Kadınlar iş arıyor, lojistik ‘sürücü’ bekliyor

Necmi ÇELİK

Lojistik ve nakliyecilik bölümünde bayan sü­rücü istihdamını teş­vik etme gayesiyle Charte­red Institute of Logistics and Transport-CILT Türkiye ve kuruluşun bayan kolu olan WiLAT “tarafından başlatı­lan “5 yılda 5 bin bayan sürü­cü” projesi birinci basamakta bayan şoför adaylarından büyük il­gi gördü.

CILT Türkiye Başka­nı Berna Akyıldız, “Projeye İs­tanbul’dan başladık. Alışılmış ki İstanbul muhtaçlığın en fazla ol­duğu kent. Fakat biz STK gü­cüyle bir ilan verdiğimizde bir haftada 1000 bayan başvurdu bütün Türkiye’den. Aslında biz bu projenin bütün kentlerde yapılması gereğine inanıyo­ruz. Ulaştırma Bakanlığı’nın da takviyesiyle bunu bütün ille­re yaymak ve oradaki kadınla­rı oradaki boş araçlarla ve sek­törle buluşturmak ilerleyen yıllardaki amacımız olacak. Tahminen bu yıl bile birkaç kent ek­leyebiliriz projeye” açıklama­sını yaptı.

DÜNYA Gazetesi’ne konuşan Berna Akyıldız, pro­jenin hem ağır vasıta hem ha­fif ticari hem servisler hem de yolcu taşıma ve iş makineleri üzere tüm alanlara yayıldığını hatırlatarak, “Belki 5 bin sayı­sı çok üzere gelebilir. Fakat biz 5 binin de üzerine çıkacağını dü­şünerek skalayı geniş tuttuğu­muz için bu sayının gerçekçi olduğunu düşünüyoruz. Bu an­lamda yapılmış en büyük ve en kapsamlı bir proje. İktisada tesirli bir katkısı olabilmesi için bu sayının kayda bedel yüksek­likte olması gerekiyordu” dedi.

Değiştiren ve dönüştüren bir gücü olacak

Projenin, bayanların bu an­lamda dalda istihdama ka­tılmasının daldaki erkek hâkim algısını da yumuşa­tan ve standartları çok daha farklılaştıran, değiştiren ve dönüştüren bir gücü olacağını tabir ederek şunları söyledi;

“Nicel olarak bayan sayısı arttıkça bölümdeki erkek algısı da nitel olarak değiştirecektir. Bu mesleği daha saygın hale ge­tirecektir. İmajını da çok farklı noktalara taşıyacaktır. Proje­nin bu tarafını de çok önemsi­yoruz. Ayrıyeten projemiz kadın­ların bu bahiste istihdama ka­tılmasıyla kalmıyor, istihdam sonrasında da bu bayanları ku­caklıyor. Onların dalda yok olmadan sürdürülebilir biçim­de mesleklerine devam etme­leri ve öbür bayanlara da ilham olmaları ana amacımızdır. Ya­kın gelecekte bir gün otobüs, iş makinesi kullanan, TIR kul­lanan bayan gördüğümüzde şaşırmayacağımız bir bölüm tablosu hayal ediyorum. Nor­malleşme için sayıların bu nok­talara gelmesi gerekiyor.”

Projeye kesimden yönelen ilginin ve dayanağın yüksek ol­duğuna dikkat çeken Berna Akyıldız, “Sektörden ve fir­malardan bize gelen çok sayı­da güzel niyet mektupları var. Bu hususta bizimle paydaş olmak ve bizimle bir arada yürümek isteyen kurumlardan çok cid­di talep alıyoruz. Bir kurum bu süreçte 500 şoför için des­tek kelamı veriyor, bir başkası de­ğişik sayılar söylem ediyor projeye takviye olmak ismine. Herkes hakikaten çok beğeni­yor projeyi” dedi.

Sektörün şoför muhtaçlığı had safhada

Kadınların iş muhtaçlığı yanı sıra bölümün şoför ihtiyacı­nın çok daha yüksek seviyede olduğuna vurgu yapan Berna Akyıldız, “Sektörün ağır vası­ta şoförüne çok net ihtiya­cı var. Çok sayıda araç boş ve şoför bekliyor. Ve çok sayıda bayan da iş arayışında. Artık biz bu iki muhtaçlığı buluşturup bütün değişimi ve dönüşümü ve iktisada katkısını sağla­yabilecek bir projeye dönüş­türmeyi hedefledik. Alışılmış ki çok uzun bir yol. Motivasyo­numuz tam ve eksiksiz ve bu projeyi çok hoş ilerletece­ğimizi biliyoruz, lakin doğal ki dayanaklara de gereksinimimiz var. Ulaştırma Bakanlığı’nı bizim­le bir arada görmek farklı bir güç veriyor. Bakanlığımız çok bü­yük bir ilgi gösteriyor projeye” diye konuştu.

Akyıldız, “Kadınların oldu­ğu her yer çok hareketlidir, çok motivedir, çok tutkulu­dur. Wilat da o denli. CILT ola­rak öbür alanlarda da proje­ler yürütüyoruz lakin Wilat ta­rafındaki heyecan apayrı. Bu projenin kurumlara da İl­ham veren bir tesiri oldu açık­çası. Wilat’ın yaptığı bu pro­jelerden sonra diğer STK’la­rın da bayan bahisli projeler yaptığını görüyoruz. Bu da memnunluk verici bir gelişme. İlham vermeye de devam edeceğiz” dedi.

Proje dört fazdan oluşuyor

“2025 yılı kapsamında öbür neler var gündeminizde” sorusunu da yanıtlayan Berna Akyıldız şu bilgileri verdi: “Başvuran bayanlar içinden uygun adayları seçip bu dört gazlı projeye dahil etmek birinci amacımız. Birinci fazda kaynağa ulaşım, ikinci fazda teknik eğitimler ve ilgili kategoride bayanların ehliyetlendirilmeleri ve sonra da ferdî gelişim eğitimleri yer alıyor. Güvenlik, esneklik ve dayanıklılık eğitimleri, ilkyardım, bağlantı üzere ana bahislerde bu adayların donanımlı hale getirilmesi de bu fazda. Zira kesimin donanımlı insanlara gereksinimi var. Bu tam donanımlı bayan şoförlerin istihdamıyla daldaki dönüşümü de gerçekleştirebiliriz. Üçüncü faz ise istihdam edilme kademesini kapsıyor. Esasen istihdam edildikleri şirketler bu süreçlere sponsor olacaklar eğitim masrafları için. Biz CILT olarak işin maddi tarafında hiç olmayacağız. Biz ferdî gelişim eğitimlerini vereceğiz temel olarak. Dördüncü faz ise istihdam edilmiş bayan şoförleri vakit zaman yeni eğitimlerle güncellemek olacak. Güçlü bir bağlantısı ağı oluşturarak onların kesimde kalıcı olmasını sağlamak da değerli bir maksadımız.”

Kayıhan Turan Özdemir: “Kur ve faiz dalgalanmaları bu yıl yatırımları zorluyor”

LojiDer-Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Derneği Başkanı Kayıhan Turan Özdemir, 2025 yılında lojistik bölümünde lojistik koridorları ile milletlerarası karayolu nakliyeciliğinde bilhassa şoför vizeleri ve geçiş fiyatları mevzularının öne çıktığını belirterek, “Küresel ve bölgesel ticari emtia hareketleri açısından önümüzdeki periyot hem güçlü geçecek hem de değişimlere adapte olunmasını gerektirecek” dedi. Özdemir, kesim girdilerine yönelik maliyetler artarken, navlun gelirlerinin tıpkı oranda yükselmemesinin kesimi zorladığına dikkat çekerek, “Türk lojistik şirketlerinin büyük kısmı dövizle süreç yapıyor. Kur dalgalanmaları ve faiz oranlarının yükselmesi bölümde yatırım yapmayı zorlaştırabilir. Yılın birinci ayının bitiminde ve kısa vadeli beklentilerin olumlu olmaması nedeniyle birçok firmanın öncelikli maksadı 2025 yılını mevcut iş hacmini koruyarak tamamlayıp 2026’da büyümeyi hedeflemek tarafında. 2025’te lojistik kesimi için öncelikli amaç maliyetleri yönetmek, ticaret koridorlarını verimli kullanmak, beklenen gelişmelere hazırlıklı olmak ismine dijitalleşmeye yatırım yapmak olacaktır” açıklamasını yaptı.

“Karayolu yüklü yeni koridorlar gelişecek”

Lojistik koridorlar ile ilgili kıymetlendirme de yapan Kayıhan Turan Özdemir, şunları söyledi: “Orta Koridor’un ülkemiz üzerinden devam etmesi BTK sınırının faal ve kesintisiz yönetilmesi ile mümkün olacaktır. Her ne kadar bugünün ekonomik kaideleri yüksek dengeli yatırımların yapılmasında bir mani teşkil etse de bu sınırın ve her iki tarafta devamında tertipli tarifeli tren seferlerinin planlanması ve sürdürülebilir halde icra edilmesi ana gaye olmalıdır. İkinci Trump devri ve ticaret savaşları bulunduğumuz bölgede önümüzdeki periyotta tesirli olacaktır. Bilhassa Çin-Türkiye kontağında karayolunun daha tesirli kullanılacağı yeni koridorlar kaçınılmaz olarak dalımızı bekliyor. BTK’nın alternatifi olan Zengezur Koridoru, Orta Koridorun gelişmesine ve hızlanmasına yönelik beklentileri artırmış durumda. Bu koridorun tamamlanması ve aktif yönetilmesi, ticaretin olumlu istikamette gelişmesine değerli katkı sağlayacak.”

Vize ve geçiş fiyatları konusunda ise Özdemir, Avrupa Birliği, şoför vizelerindeki süreçleri hızlandırmayarak ve kısa müddetli vizeler vererek ülkemiz ile AB ülkeleri ortasında karayolu ile nakliyecilik hizmeti sunan firmalarımızı olumsuz istikamette etkiliyor. Geçiş fiyatları ise artış trendinde. Karayolu nakliyeciliğinde çevresel düzenlemeler kapsamında geçiş fiyatları artmaya devam ediyor. Bilhassa AB’nin Yeşil Mutabakat ve karbon emisyonlarının düşürülmesine yönelik düzenlemeleri, memleketler arası karayolu nakliyatını daha maliyetli hale getirecek” diye konuştu. Özdemir, LojiDer olarak 2025 yılı gayelerinin üye tabanını 50 ile yaymak olduğunu kelamlarına ekledi.