İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli: Temel ürünlerde zor bir yıl olacak

ÖZLEM SARSIN-İZMİR

İzmir Ticaret Borsası’nın (İTB) haziran ayı meclis top­lantısında konuşan Lider Işınsu Kestelli, ekonomik gös­tergeleri kıymetlendirdi. Mer­kez Bankası’nın, artan jeopoli­tik riskler nedeniyle kendince ihtiyatlı bir adım atarak haziran ayında faiz indirimini pas geçti­ğini hatırlatan Kestelli, “Bu adı­mı dengeli bulmakla birlikte, fi­nansmana erişimde yaşanan zorluğun şirketlerimizi artık aşı­rı susuzluğun bünyede yarattığı yorgunluğa ve mental bulanıklı­ğa ittiğini görüyoruz. Bu nedenle, risklerin yükseldiği bu devirde finansa erişimin kolaylaştırılma­sı, emek ağır dalların des­teklenmesi ve ihracat teşvikle­rinin canlandırılmasının ekstra ehemmiyeti var” dedi. TÜİK’in açıkla­dığı birinci çeyrek büyüme bilgilerini de kıymetlendiren Kestelli, “Eko­nomimiz yılın birinci çeyreğinde yüzde 2,45 olan beklentinin bi­raz altında; yüzde 2 oranında bü­yüdü. Yani büyüme olumluda kal­makla birlikte ivme kaybediyor. Bu nedenle enflasyonla mücade­le amacı ile büyüme ortasındaki istikrarda terzi işi bir ‘ince ayar’ yapılması koşul görünüyor” dedi. Tarımda toplam üretimin bu yıl geçen seneye nazaran bir ölçü da­ha düşük olacağını söyleyen Kes­telli, 2025 yılında ziraî büyü­me oranının büyük bir ihtimalle negatif olarak gerçekleşeceğinin altını çizdi. Kestelli, “Yüksek enf­lasyon ve yüksek faiz, bir türlü düşmeyen tansiyon üzere kalbimi­zi yormaya, beynimizi zorlama­ya ve üretim kaslarımızı zayıflat­maya devam ediyor” dedi.

“Dünyada besinde arz ezası yaşanmayacak”

Dünyada global stok seviye­sinin hayli kâfi olduğunu ve temel besinlerde önemli bir arz kahrının yaşanmayacağını söyleyen Kestelli, Türkiye’de­ki durumun biraz daha farklı ol­duğuna dikkat çekti. Kestelli, “Yaşanan kuraklığın tarla bitki­lerine olan olumsuz tesiri TMO tarafından geçtiğimiz hafta ya­yınlanan hububat ve bakliyat eserlerinin değerlendirildiği ra­porda net bir halde söz edildi. Ülke genelinde randıman kaybının olağana nazaran arpada yüzde 25- 30, buğdayda yüzde 15-20 ara­sında olacağı öngörülüyor. Eki­liş periyodundan itibaren yetersiz kalan yağış ölçüsü, hava sıcak­lıklarının yüksek seyretmesi ve kimi bölgelerdeki don hadisesi randıman ölçülerini olumsuz et­kiledi. Gerçekten randıman kaybının; Orta ve Batı Anadolu, Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde yüzde 15-20, Güneydoğu Anadolu Böl­gesinde yüzde 15-30, Doğu Ana­dolu Bölgesinde yüzde 20-30, Ak­deniz Bölgesinde ise yüzde 15-50 civarında gerçekleşeceği öngö­rülüyor. Bölgemizde ise üretim dönemi boyunca alınan yağışların tesiriyle cüzi randıman kaybı bekle­niyor. Özetle, temel eserlerde güç bir yıl bizi bekliyor. Dalın tüm bileşenleri bir yandan doğal zorluklarla çaba ederken di­ğer yandan jeopolitik risklerin ve dezenflasyon sürecinin yükünün de sırtımıza binmesine müsaade ve­rilmemeli” diyerek kelamlarına son verdi.

“Zeytin dostu karar alınmasını bekliyoruz”

Gündemdeki torba yasa hakkında da görüşlerini lisana getiren Işınsu Kestelli, “Kamuoyunda her ne kadar zeytinlik alanlar evvel çıksa da orman alanları, korunan alanlar ve mera alanlarının da maden kullanımına açılmasının kolaylaştırılması da kanun teklifinde yer alıyor. Pandemi, global iklim krizi, savaşlar ve tarım eserleri fiyatlarındaki çok dalgalanmalar besin garantisinin ne kadar değerli olduğunu tüm dünyaya bir sefer daha hatırlattı. Bu nedenle tarım ve besin üretimini esirgeyici ve destekleyici uygulamalardan ödün verme lüksümüz bulunmuyor. Daha evvel 10 sefer reddedilen, 11. sefer gündeme gelen ve Komiteden geçen kanun teklifinin, TBMM Genel Kurulu’nda sağduyulu bir yaklaşımla tartışılmasını ve zeytin dostu bir karar alınmasını beklediğimizi tabir etmek istiyorum” diye konuştu.