MÜSİAD Mersin Şube Başkan Yardımcısı Salihcan Sağlam: “Serbest bölgelerde ihracat gücü tehlikede”

Mersin Özgür Bölgesin­de dokumacılık kesiminde faaliyetlerini sürdüren Müstakil Endüstrici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Mersin Şube Lider Yardımcısı Salihcan Sağ­lam, 2 Ağustos 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı Kanun kapsamında hür böl­gelerde uygulanan çıkar istisna­sının, hür bölgeler içi satışla­rı istisna dışı bırakarak sırf yurtdışına yönelik satışlarla sı­nırlandırılmasına yönelik düzen­lemeye dikkat çekti. Sağlam, “Bu düzenleme, özgür bölgelerde in­şa edilen üretim ve ihracat başa­rısının sürdürülebilirliğini tehli­keye atacağını hür bölgelerde faaliyet gösteren firmalar olarak düşünmekteyiz” diyerek endişe­lerini lisana getirdi.

Salihcan Sağlam, hür böl­gelerde faaliyet gösteren firma­ların ürettikleri eserlerin tama­mının kümelenme prosedürüyle direkt yurtdışı pazarlarına ihraç edildiğini, bu sistemin Tür­kiye’nin üretim ve ihracat odak­lı büyümesine büyük katkı sun­duğunu söyledi. Sağlam, hür bölgelerde elde edilen kazançla­rın yurtdışı satışlarla sınırlandı­rılarak vergi istisnasının daral­tılmasının, direkt ihracat ya­pan ve ülkeye döviz kazandıran bu firmaların üretim gücünü ve istihdam kapasitesini önemli şe­kilde zayıflatabileceği uyarısın­da bulundu. Sağlam, mevcut yapı­nın korunmasının ülke ekonomi­si için kritik olduğunu tabir etti.

Türkiye genelindeki 19 hür bölgede faaliyet gösteren 524’ü yabancı sermayeli olmak üzere, 2.091 şirketin, 2024 yılında yak­laşık 100 bin şahsa istihdam sağ­layarak toplam 27 milyar 691 mil­yon dolarlık bir ticaret hacmine ulaştığını hatırlatan Lider Yar­dımcısı Sağlam, “Serbest bölgele­rimiz, kayıt dışı iktisatla mü­cadelede ve dış ticaret istikrarımıza katkıda örnek teşkil eden yapılar­dır. Bu başarıyı desteklemek yeri­ne sınırlamak, ülke iktisadına ve istihdamına ziyan verir” ifade­lerini kullandı.

“Kümelenme modelleri ve ihracat gücü tehlikeye girebilir”

Özellikle dokumacılık kesimi başta olmak üzere birçok bölümde yıl­lardır sürdürülen kümelenme ça­lışmalarına işaret eden Salihcan Sağlam, “Serbest bölgelerde kü­melenme sayesinde firmaları­mız dünya pazarlarında rekabet avantajı kazandı” dedi. Yeni dü­zenlemenin bu yapılar üzerinde geri dönülmesi güç tesirler yara­tabileceğini vurgulayan Sağlam, “Bu değişiklik, firmaların sipariş alma kapasitelerini büsbütün or­tadan kaldıracak, işletmelerin ka­panmasına ve binlerce insanın iş­siz kalmasına yol açacaktır” uya­rısında bulundu.

“Beyanname öncesi düzenleme revize edilmeli”

Son olarak Türkiye Özgür Böl­geler Platformu’nun hem siya­si hem de bürokratik seviyede çö­züm odaklı teşebbüslerde bulundu­ğunu ve ilgili kurumların husus ile ilgili olumlu tarafta çalışmalarını sürdürdüğünü hatırlatan Sağlam, “Firmaların beyanname verme süreci başlamadan evvel düzen­lemenin revize edilmesi büyük değer taşıyor. Aksi takdirde, ağır vergi yükleri nedeniyle birçok fir­ma kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Bu nedenle, ser­best bölgelerde faaliyet gösteren firmaların üretim ve ihracat ka­biliyetlerini koruyacak adımların bir an evvel atılmasını bölge tem­silcilerimiz ismine talep ediyoruz” tabirlerini kullandı.

“Üretimi ve ihracatı desteklemek için düzenleme gözden geçirilmeli”

Çözüm tekliflerini de açıklayan Sağlam, “Serbest bölgelerde üretim yapan firmaların, hem yurtdışına hem de öteki hür bölgelere satışlarından elde ettikleri çıkarlar da istisna kapsamına alınmalıdır” dedi. Ayrıyeten özgür bölgeler ortası satışların da Kurumlar Vergisinden muaf tutulmasının kıymetine değinen Sağlam, “Üretimin ve ihracatın önünü açacak halde bir revizyon yapılmazsa, hür bölgelerimizin toplumsal ve ekonomik katkısı sekteye uğrayacaktır. Hatta Özgür Bölgelerimizde faaliyet gösteren pek çok firma kapısına kilit vurmak zorunda kalacaktır” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin üretim ve ihracat odaklı büyümesini sürdürebilmesi için özgür bölgelerdeki firmaların rekabet gücünün kesinlikle korunması gerektiğinin altını vurgulayarak çizen Sağlam, yapılacak düzenlemelerin bu anlayışla şekillendirilmesi gerektiğini söyledi.

Serbest bölgeler neden kritik ehemmiyete sahip?

Türkiye’deki 19 özgür bölgede faaliyet gösteren 2.091 firma, 2024 yılında yaklaşık 100 bin bireye istihdam sağladı.

* Ticaret hacmi:

27 milyar 691 milyon dolar

* İhracatın ithalatı

karşılama oranı: %152

* Kayıt dışı iktisat oranı:

Yok denecek kadar düşük

* Üretim ve ihracatta katma bedel yaratarak ülkenin cari fazlasına müspet katkı sunuyorlar.

Serbest bölgeler, hem üretim hem de ihracat odaklı büyüme stratejisinde kilit bir rol oynuyor.