İsrail, ABD’den destek bekliyor… Peki ABD’nin Ortadoğu’daki varlığı ne?

İsrail’in akınlarının akabinde ABD, Ortadoğu’daki savunma konumunu güçlendirmeye yönelik kapsamlı adımlar atıyor.

ABD’nin Ortadoğu’da devreye sokabileceği yaklaşık 45 bin askeri çalışanı, çok sayıda üssü, güçlü hava ve deniz filolarının olması İran’a karşı İsrail’e dayanak verebileceği görüşlerini kuvvetlendiriyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail’in savunmasına verdiği “destek” dolayısıyla ABD Başkanı Donald Trump’ı takdir ederken Trump ise şu an için taarruzlarına müdahil olmadığını lakin bu mümkünlüğü dışlamadığını belirtti.

Basında çıkan haberlere nazaran ABD, F-16, F-22 ve F-35 savaş uçaklarını bölgeye sevk ediyor. Ayrıyeten tanker ve dayanak uçakları ile uçak gemisi kümesi hazır durumda bekletiliyor.

Bu ortada, İsrail’in İran’a saldırırken savaş uçaklarının uzun menzildeki yakıt ikmal sıkıntısını gidermesinde ABD’nin tanker uçaklarının rol alabileceği de tartışma konusu.

ABD Savunma Bakanlığının 30’dan fazla KC-135, KC-46 üzere havadan yakıt ikmal uçakları ile savaş uçaklarını Avrupa’dan Ortadoğu’ya intikal ettirdiği belirtiliyor.

Aynı vakitte uçak gemisi USS Nimitz ve eşlik eden savaş gemilerinin de bölgeye yönlendirildiği kaydediliyor.

En büyük üs Katar’da

Washington idaresinin bölgedeki en büyük üssü 1996’da kurulan Katar’daki Al Udeyd Hava Üssü olarak biliniyor. Üs, CENTCOM’un bölgesel karargahına konut sahipliği yapıyor.

ABD’nin bölgedeki askeri stratejisi açısından kritik değere sahip Katar’da yaklaşık 10 bin askeri çalışanının olduğu kestirim ediliyor.

Ayrıca bu üste yaklaşık 100 hava aracı ve dronun bulunduğu biliniyor.

Bahreyn’de ise ABD’nin deniz üssü eski İngiliz deniz üssü HMS Jufair’in bulunduğu yerde yer alıyor. Bu üs, askeri ve sivil işçi dahil yaklaşık bin Savunma Bakanlığı personeline ev sahipliği yapıyor.

ABD Donanması’nın Beşinci Filosu’nun merkezi olan üs, bölgedeki gemiler ve uçaklarla birlikte uzak noktalara dayanak sağlanabiliyor.

ABD’nin Kuveyt’teki askeri varlığı da yaklaşık 13 bin 500 işçiden oluşuyor. Bu işçi, çoğunlukla Camp Arifjan ve Ali el-Salem Hava Üssü’nde konuşlanmış durumda.

Ayrıca, ABD’nin Kuveyt’teki en büyük lojistik hava üssü olan Ali el-Salem, savaş uçakları, insansız hava araçları ve hava ikmal sistemleri üzere çeşitli askeri kapasitelere sahip.

Suudi Arabistan ve BAE’deki varlığı

Aralık 2022 prestijiyle, Suudi Arabistan’da silahlı kuvvetlerini eğitmek, danışmanlık yapmak ve bölgedeki ABD çıkarlarını İran ve vekillerinden korumak maksadıyla 2 bin 700’den fazla ABD askeri konuşlu bulunuyordu.

Beyaz Saray’a nazaran, buradaki askerler hava ve füze savunma sistemlerini koruyor ve askeri uçakların operasyonlarını destekliyor. Bu ortada Umman’da da çoğunluğu hava kuvvetleri işçisi olan birkaç yüz ABD askeri bulunuyor.

Yıllardır ABD’nin Ortadoğu’daki kıymetli müttefiki olan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ise yaklaşık 3 bin 500 Amerikan askeri işçisine mesken sahipliği yapıyor.

Ülkenin limanları da ABD Donanması için kritik kıymete sahip.

Ürdün’de askeri işçi sayısı arttı

ABD’nin Ürdün’deki askeri varlığı ise artış gösteriyor. Beyaz Saray’ın geçen yıl Kongre’ye sunduğu rapora nazaran, Ürdün’de konuşlu Amerikan askeri işçi sayısı 3 bin 813’e ulaştı.

Ürdün’de yer alan “Kule 22” isimli askeri üssü de bölgesel güvenlik stratejileri çerçevesinde kritik değere sahip.

Bu ortada, Ürdün, İsrail’e coğrafik yakınlığı, barındırdığı Filistinli mülteciler, Mescid-i Aksa’daki durumunun yanı sıra ABD ve İngiltere ile de güçlü alakalara sahip. Ürdün, ABD’nin Suriye ve Irak’taki istihbarat misyonları açısından da kıymetli pozisyonda.

ABD, Suriye’deki askeri varlığını azaltıyor

ABD’nin, Suriye’de DEAŞ’la uğraş ismi altında 8’i askeri üs, 14’ü çeşitli gayelerle kurulan konuşlanma noktası olmak üzere toplam 22 noktası bulunuyor fakat Washington, ülkedeki askeri varlığını azaltma karar verdi.

ABD ordusu, ana üslerin bulunduğu Deyrizor ve Haseke vilayetindeki Koniko Gaz Alanı’ndaki üs ile Cafra, İstirahat Vezir, Himo ve Tel Beyder’deki 5 üssü kapatarak buralardaki askeri varlığını el Velid Hudut Kapısı’ndan Irak’a çekti.

ABD’nin halihazırda geriye Ömer Petrol Alanı, Şeddadi ve Kasrek’te 3 ana üssü kalmış durumda.

Washington’ın Suriye’deki ana üsleri dışında kalan ve türlü faaliyetler için kullanılan 14 konuşlanma noktasının 7’si de yeniden boşaltılmış durumda.

Bu ortada basında çıkan haberlerde, ABD’nin, Suriye’deki askeri işçi sayısını 2000’den 500’e çekeceği bilgileri yer alıyor.

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, daha evvel yaptığı açıklamalarda ordunun DEAŞ’la çaba vazifesinin yüzde 99’unu tamamladığını, Suriye’deki 8 üssü 3’e düşürdüklerini ve son kertede bunu 1’e düşüneceklerini belirtmişti.

ABD savaş gemileri bölgede faaliyet gösteriyor

ABD’nin “USS The Sullivans” ve “USS Arleigh Burke” isimli savaş gemileri, İran’ın balistik füzelerini engellemek için bölgede faaliyet gösteriyor.

Doğu Akdeniz’de “USS Thomas Hudner” savaş gemisi savunma akınlarına katılırken, “USS Arleigh Burke” bölgeden ayrıldı.

“USS Carl Vinson” uçak gemisi ise dört savaş gemisiyle Umman Denizi’nde bulunuyor. Bu gemiler savunma faaliyetlerine katılmıyor fakat Umman Körfezi ve Basra Körfezi boyunca ABD askerleri ve üslerinin güvenliğini sağlamak üzere konuşlanmış durumda bulunuyor.

“Carl Vinson” uçak gemisinin yerini alması planlanan “USS Nimitz”, Hint-Pasifik bölgesinden Ortadoğu’ya yanlışsız ilerliyor.

Kızıldeniz’de de muhrip sınıfı gemiler bulunurken, bunlardan kimileri Batı Akdeniz’de konuşlu ve Baltık Denizi’nde tatbikatlara katılıyor.

Bölgede konuşlu kuvvetler, muhtemel hücumlara karşı tedbir olarak ve İran’dan gelebilecek büyük çaplı bir misilleme durumunda işçinin güvenliğini sağlamak maksadıyla günlerdir önlemler alıyor, buna askerlerin ailelerinin istekli olarak üsleri terk etmesi de dahil ediliyor.

“B-2 Spirit” uçakları ve sığınak avcısı bombalar

ABD Hava Kuvvetleri’nin “B-2 Spirit” uzun menzilli hayalet bombardıman uçakları, yaklaşık 13 bin 600 kilogram tartısında ve hassas güdümlü GBU-57 A/B “Büyük Ordonat Delici” sığınak avcısı (bunker buster) bombalarını taşıyabilen tek uçak olarak bulunuyor.

Söz konusu bomba, tartısı ve kinetik gücü sayesinde derinlere gömülü maksatlara ulaşıp patlayabiliyor.

Şu anda Ortadoğu’da B-2 bombardıman uçakları bulunmuyor. Öte yandan, Hint Okyanusu’nda bulunan Diego Garcia Adası’ndaki ABD-İngiltere ortak askeri üssünde konuşlu daha küçük mühimmatlar taşıyabilen B-52 bombardıman uçakları bulunuyor.

Kullanılması ihtimalinde, Missouri eyaletindeki Whiteman Hava Üssü’nde konuşlu B-2 uçakları, birden fazla sefer yakıt ikmali yaparak 30 saatlik bir seyahat yapabiliyor.

İngiltere ve ABD, GKRY’den İsrail’e takviye veriyor

Batılı ülkelerin, Güney Kıbrıs Rum Kısmı’nda (GKRY) askeri lojistik bağlamındaki hareketliliğinde önemli artışlar gözleniyor.

İngiliz ordusunun, Ortadoğu ile ilgili hava operasyonlarının değerli kısmını Kıbrıs’tan yürüttüğü biliniyor.

Ordu, Kıbrıs’ta 2 bin 290 askeri çalışanını daimi olarak konuşlandırıyor. Adada, atış alanları ve casus istasyonları da dahil olmak üzere 17 farklı konuşlanma var.

Haaretz ve Declassified UK üzere yayın organlarına nazaran, İngiltere ve ABD güçleri, İsrail’in Gazze’ye ataklarını GKRY’deki Akrotiri ve Dikelya’dan silah ve istihbaratla destekliyor. İngiltere tarafından koruma edilen bu iki üs, ada topraklarının yüzde 3’üne karşılık geliyor.

Bölgedeki uçaklar için ana operasyon üssü olan “RAF Akrotiri”, İngilizler tarafından daimi ortak operasyon üssü olarak kullanılıyor.

Kıbrıs sıkıntısında garantör olan İngiltere’nin 1960 yılında Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıslı toplum başkanlarıyla yaptığı mutabakat çerçevesinde “egemen alanlar” olarak tanımlanan Akrotiri ve Dikelya bölgeleri, İngiliz yargı yetkisinde. Mezkur üsler GKRY’li yetkililerin erişimi dışında faaliyet gösteriyor.

ABD, İsrail’in ana silah tedarikçisi

ABD, en büyük destekçisi pozisyonunda bulunduğu İsrail için Gazze’ye akınların başladığı 7 Ekim 2023’ten bu yana harcadığı milyarlarca dolarlık silah satışına onay verdi.

Uluslararası raporlar, ABD’nin, İsrail’in ana silah tedarikçisi olduğunu gösterirken İsrail’in, 2019-2023 yıllarında konvansiyonel silahlarının yüzde 69’unu ABD’den ithal ettiği biliniyor.

Diğer yandan, ABD’nin 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail’e zırhlı araç, mühimmat, cephane de dahil olmak üzere 90 bin tondan fazla askeri ekipman ve silah gönderdiği söz ediliyor.

Gazze’deki katliama ortak olmakla eleştirilen ABD’nin 90 bin tondan fazla askeri ekipman ve silahı İsrail’e gönderdiği biliniyor.

Donald Trump’ın yılın başında başkanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte İsrail’e denizden ve havadan silah sevkiyatı sürat kazandı. Gazze Şeridi’ndeki yıkımda aktif halde kullanılan MK-84 tipi bir tonluk bombalardan binlercesi İsrail’e sevk edildi.