Merkez Bankası’ndan ‘kur geçişkenliği’ çalışması

Fethi Öğünç ve Orhun Özel tarafından hazırlanan çalışma son beş yıllık periyottaki müşahedeler ışığında, döviz kurundan tüketici fiyatlarına geçişte doğrusal olmayan tesirler olduğunu öne sürüyor.

Çalışmanın özetinde şu tabirlere yer alıyor:

“Döviz kurundan fiyatlara geçişkenlik, firmaların fiyat değiştirme kararlarındaki duruma bağlı fiyatlama davranışının bir sonucu olarak, ölçülü ve yüksek paha kaybı periyotlarında farklılaşmaktadır. Bulgularımıza nazaran büyük kur şoklarının olduğu periyotlarda şokların enflasyona geçişi daha yüksek orandadır.

Bu periyotlarda enflasyonda olağanda görülenin üzerinde bir artış gözlendiği, lakin sonraki aylarda enflasyonun doğrusal modellerin öngördüğünden daha süratli yavaşladığı kıymetlendirilmektedir. Sonuçlar, büyük kur şoku devirlerinde oluşan bu tesirlerin modellenmesinde cari devirdeki kur değişiminin büyüklüğü üzerinden tanımlanan asimetrik bir bağlantının âlâ bir açıklayıcı değişken olduğunu göstermektedir.

Ilımlı şok periyodunda uzun periyottaki kur geçişkenliğinin yüzde 38-40 civarında olduğu varsayım edilmektedir. Dönemsel tesirler modellere dahil edilmediğinde, kur geçişkenliğinin boyutunun olduğundan daha yüksek ölçülme riski bulunmaktadır. Doğrusal olmayan bağlantıları dikkate almayan modeller yüksek şok devrine has tesirleri açıklamaya çalışırken olağan periyotlarda geçerli olan münasebetlerden uzaklaşmakta, bunun sonucunda modellerin açıklayıcı gücü düşmektedir. Sonuçlar büyük şok devirlerine ilişkin dönemsel hareketlerin enflasyon modelleme süreçlerinde dikkate alınması gerektiğine işaret etmektedir. “