Küresel ticaret Trump tarifeleriyle kritik eşiğe geldi: BM’den acil reform çağrısı!
Birleşmiş Milletler‘e bağlı Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), ABD’nin açıkladığı yeni gümrük tarifelerinin akabinde global ticaret sisteminin kritik bir eşiğe geldiği ihtarında bulundu.
UNCTAD’dan yapılan açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump tarafından “ekonomik bağımsızlık bildirgesi” olarak tanıtılan yeni gümrük vergilerinin, bilhassa kırılgan ekonomilere önemli ziyanlar verebileceği belirtildi. Artan korumacılığın, düşük büyüme ve yüksek borçla uğraş eden ülkelerde yatırım ve ticaret akışlarını daha da zayıflatma riski taşıdığı vurgulandı.
“Mükemmel fırtına” uyarısı
UNCTAD açıklamasında, birçok düşük gelirli ülkenin dış şartlardaki bozulma, sürdürülemez borç yükü ve iç talepteki yavaşlamadan oluşan adeta bir “mükemmel fırtına” ile karşı karşıya olduğuna dikkat çekildi.
Ayrıca ABD’nin yaklaşık 200 ticaret ortağından sadece 10’unun bu ülkenin ticaret açığının %90’ını oluşturduğuna işaret edildi. Bu çerçevede alınan geniş kapsamlı tarifelerin, global ticarette yeni ve öngörülemez bir periyodu başlatabileceği kaydedildi.
Açıklamada şu sözler yer aldı:
“Düşük büyümeli, yüksek borçlu bir global iktisatta, yüksek gümrük tarifeleri yatırım ve ticaret akışlarını zayıflatma riski taşır. Zati kırılgan olan bir ortama belirsizlik katar. Bu durum itimadı sarsabilir, yatırımları yavaşlatabilir ve bilhassa en kırılgan ekonomilerde kalkınma kazanımlarını tehdit edebilir.”
“Ticaret kuralları geliştirilmeli, lakin…”
UNCTAD, ticari dengesizliklerin giderilmesi gerektiğini kabul ederken, tahlilin karşılıklı diyalog ve müzakereden geçmesi gerektiğini vurguladı. Mevcut kuralların modernize edilmesi gerektiği tabir edilirken, “aşırı çıkarlar ve modası geçmiş kurallar, en az sorumlu olanları feda etmeden ele alınmalıdır” denildi.
Grynspan: Gerginliği tırmandırma vakti değil
UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, yaptığı açıklamada şu değerlendirmelerde bulundu:
“ABD’nin tarifeleri sonrası büyük iktisatların de kendi muhafazacı siyasetlerini gündeme alması, savunmasız ve fakir bölümlere ziyan veriyor. Ticaret öteki bir istikrarsızlık kaynağı haline gelmemelidir. Kalkınmaya ve global büyümeye hizmet etmelidir. Artık gerginliği tırmandırma değil, işbirliği vaktidir.”
Grynspan ayrıyeten global ticaret kurallarının günümüzün zorluklarını yansıtacak halde güncellenmesi gerektiğini, fakat bu sürecin öngörülebilirlik, kalkınma ve kırılgan iktisatların korunması unsurları etrafında şekillenmesi gerektiğini belirtti.
Karar alıcılara çağrı
UNCTAD açıklamasında, şirketler ve siyaset yapıcılar için ticaret ve yatırımdaki belirsizliklerin büyüme ve uzun vadeli planlamalar açısından önemli risk oluşturduğuna işaret edilerek, karar vericilere “hassas ülkeleri güç duruma sokabilecek bu gümrük siyasetlerini yine gözden geçirin” davetinde bulunuldu.
