana ve Brezilya üzere OPEC dışı büyük üreticiler de arzı artırmayı planlıyor.
Trump’ın dönüşü ve muhtemel etkileri
Düşüş beklentisini güçlendiren bir öbür faktör ise, ABD’deki yeni Donald Trump devri. Trump’ın dönüşünün potansiyel bir ticaret savaşı ile ilişkilendirilmesi nedeniyle piyasa uzmanları fiyatların düşebileceğini belirtiyor. Trump’ın telaffuzlarını yorumlayan ekonomistler ticaret savaşının merkezinde Çin’in olacağını konusunda neredeyse hemfikir.
Trump ayrıyeten ABD’li üreticiler için “sonuna kadar sondaj” siyaseti vadederek güç fiyatlarını yarı yarıya düşüreceği taahhüdünde bulundu. Kpler’in baş petrol analisti Matt Smith, bunun perakende akaryakıt fiyatlarını da etkileyebilmesi için petrolün varil fiyatının 40 doların altına düşmesi gerektiğini belirtti.
Smith, perakende akaryakıt fiyatlarının şu anda galon başına 3 dolarda olduğu “tatlı bir noktada” bulunduğunu ve bu düzeyin hem tüketiciler hem de üreticiler için uygun olduğunu ekledi.
