Küresel ticarette şok dalgası: Büyüme tahminleri düşüyor
Küresel iktisatta resesyon riskleri, ABD Başkanı Donald Trump‘ın gümrük vergisi siyasetleri nedeniyle artış gösteriyor. Reuters anketine katılan ekonomistlerin büyük kısmı, dünya genelinde büyümenin 2025 yılında yavaşlayacağı görüşünde birleşti.
Sadece üç ay evvel güçlü bir büyüme bekleyen ekonomistler, son gelişmelerin akabinde kestirimlerini değerli ölçüde aşağı çekti. Trump’ın ABD’den ithal edilen tüm mallara uyguladığı yeni vergiler, dünya ticaretinde büyük bir şok tesiri yarattı. Bu adım, borsalarda trilyonlarca dolarlık kıymet kaybına ve yatırımcıların ABD varlıklarına olan inancının zedelenmesine neden oldu.
Belirsizlik ortamının ağırlaşmasıyla birlikte, birçok global şirket gelir beklentilerini geri çekti ya da düşürdü. 1-28 Nisan tarihleri ortasında gerçekleştirilen ankette 300’den fazla ekonomistin yüzde 92’si gümrük vergilerinin iş dünyası hissiyatına olumsuz tesir yaptığını söylerken, hiçbiri olumlu bir tesir gözlemlenmediğini belirtti. Yalnızca yüzde 8’lik bir kesim, tesirlerin nötr kaldığını tabir etti.
Küresel büyüme iddialarında de önemli revizyonlar yapıldı. Ocak ayında yüzde 3,0 olarak öngörülen 2025 yılı global büyüme beklentisi, bu ankette yüzde 2,7’ye indirildi. Uluslararası Para Fonu (IMF) ise büyümenin yüzde 2,8 düzeyinde gerçekleşmesini öngörüyor.
Ankete katılan 48 iktisattan 28’inin büyüme kestirimleri aşağı çekildi. On iktisat için beklentiler değişmezken, Arjantin ve İspanya üzere ülkelerde ise hafif artış kaydedildi.
2026 yılı için de görünüm çok farklı değil. Ekonomistlerin değerli bir kısmı, büyüme trendindeki düşüşün kalıcı olabileceği ihtarında bulundu.
Bu yıl için global bir resesyon riski sorulduğunda, yüzde 60’lık bir çoğunluk bu riskin “yüksek” yahut “çok yüksek” olduğu cevabını verdi. 167 iştirakçinin 101’i bu görüşü paylaşırken, yalnızca 4 kişi resesyon riskinin “çok düşük” olduğunu belirtti.
Öte yandan, son yıllarda merkez bankalarının faiz artışlarıyla denetim altına almaya çalıştığı global enflasyonun, gümrük vergilerinin tesiriyle yine ivme kazanabileceği öngörülüyor. Ankete katılan 29 büyük merkez bankasından yüzde 65’inden fazlası, bu yıl enflasyon gayelerini tutturamayacaklarını söz etti. Gelecek yıl için bu oran biraz azalsa da, global fiyat baskılarının süreceğine işaret ediliyor.
