Özel güvenlik görevlisine talep çok, ücret ise az
Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) açıkladığı 2024 datalarına nazaran; 74 bin 900 kişi, özel ve kamu sektörlerinde olmak üzere silahsız özel güvenlik vazifelisi olarak İŞKUR aracılığıyla istihdam edildi. Bu bilgiler, özel güvenlik vazifelisi durumu 2024’te en çok istihdam sağlanan birinci 10 meslek içinde birinci sırada yer aldığını gösterdi.
İŞKUR datalarından yola çıkan Güvenlik Servisleri Organizasyon Derneği (GÜSOD) Başkanı Turgay Şahan, “Bu seviyede bir istihdam yaratılmasına rağmen özel güvenlik görevlilerinin çalışma koşullarının zorluklarıyla birlikte düşük fiyat siyasetlerinin (asgari ücret) uygulanması istihdam açığını büyütmeye devam ediyor. Bu aksilikler da nitelikli işçi bulunamaması sıkıntısını yaratıyor. Bilgiler, özel güvenlik vazifelisi pozisyonunun en çok tercih edilen meslek olduğunu gösterse de aslında bu durumda yüksek bir ‘turnover’ olduğunun açık bir kanıtı” dedi.
GÜSOD bünyesindeki özel güvenlik şirketlerinde 60 binin üzerinde özel güvenlik görevlisi istihdam edildiğini ve özel güvenlik bölümünde gerçekleşen cironun yüzde 25’inin GÜSOD üyesi şirketlere ilişkin olduğunu belirten Lider Şahan, bölümde uygunlaştırılması gereken bahislerin başında eğitimli ve nitelikli işçi eksikliğinin geldiğini vurguladı. Şahan, “Böylesine ağır bir istihdama karşın İstanbul, Ankara ve İzmir üzere büyükşehirlerdeki hastaneler, okullar, toplu konutlar ve kamu binaları üzere birçok yerde daha fazla özel güvenlik görevlisine muhtaçlık var” diye konuştu.
“Çalışanların haklarını koruyacak adımlar atılmalı”
Şahan, özel güvenlik görevlisi olarak hizmet verenlerin minimum fiyat düzeyinde maaş alması ve özlük hakları gibi nedenlerden ötürü sık sık iş değiştirdiklerini belirterek şunları söyledi: “Dolayısıyla özel güvenlik şirketleri sürekli olarak yeni işçi arayışına giriyor ve bu durum da talep çok algısına yol açıyor. Yalnızca patronların değil, devletin de özel güvenlik bölümüne yönelik siyasetleri ve düzenlemeleri gözden geçirmesi ve çalışanların haklarını koruyacak adımlar atması gerekiyor. Kamusal ve özel alanlarda güvenliğin sağlanmasında büyük rol oynayan özel güvenlik görevlilerinin emeğinin karşılığını tam olarak alamaması sektörün gelişmesine de mahzur oluyor.”
“Özlük hakları ve çalışma kuralları iyileştirilmeli”
Özel güvenlik sektöründeki yüksek ‘turnover’ oranının önüne geçmek için ücretlerin ve özlük hakların iyileştirilmesi gerektiğine işaret eden Turgay Şahan, “Özel güvenlik vazifelilerinin vardiyalı çalışma sistemi, resmi tatillerde de vazife yapmaları ve mevsimsel kurallardan direkt etkilenmeleri, bu meslekte faaliyet gösterenleri olumsuz etkiliyor. Çalışma kurallarının ve özlük haklarının iyileştirilmemesi de tecrübeli ve nitelikli iş gücünün kaybına neden oluyor. Özel güvenlik vazifelileri taban ücret alıyor, vazifeli arkadaşlarımızın fiyatlarının artırılması ve özlük haklarının iyileştirilmesi onların motivasyonlarını artıracaktır. Bu sayede sektörümüz de nitelikli işçi bulma konusunda zorluk yaşamayacaktır” diyerek kelamlarını tamamladı.
Geçen yıl 75 bin kişi istihdam edildi
İŞKUR bilgilerine nazaran, 2024’te 555 bin 921’i bayan, 897 bin 912’si erkek olmak üzere 1 milyon 453 bin 833 kişi işe yerleştirildi. Bu şahıslardan 74 bin 900’ü ise özel güvenlik vazifelisi konumunda istihdam edildi. Silahsız özel güvenlik vazifelisi durumu, 2024’te en çok istihdam sağlanan birinci 10 meslek içinde birinci sırada yer aldı.
14 bine yakın görevliye gereksinim var
Özel güvenlik kesiminin ekonomik büyüklüğü 72 milyar TL’nin üzerinde. 548 eğitim kurumu, 361 belediye şirketi, 73 alarm izleme merkeziyle birlikte 100 bini aşkın yerde vazife yapan 371 bin özel güvenlik vazifelisi, kesimin büyüklüğünü gözler önüne serse de yaklaşık 14 bin özel güvenlik görevlisine daha muhtaçlık duyuluyor. 2024’te Avrupa’da 37 milyar euro büyüklüğe erişen özel güvenlik kesiminin 2025’te ülkemizde 4,5 milyar euroluk bir hacme ulaşması bekleniyor.
