Küresel borçlar 2025’in ilk çeyreğinde rekor tazeledi
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), “Küresel Borç Monitörü” raporunu yayımladı.
Rapora nazaran, global borç meblağı, yılın birinci çeyreğinde 7,5 trilyon doların üzerinde artarak 324,3 trilyon dolara ulaştı.
Bu periyotta rekor tazeleyen global borç meblağı, geçen yılın birebir devrinde 313 trilyon dolar olarak hesaplanmıştı.
Küresel borçtaki en büyük artış Çin, Fransa ve Almanya kaynaklı
ABD dolarının esas ticaret ortaklarına karşı bedel kaybetmesi borcun dolar cinsinden artmasına neden oldu. Bununla birlikte 2025’in birinci çeyreğinde kaydedilen borç artışı, 2022 sonundan bu yana çeyrek başına görülen ortalama 1,7 trilyon dolarlık artışın dört katından fazla oldu.
Bu yılın birinci çeyreğinde borçtaki en büyük artış Çin, Fransa ve Almanya’dan kaynaklanırken, Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye’de borç düzeyleri azaldı.
Gelişmiş iktisatların toplam borcu yılın birinci çeyreğinde 217,7 trilyon dolar olarak hesaplanırken, gelişmekte olan ülkelerde toplam borç 106,5 trilyon dolara ulaştı. Bu artış, kelam konusu ülkelerde borcun Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranını yüzde 245 ile tüm vakitlerin en yüksek düzeyine taşıdı.
Söz konusu artışın büyük kısmı Çin’den kaynaklandı, sırf Çin’in borcu 2 trilyon dolardan fazla arttı. Ülkede kamu borcu son yıllarda süratle artarak 2019’da GSYH’nin yüzde 60’ı düzeyinden bugün yüzde 93’ün üzerine çıktı.
Küresel borcun dağılımına bakıldığında, hane halkına ilişkin borçlar bu yılın birinci çeyreğinde 60,4 trilyon dolara, finansal olmayan şirketlere ilişkin borçlar 93,9 trilyon dolara, kamu borçları 97,1 trilyon dolara ve banka üzere finansal şirketlere ilişkin borçlar 72,9 trilyon dolara yükseldi.
Küresel borcun GSYH’ye oranı düştü
Küresel borç GSYH’ye oranla sonlu da olsa düşmeye devam etti. Global borcun GSYH’ye oranı arka arda dördüncü çeyrekte düşerek yüzde 325 oldu.
Toplam GSYH’ye oranları dikkate alındığında, hane halkına ilişkin borçlar birinci çeyrekte geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yüzde 60,5’ten yüzde 59,2’ye, finansal olmayan şirketlere ilişkin borçlar yüzde 92,1’den yüzde 91,3’e ve finansal kesime ilişkin borçlar yüzde 78,3’ten yüzde 77’ye geriledi. Tıpkı periyotta kamuya ilişkin borçlar yüzde 96,9’dan yüzde 97,9’a çıktı.
Türkiye’de ise borçların GSYH’ye oranları dikkate alındığında, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın birebir devrine kıyasla hane halkına ilişkin borçlar yüzde 11’den yüzde 9,5’e, finansal olmayan şirketlere ilişkin borçlar yüzde 44,3’ten yüzde 36,4’e, kamu borçları yüzde 31,5’ten yüzde 28,2’ye ve finansal dala ilişkin borçlar yüzde 18,8’den yüzde 18’e geriledi.
