Marmara’nın akciğerleri müsilaj tehdidi altında
Marmara Denizi’ndeki varlığını sürdüren müsilaj, gün geçtikçe deniz tabanına daha fazla çökerek buradaki canlı hayatını tehdit ederken deniz canlılarına yuvalama ve yavrulama alanları sağlama özelliği ile deniz ekosisteminde büyük kıymete sahip mercanlar da risk altında bulunuyor.
Son müşahedelere nazaran deniz tabanındaki müsilaj Prens Adaları ile Marmara Adası ve Avşa Adası etrafında bulunan mercan kolonilerinin üstünü kaplamaya başladı. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nur Eda Topçu Eryalçın, Marmara Denizi’nde ağırlaşan müsilajın, mercanların kısımlarında mevte yol açabilecek nekrotik bozulmalara neden olduğunu söyledi.
Marmara Denizi’ndeki mercan kolonilerini takımıyla birlikte nizamlı olarak inceleyen Doç. Dr. Eryalçın, mercanların tüm yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirmek için gövdelerinde ağız gibisi bir yapılarının bulunduğunu ve bunların üzerinin müsilajla kaplandığında adeta boğularak ömürlerini yitirdiklerini belirterek, “Maalesef bir kabus geri döndü, müsilajı tekrar yaşıyoruz. Şimdi yüzeyde tahminen 2021’deki kadar bariz değil ama su kolonunda o dönemdekine emsal halde büyük kesimler halinde müsilaj var” dedi.
Dipte de görülmeye başladı
Müsilajın aylar boyunca su altında kalarak tabana inmediğini, artık ise tabanda de çok net görülmeye ve mercan kısımlarına takılmaya başladığını ekleyen Eryalçın, “Marmara Denizi’nde Akdeniz suyunun başladığı derinlik olan 20 metrelerden itibaren mercanlar görülüyor. Büyük mercan toplulukları yüklü olarak denizin 30-40 metre ortasındaki derinliklerindedir. Bu yılın başlarında müsilaj daha çok 5 metrelerde ağırlaşıp 15-20 metrelere kadar olan katmanda çok ağır bir halde vardı, 30’lara yanlışsız seyreliyordu. Şu anda maalesef tabanda de ağır halde görülmeye başladı” değerlendirmesinde bulundu.
“Tam vefata yol açabilir”
Prens Adaları ile denizin güneyindeki Marmara ve Avşa adalarındaki izleme çalışmaları sırasında mercanların kollarına müsilaj kesimlerinin takıldığını gözlemledikleri bilgisini veren Eryalçın, “Henüz sayısal bir bilgimiz yok. Marmara’nın güneyinde artık mercan kollarında müsilaj kesimleri olduğu hatta uç kısımlarından ufak ufak nekrotik bozulmalar başladığı görülüyor. Prens Adaları’ndaki en son dalışımızda iki hassas tıbbın kollarında da tespit ettik” diye konuştu. Nekrotik bozulmanın hayvanın canlı dokusunda başlayıp bir çeşit hastalık üzere doku kaybına yol açtığının altını çizen Eryalçın, mercanlarda bu bozulmanın yalnızca bir kısmın ölmesine neden olabildiğini, bedeninin yüzde 50’sinden fazlasını etkilemesi halinde ise tam vefata yol açabileceğini vurguladı.
Küçük birey sayısı artsa da hassasiyet devam ediyor
Marmara Denizi’ndeki mercan popülasyonu içinde en yaşlı bireyler olarak tabir edilen 40 santimetre üzerindeki kolonilerin, evvelki müsilaj devrinin akabinde neredeyse kalmadığını bildiren İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nur Eda Topçu Eryalçın, bu kolonilerin yok olmasının akabinde çeşidin güzelleşmeye çalıştığını, küçük birey sayısında artış görüldüğünü fakat yapının hassas olduğunu ve müsilaj üzere tehditler karşısında popülasyonun güzelleşmesinin tehlikeye düştüğünü söyledi.
