İthalatta gözetim krizi!
İthalatta Nezaret Tedbirlerine Ait Bildirimler kapsamında yer alan eser sayısının neredeyse onbini bulduğu düşünüldüğünde, pek çok dalı etkileyen değerli bir problem ile karşı karşıya kalındığını belirten Mentor Gümrük Müşavirliği CEO’su Dr. Hakan Çınar, “Ürünleri ithal eden firmalar açısından nezaret evrakı ibraz edilmeden nezaret değeri ek edilse dahi ithaline müsaade verilebileceği ve bir sakınca oluşturmayacağı şifai olarak yönetimlerce söylenilse dahi, ileride nasıl bir sıkıntıyla karşı karşıya kalınacağına dair kıymetli bir belirsizlik kelam konusu” diye konuştu.
Tebliğde yer alan formuyla nezaret evrakı başvurusu yapılması halinde, azami sayıda bilgi ve doküman isteniliyor olmasının da esasen nezaret dokümanı almayı neredeyse imkansız hale getirmiş durumda olduğuna dikkat çeken Çınar, “Dolayısı ile tahlilin kısa vadede nezaret dokümanı alımı olmadığını, uygulama devam edecekse, sorunun gümrük süreçleri esnasında bir yeknesaklık ve yeni bir mevzuat değişikliği ile lakin tahlile kavuşabileceğini söyleyebilirim. Durum bu türlü olunca, bir tarafta alınması neredeyse imkansız olan bir evrak, öteki yanda ise şimdi resmi bir açıklama ve düzenleme olmaması şu anda ithalatçıların başını bir epey karıştırmakta. Eserler gümrüklü alanlarda yahut antrepolarda beklemekte, ardiye sayıları artmakta firmaların ticaretleri de durma noktasına gelmiş durumda. Doğal olarak firmalar biz gümrük müşavirlerine nasıl bir yol izleyelim diye sorular yöneltiyor olsalar da, sorunun tahlilinin lakin yapılması beklenen yeni bir düzenleme ile olacağını söyleyebilirim” halinde konuştu.
Mentor Gümrük Müşavirliği CEO’su Dr. Hakan Çınar sözlerini şöyle sürdürdü:
“Genelgenin iptal edilmesi ile firmalar ithalat yapamaz noktaya geldiklerinden, bahse bahis nezaret farkının yurtdışı masraf kalemi üzerinden beyan edilmesi tarafında bir yol izlenilmeye başlandı. Halbuki ki Danıştay kararı ile genelgenin iptali sonrası, nezaret dokümanının ibraz edilmemesi nedeniyle Gümrük Kanunu’nun 235/1-c bendi kararına nazaran gümrüklenmiş bedelinin iki katı ceza uygulanabilir. Bu firmalar açısından çok önemli bir mali yük getireceği üzere birebir vakitte ithalat sürecine de müsaade verilmez ve eşyalarını da gümrüğe terk etmek zorunda kalırlar. İthalatın şifai olarak yapılan açıklamalar doğrultusunda tamamlanması ve ilgili gümrük yönetiminin bu cezayı uygulamadan süreçleri sürdürmüş olması da sorunu ortadan kaldırmıyor. Çünkü ilerleyen periyotta müfettiş incelemelerinde yahut sonradan denetimlerde bu türlü bir karara hükmedilebilir ve cezalar geriye dönük olarak uygulanabilir.”
Çözüme ait olarak İthalat Genel Müdürlüğü’nün evrak düzenlenmesi sürecini kısaltacağı ve birebir vakitte kolay hale getireceği bir yol izleyebileceğini söyleyen Çınar, “Zira nezaret dokümanının hedefi ithalatın ve uygulanması düşünülen tedbirler için bilgi teminine yönelik gözlenmesine dair bir idari uygulama olup, Gümrük Kanunu’na nazaran ceza uygulanmasının da yasal desteği bulunmamakta. Öte yandan Danıştay kararında her ne kadar Dünya Ticaret Örgütü Mal Ticaretine Ait Mutabakatlarda Nezaret ve Korunma Tedbiri varmış üzere değerlendirilmişsede, 1995/6525 sayılı karar ile onaylanmış DTÖ Mutabakatı 1/A ekini oluşturan muahedelerde “Korunma Önlemleri Anlaşması” olup, bu mutabakatın “Bazı Önlemlerin Yasaklanması ve Kaldırılması” başlıklı 11’inci hususu ile ithalat ve ihracatta nezaret tedbiri ve gibisi ithalat ihracat kısıtlamalarının yasaklanmış olduğunun da göz önünde bulundurulması gerektiğini de unutmamak gerekir” dedi.
