Kadınlar erkeklerden yüzde 17 daha düşük ücret alıyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ‘İstatistiklerle Bayan, 2024’ çalışmasının sonuçlarını açıkladı.
Buna nazaran, ülke nüfusunun yüzde 49,98’ini bayanlar, yüzde 50,02’sini erkekler oluşturdu. Türkiye’nin bayan nüfusu 42 milyon 811 bin 834 kişi, erkek nüfusu 42 milyon 853 bin 110 kişi oldu.
Kadınlar ile erkekler ortasındaki bu oransal istikrar, bayanların daha uzun yaşaması nedeniyle, 60 ve daha üst yaş kümesinden itibaren bayanların lehine değişti. Bayan nüfusun oranı, 60-74 yaş kümesinde yüzde 52 iken 90 ve üzeri yaş kümesinde yüzde 69,1 olarak belirlendi.
Eğitim düzeyi arttı
Ulusal Eğitim İstatistikleri Data Tabanı sonuçlarına nazaran, en az bir eğitim seviyesini tamamlayan 25 ve daha üst yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2008-2023 yıllarında arttığı görüldü.
En az bir eğitim seviyesini tamamlayan 25 ve daha üst yaştaki bireylerin toplam nüfus içindeki oranı, 2008’de yüzde 75,1 iken, 2022’de yüzde 92,2’ye çıktı.
Bu oran cinsiyete nazaran incelendiğinde, 2008’de en az bir eğitim seviyesini tamamlayan 25 ve daha üst yaştaki bayanların oranı yüzde 67,5, erkeklerin oranı yüzde 82,8 iken, 2023’te bayanlarda yüzde 87,8, erkeklerde yüzde 96,8 oldu.
Kazanç farkı var
Kazanç Yapısı İstatistiklerine nazaran, yıllık ortalama brüt ücret-maaş ile hesaplanan gösterge için en yüksek fark yüzde 17,4 ile yükseköğretim mezunlarında, en düşük fark yüzde 13,2 ile tekrar ilkokul ve altı mezunlarda gerçekleşti.
Yıllık ortalama brüt çıkar ile hesaplanan gösterge için ise, en yüksek fark yüzde 20 ile lise mezunlarında, en düşük fark ise yüzde 14,9 ile ilkokul ve altı mezunlarda gerçekleşti.
Ortalama eğitim mühleti arttı
25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim müddetinin yıllara nazaran arttığı görüldü. Türkiye’de 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim mühleti 2011’de 7,3 yıl, bayanlarda 6,4 yıl, erkeklerde 8,3 yıl olurken, bu sayı 2023’te ülke genelinde 9,3 yıl, bayanlarda 8,6 yıl, erkeklerde 10,1 yıl oldu.
Kadınların işgücüne iştiraki düşük
2023’te 15 ve daha üst yaştaki nüfusun iş gücüne katılma oranının yüzde 53,3 olduğu görüldü. Bu oran bayanlarda yüzde 35,8, erkeklerde ise yüzde 71,2 olarak kayıtlara geçti.
Kadınların istihdam oranının erkeklerin yarısından daha az olduğu görüldü. 2023’te 15 ve daha üst yaştaki nüfusun istihdam oranının yüzde 48,3 olduğu kaydedildi. Bu oran bayanlarda yüzde 31,3, erkeklerde ise yüzde 65,7 olarak kayıtlara geçti.
Kadın büyükelçi, milletvekili ve profesör oranı
Kadın büyükelçi oranı 2011’de yüzde 11,9 iken 2024’te yüzde 26,9’a yükseldi. Erkek büyükelçi oranı ise 2011’de yüzde 88,1 iken 2024’te yüzde 73,1 oldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) datalarına nazaran 2024 sonu prestijiyle 593 milletvekili içerisinde bayan milletvekili sayısının 118, erkek milletvekili sayısının ise 475 olduğu görüldü. Meclisteki bayan milletvekili oranı 2007’de yüzde 9,1 iken, 2024’te yüzde 19,9’a yükseldi.
Yükseköğretimde vazifeli profesörler içerisindeki bayan profesör oranı 2010-2011 öğretim yılında yüzde 27,6 iken 2023-2024 öğretim yılında yüzde 34,6 olarak belirlendi.
Kadınlar 26 yaşında evleniyor
Resmi olarak birinci evliliğini 2024’te yapmış olan bayanların ortalama evlenme yaşı 25,8 iken erkeklerin ortalama evlenme yaşı 28,3 olarak tespit edildi.
Annenin velayetine verilen çocuk oranı yüzde 74,4 iken babanın velayetine verilen çocuk oranı yüzde 25,6 oldu.
