Özel izinle üretiliyor… Sadece 1 dönümü 700 bin TL kazandırıyor
Ekonomik pahasının yüksek olması ve yumrularının toz haline getirilerek içecek, dondurma, pastacılık ve kimya kesimlerinde kullanılması hasebiyle talep gören salep orkidesinin Samsun’daki üretim alanı her geçen yıl artıyor.
Üretici sayısı 200’e ulaştı
Yörede nisan ve mayıs aylarında çiçeklenen salep orkidesinin hasadına başlanırken 1 ay sürecek hasat sonunda 60 ton eser bekleniyor. 2016 yılında yalnızca 6 dönüm yerde başlanan üretim ise 9 yılda 70 dönüme çıkarken üretici sayısı da 200’e ulaştı.
Ekolojik Üreticiler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Lideri Hakkı Karaman, Tarım ve Orman Bakanlığı ile yürüttükleri çalışmanın 2016 yılında başladığını, doğadan toplanmasının yasak olduğunu belirterek şöyle konuştu,
“Sadece 19 Mayıs ilçesinde 70 dönüm üretim alanına ulaştık. Çiçeklenme sonlanmadan 1 ay içerisinde hasat edilirse salep orkidesi ziyan görmez. Hasat yanlış yapılırsa ekili tüm arazi yok olur. Hasat vakti geldiğinde yumruların büyümesi tamamlanmış olur. Bu bitkiyi o periyotta topraktan büsbütün çıkardıktan sonra anaç yumru haricinde öteki yumruları koparmak gerekiyor. Anaç yumru ise koparılmadan tekrar toprağa dikilmelidir.” dedi.
‘1 metrekareden 1 kilogram eser alınır’
Bu yıl havaların yağışlı olması nedeniyle geçen yıla oranla eserlerin daha kaliteli hale geldiğini belirten Karaman, “Bölgemizde 70 dönüm üretim alanı olduğu için 60 ton kapasiteyi yaş olarak bekliyoruz. Bunun bir kısmını kurutarak işleyip satıyoruz, bir kısmını da tohumluk muhtaçlığına nazaran gönderiyoruz. Geçen yıl yaş olarak yumru alımı 500 liraydı bu sene 700 lira oldu” tabirini kullandı.
‘1 dönüm yeri olan çiftçi 700 bin lira kazanmış oluyor’
Karaman, çiftçinin kazandıkça daha kaliteli eser yetiştirdiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Kurusu ise 4 bin lira civarında fiyatı. Yaş 5-6 kilogramdan yalnızca 1 kilogram kuru çıktığı için fiyatı yükselebilir. Öbür eserlere bakıldığında metrekareye ünite olarak bakıldığında en yüksek getirisi olan eserlerdendir. Hakikat biçimde üretildiğinde 1 metrekareden yaklaşık 1 kilogram eser alınır. Bunun dikim ortalaması var, metrekareye 200 adet tohum ekilmesi lazım. Yani metrekareden yaş olarak satıldığında 600 ile 700 lira para kazanmış olur. 1 dönüm yeri olan çiftçimiz 600 ile 700 bin lira kazanmış oluyor. Türkiye’de salep gereksinimine hala yanıt veremiyoruz. Yıllardır salep muhtaçlığı gayriresmi yollardan karşılanmış. Şu anda biz, üretimimiz ile bir dondurma firmasının bile gereksinimini karşılayamıyoruz. Yani üretimine bu kadar muhtaçlık olan bir eser. Üretim ne kadar artarsa artsın pazarı her vakit olacak bir eser. Aslında ekim yapan üreticilerimizle 15 yıllık alım garantili kontrat yapıyoruz. Her yıl daha yüksek fiyattan alım yapmak için protokol imzalıyoruz. Samsun’da başladığımız üretim ülkemize de yayıldı. Şu anda 50 yahut 60 vilayette üretim yapılmaya başlandı. Varsayımı olarak baktığımızda bu da Türkiye’de yaklaşık 200 ton üretim kapasitesine ulaştığımızı göstermektedir. “
