“Kuruyemiş, popcorn ve narenciyeye finansman desteği artmalı”

Müjde DEMİR
Türkiye’nin farklı noktalarında kendi tarım toprakları başta olmak üzere kontratlı üretim gerçekleştiren firma, bu alanlara ek olarak Rusya, Ukrayna, Moldova ve Kazakistan’daki 100 bin dönüme yakın toprakta off-shore patlamalık cin mısırı üretimiyle 30’a yakın ülkeye ihracatını sürdürüyor.
Ateşler Küresel Firma Sahibi Mustafa Onur Ateş, Avrupa’daki pazar hisselerini artırmak için cin mısırı ve kuruyemiş üretiminin yanı sıra, kendi tarım arazilerinde ilaç kalıntısız nar ve narenciye üretimine de başladıklarını söyledi.
Narenciye, bakliyat ve kuruyemiş sektörlerinde faaliyet gösteren ihracatçı firmalara, kolay finansmana erişimin sağlanması ve kesime yönelik teşviklerin artırılması gerektiğine atıfta bulunan Ateş, “Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) takviyesi sadece narenciye ile uğraşan ihracatçılara değil tarım bölümünde faaliyet gösteren tüm firmalara da verilmelidir. Kontratlı üretim yapan firmalara ekstra finansman takviyesi verilmeli ve teşvik edilmelidir” dedi.
“Fiyat dalgalanmaları dala ziyan veriyor”
Tarım bölümünde kullanılmak üzere ileri teknolojili makine transferleri yapacaklarını söyleyen Ateş, yerlileştirme projelerinin de olacağını kaydetti. Çin’in iki yıl evvel yemlik mısırda stok yaptığını ve bu sebeple üreticinin fiyatlarda yükseliş beklentisine girdiğini belirten Ateş, “Çiftçinin girdi maliyeti yükseldi ve çıkar aralığı düştü bu sebeple yemlik mısır başta olmak üzere öbür eser gruplarında da arayış içerisine girildi.
Fiyatlar yükseldiği için önümüzdeki yıllarda çiftçiler yemlik mısır üretimine ağırlaşacak. Bu durum bizim popcorn fiyatlarımızı da etkileyecek ve üretim yapmamızı zorlaştıracak. Bu fiyat dalgalanmaları ürünlerimizin fiyat siyasetine olumsuz etkilemektedir” diye konuştu.
“İhracatı artıracak dayanaklar şart”
Ateş, “Tarımda ihracat istikrarı, çiftçilerin refahı ve ülke iktisadı için büyük değer taşımaktadır. Bu istikrarı sağlamak için maliyetlerin düşürülmesi, fiyatların istikrarlı hale getirilmesi, finansman meselelerinin çözülmesi ve pazarlama kanallarının geliştirilmesi üzere birçok alanda çalışmalar yapılması gerekmektedir. Devlet, özel kesim ve üreticilerin ortak gayretleriyle bu hedeflere ulaşmak mümkündür.
Özellikle hasat dönemlerinde yaşanan yüksek finansman maliyetlerinin, çiftçilerin eserlerini hak ettiği fiyata satmalarını engelleyen en kıymetli meselelerin başında gelmektedir. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) yalnızca tahıl gurubunu değil, özel eserler başta olmak üzere kuruyemiş, meyve ve zerzevat kümesindeki eserler içinde faaliyet göstermelidir. Türkiye’de zerzevat ve meyve kooperatiflerinin kurulması gerekmektedir” açıklamasında bulundu.
“Tarımda damla sulama metoduna geçilmeli”
UNESCO raporlarında ehemmiyeti vurgulanan kuraklığın, geleceğin temel sorunu olduğunu belirten Ateş, Çukurova Bölgesi dışında yabanî sulama (eski klasik sulama) metodu yapılan tüm bölgelerde damlama sulama metoduna geçişin teşvik edilmesi gerektiğini kaydetti.
Türkiye’de 26 milyon dönüm susuz tarım toprağının olduğunu söyleyen Ateş, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu durum, ülkemizin tarım potansiyeli ve besin güvenliği açısından önemli bir kayıp demektir. Damla sulama üzere su tasarrufu sağlayan sulama sistemlerini yaygınlaştırarak bu yerler tarıma kazandırılmalıdır.
Ayrıca, Türkiye’de mera alanlarının varlığı kıymetli bir potansiyel sunsa da bu potansiyelin aktif kullanımı için önemli çalışmalar yapılması gerekiyor. Örneğin, mera alanları ihale adabı ile çiftçilere 5-10 yıllığına kiralanabilir böylelikle bu alanlar ıslah edilerek tarıma kazandırılır. Ziraî üretimi artırmak hedefiyle yapılan yatırımlar, besin fiyatlarını düşürerek enflasyonu düşürecektir.”