Merkez Bankası Başkanı Karahan açıkladı: KKM hesaplarından dövize geçiş oranı belli oldu!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Boğaziçi Üniversitesi tarafından düzenlenen Finans Doruğu 2025’te konuştu.

Karahan’ın konuşmasından öne çıkanlar şunlar oldu:

* Mart ayında finansal piyasalarda yaşanan hareketlilik karşısında proaktif bir biçimde gerekli
tedbirleri aldık. Önümüzdeki devirde de para siyasetindeki kararlı duruşumuzu
sürdürerek, dezenflasyonun devamını sağlayacak halde hareket edeceğiz.

* Gelişmekte olan ülkelerdeki merkez bankaları, global finansal döngülerin giderek daha
belirsiz ve dalgalı hale geldiği bir ortamda, para siyaseti araçlarını çeşitlendirmeye
yöneliyor.

* Bilhassa, 2008–2009 Global Finansal Krizi sonrasında, birçok merkez bankası faiz
oranlarını ayarlamakla kalmamış, birebir vakitte makroihtiyati siyasetleri sıkılaştırıcı yönde
kullanarak finansal istikrarı desteklemiştir.

* Münasebetiyle, gelişmekte olan ülkelerde “tek tip” bir siyaset yansısından değil, ülkelere özgü
koşullara uyarlanmış çok araçlı ve esnek siyaset bileşimlerinden kelam etmek daha doğru
olacaktır.

*Biz de öteki gelişmekte olan ülkeler üzere para siyaseti uygulamalarımızda temel aracımız
olan siyaset faizini çeşitli makroihtiyati siyasetlerle güçlendiriyoruz. Sıkı mali duruşumuzu desteklemek üzere kullandığımız araçları 3 ana grupta
özetleyebiliriz:

• Mevduata yönelik düzenlemeler ile TL mevduatın hissesini artırmayı ve KKM’yi kademeli
olarak azaltmayı hedefliyoruz.

• Kredi büyümesine yönelik düzenlemeler ile kredi talebindeki dalgalanmaların önüne
geçiyoruz.

• Üçüncü olarak da likiditeye ait adımlarımız ile sistemdeki fazla Türk lirası likiditeyi
yönetiyoruz

* Finansal piyasaların faal işleyişinin sürmesi emeliyle piyasa kuralları içinde tüm para
politikası araçlarını, proaktif bir yaklaşımla, kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.

* Bu çerçevede, likidite şartlarını yakından izlemeyi ve likidite idaresi araçlarını etkili
şekilde kullanmayı sürdüreceğiz.

‘Döviz talebinin yüzde 70’i yurt dışı kaynaklı’

* KKM bakiyesindeki azalış, finansal istikrar üzerinde risk oluşturmadan ve Türk lirası cinsi
mevduatı önceleyerek sağlandı.

* Son 12 ayda vadesi dolan KKM hesaplarından dövize geçiş oranı, yüzde 14,5 seviyesinde
gerçekleşti.

* Son periyotta görülen finansal oynaklıkların sistemdeki toplam TL hissesi üzerinde tesiri de
sınırlı oldu.

* Hakikaten Türk lirası mevduatın hissesi yüzde 58 ile tarihi ortalamasına yakın bir seviyede
ilerlerken, yatırım fonlarını da dahil ettiğimizde görünüm değişmemekte.

* 14 Mart – 2 Mayıs tarihleri ortasında oluşan döviz talebinin yüzde 70’i yurt dışı kaynaklı
olurken yurt içi talep sonlu kaldı.

* Para siyaseti duruşumuz ve makroihtiyati çerçeve sayesinde mevduat faizlerinin düzeyi,
TL’ye geçişi ve tasarrufları destekliyor.

* Mal talebine ait göstergeler yurt içi talebin ölçülü seyretmekle birlikte bir ölçü dirençli
olduğunu gösteriyor.

Enflasyon açıklamaları

* Bununla birlikte gerek kullandığımız altı göstergenin ortalaması gerekse tahmin
performansı görece uygun olan medyan enflasyona baktığımızda, bu göstergeler
yıllıklandırılmış enflasyonun yüzde 30’un biraz üzerinde olduğunu ima ediyor. Bu da bize
dezenflasyonun süreceğini gösteriyor.

* Yıllık olarak baktığımızda düşüş eğilimini sürdüren besin fiyatları, mart ayında ramazan
ayının da tesiriyle yükselmesinin akabinde nisan ayında daha ölçülü bir artış kaydetti. Lakin,
geçtiğimiz ay yurt genelinde gerçekleşen zirai don hadisesi önümüzdeki periyot için, başta
meyve olmak üzere, işlenmemiş besin fiyatları üzerinde üst taraflı riskleri artırdı.

* Tüketici fiyatları üzerindeki maliyet kaynaklı baskılar hafiflemekte. Bu durumun belirli
sektörlerden kaynaklanmayıp genele yayılması bizim açımızdan değerli bir gelişme.

* Enflasyon beklentileri dezenflasyon patikamızın üzerinde seyretmeye devam ediyor. Bu
görünüm para siyasetindeki sıkı ve kararlı duruşumuzu muhafazayı gerekli kılıyor.

* Öbür taraftan, belirsizliklerin geçmiş periyoda nazaran daha yüksek olduğunu da göz önünde
bulundurarak ihtiyatlı ve sıkı bir para siyaseti duruşu sergiliyoruz. Sıkı para politikası
duruşumuz enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlanana kadar da sürecek.

* Bir defa daha vurgulamak isterim ki, fiyat istikrarı; sürdürülebilir büyüme ve toplumsal refah
artışı için ön şarttır. TCMB olarak dezenflasyon sürecinin devamını sağlayacak;
enflasyonu, belirlediğimiz orta gayelerle uyumlu olacak halde düşürmek için kararlılıkla
çalışmalarımızı sürdüreceğiz.