Küresel piyasalarda gözler tarife mektuplarında

Küresel piyasalarda, ABD’de açıklanan istihdam raporunun ülkede iş gücü piyasasının güçlü kaldığına işaret etmesi optimist bir hava oluştururken, ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkelere göndereceği tarife mektupları yatırımcıların odağına yerleşti.

ABD idaresinin uyguladığı müdafaacı siyasetlerin iktisat ve ticaret üzerindeki muhtemel tesirlerine yönelik telaşlar sürerken, ülkede iş gücü piyasasının sağlıklı seyrini ortaya koyan istihdam raporu, piyasalarda risk iştahını artırdı.

ABD’de tarım dışı istihdam haziranda 147 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,2’den 4,1’e indi. Ülkede birinci sefer işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı da 28 Haziran ile biten haftada 233 bine inerek piyasa öngörülerinin altında gerçekleşti.

ABD’de Tedarik İdare Enstitüsü (ISM) hizmet bölümü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), haziranda piyasa beklentilerine paralel olarak yüzde 50,8’e yükseldi. S&P Küresel’in hizmet kesimi PMI verisi ise haziranda bir evvelki aya kıyasla 0,8 puan azalışla 52,9’a indi. Ülkede fabrika siparişleri, mayısta yüzde 8,2 ile beklenenden fazla artış kaydetti.

Ülkenin dış ticaret açığı ise mayısta yüzde 18,7 artışla 71,5 milyar dolara çıkarken, ihracatı yüzde 4, ithalatı yüzde 0,1 azaldı.

Analistler, güçlü gelen istihdam raporu sonrası para piyasalarındaki fiyatlamalarda ABD Merkez Bankasının (Fed) yılın geri kalan kısmında 3 defa faiz indirebileceğine yönelik iddiaların zayıfladığını kaydederek, Bankanın eylülde yüzde 72 ihtimalle siyaset faizini 25 baz puan indirmesinin öngörüldüğünü söz etti.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Fed’in temmuz ayında siyaset faizini düşürmemesi durumunda eylülde daha yüksek oranda faiz indirimi yapılabileceğini düşündüğünü söyledi.

Öte yandan Lider Trump’ın ülkelere “tarife mektupları” göndermeye bugün başlaması bekleniyor. Dün Lowa eyaletindeki bir aktifliğe katılmak için başşehir Washington’dan ayrıldığı sırada açıklamalarda bulunan Trump, muhtemelen yarından (bugün) itibaren çeşitli ülkelere ABD ile ticaret yapmak için ne kadar ödeyeceklerini belirten mektuplar göndereceklerini kaydetti.

“Rekor büyüme kaydedeceğiz”

Trump, Kongre’den geçen ve “Bir Büyük Hoş Yasa Tasarısı” olarak isimlendirilen tasarının ülkeyi bir “roket gemisine” dönüştüreceğini belirterek, tasarıyı cuma günü lokal saatle 17.00’de imzalayacağını bildirdi. Rekor düzeylerde büyüme kaydedeceklerini aktaran Trump, “İlk dönemim çok lakin çok başarılıydı. Ülkemizin tarihindeki en büyük iktisada sahiptik. Sanırım bu devir bunu da aşacağız.” tabirini kullandı.

Bununla birlikte Memleketler arası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, IMF’nin ABD’nin bütçe açığını vakitle düşürmesi gerektiği istikametindeki tavrını koruduğunu belirterek, Kongre’de görüşülen “vergi indirimi” tasarısının borcun azaltılması tavsiyesine aykırı düştüğünü söyledi.

Bu gelişmeler ve beklentileri aşan istihdam raporunun akabinde Fed’in iddia edilen ölçüde gevşemeyeceği görüşleri çoğalırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,35’e yükseldi.

Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,9 düşüşle 3 bin 326 dolara inerken, şu sıralarda yüzde 0,4 yükselişle 3 bin 340 dolarda süreç görüyor. Dolar endeksi de dün yüzde 0,3 yükselişle 97 düzeyine çıkarken, yeni günde yüzde 0,1 düşüşle 96,9’da bulunuyor.

Petrol fiyatları OPEC+ toplantısı öncesi düşüş gösterdi. Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,5 düşüşle 68,2 dolarda bulunuyor.

New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,83, Nasdaq endeksi yüzde 1,02 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,77 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.

ABD’de Bağımsızlık Günü tatili münasebetiyle dün erken kapanan New York Borsası, bugün sürece kapalı olacak.

Avrupa borsaları olumlu seyretti

Avrupa borsalarında dün alış yüklü bir seyir öne çıkarken, bugün Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı konuşma yatırımcıların odağında bulunuyor.

Öte yandan Avrupa Birliği (AB) Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, ABD ile tarifeler konusunda bir mutabakat yapmaya hazır olduklarını söyledi. Leyen, müzakere edilmiş bir tahlil istediklerinin altını çizerek, tıpkı vakitte, tatmin edici bir muahedeye varılamaması muhtemelliğine da hazırlık yaptıklarını tabir etti.

AB ülkelerinin, ABD’ye karşı bir dengeleme listesi üzerinde de istişarelerde bulunduğunu anlatan von der Leyen, “Avrupa’nın çıkarlarını savunacağız. Bunun için gerekli bütün araçlar masada.” dedi.

Ekonomik bilgilerin yanında jeopolitik gelişmeler de yatırımcılar tarafından yakından takip edilmeye devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde Ukrayna barışı konusunda “hiç bir ilerleme” kaydedemediğini belirtti.

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,55, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,61, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,40 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,21 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne ise karışık başladı.

Asya borsaları “tarife mektupları” etkisinde

Asya piyasalarında ise karışık bir seyir öne çıkarken, Lider Trump’ın bugün ülkelere uygulanan tarifeleri mektup yoluyla bildirim etmeye başlayabileceği ve Japonya’da hane halkı harcamalarının beklentilerin çok üzerinde gelmesi bölge hisse piyasalarında baskı oluşturdu.

Ülkede mayısta hane halkı harcamalarındaki artış aylık bazda yüzde 4,7 ile öngörüleri aşarken, yıllık bazda da yüzde 4,6 artarak varsayımların üzerinde gerçekleşti. Hane halkının harcamalarına yönelik beklenti aylık olarak yüzde 0,4 ve yıllık olarak da yüzde 1,3 artması istikametindeydi.

Öte yandan Çin Ticaret Bakanlığı, Pekin’in ABD ile ticaret görüşmelerinde haziranda sağlanan muahedeleri sürdürmek için yakın iş birliği içinde çalıştığını bildirdi.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,6 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,7 düşerken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 yükseldi.

Yurt içinde TCMB’nin Fiyat Gelişmeleri Raporu takip edilecek

Dün alış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,39 kıymet kazanarak 10.228,39 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışının yüzde 0,06 üzerinde 12.111,00 puanda süreç gördü.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 yükselişle 39,8230’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 39,8440’tan süreç görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Fiyat Gelişmeleri Raporu, gerçek efektif döviz kuru, yurt dışında ise ECB Başkanı Lagarde’ın açıklamaları, Euro Bölgesi’nde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Almanya’da fabrika siparişleri başta olmak üzere ağır bilgi gündeminin takip edileceğini lisana getirdi.

Gümrük tarifeleri ile jeopolitik gelişmelerinde yakından takip edildiğini tabir eden analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.300 ve 10.400 düzeylerinin direnç, 10.100 ve 10.000 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.