İş birliği güçlenebilir: ABD’li uzmanlar, Trump dönemi ABD-Türkiye ilişkileri konusunda iyimser
Eski ABD’nin Ankara Büyükelçisi, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi ve Wilson Center Orta Doğu Programı Başkanı James Jeffrey, eski ABD’nin Şam Büyükelçisi Robert Ford ile Hudson Enstitüsü kıdemli araştırmacısı Luke Coffey, Trump periyodunda iki ülke ortasındaki münasebetlerin nasıl şekilleneceği konusunda değerlendirmede bulundu.
Jeffrey, ikinci Trump devrinde ikili ilgilerin geleceği konusunda “gayet iyimser” olduğunu vurguladı. İlgilerin son birkaç yılda ilerleme kaydettiğini vurgulayan Jeffrey, taraflar ortasında tam bir muahede sağlanamamasına karşın Suriye’de “ortak bir anlayışın” olduğunu söyledi.
“Trump’ın Erdoğan’a güvendiğini düşünüyorum”
Jeffrey, Trump’ın 2018’de ABD askerlerini Suriye’den çekme kararı aldığını anımsatarak, bu ihtimalin gerçekleşmesiyle ortaya çıkacak boşluğun Suriye, İran yahut DEAŞ tarafından doldurulabileceğini tez etti. Jeffrey, bu mevzu üzerine çalışılabileceğini kaydederek, “Orası korku duyduğum bir bölge” dedi.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesi için barışı sağlama uğraşlarına dikkati çeken Jeffrey, iki ülkenin son devirde Ukrayna bağlamındaki tesirli işbirliğine bakıldığında Trump’ın, barış müzakerelerini sürdürmesi için Türkiye’yi destekleyebileceğini belirtti. Jeffrey, “Türkiye, Ukraynalılar ve Rusları bir ortaya getiren öncü ülke olmuştur” sözünü kullandı.
Jeffrey, “Çok yakından tanıdığım Lider Trump’ın Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan’a güvendiğini ve onu sevdiğini, muhtemelen istikametini Ankara’ya çevireceğini düşünüyorum” diye konuştu.
Türkiye’nin, ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası‘nın (CAATSA) kaldırılmasının önünde teknik pürüzler bulunduğunu düşünen Jeffrey, buna karşın “ileriye dönük bir yol” gördüğünü ve Trump’ın bu istikamette teşebbüste bulunacağını lisana getirdi.
ABD’nin terör örgütü YPG ile ilişkileri
Eski ABD’nin Şam Büyükelçisi Ford da Suriye’nin Türkiye-ABD münasebetlerini olumlu etkileyebilecek bir etken olduğunu belirterek, “Yeni Trump idaresi, Amerikalı birlikleri Suriye’nin doğusunda tutmaya devam ederse ve YPG üyelerinin liderliği altındaki Suriye Demokratik Güçleriyle alakalarını sürdürürse çok şaşıracağım” dedi.
Cumhuriyetçi Parti içindeki bir kümenin, İran tesirine karşı koymak için ABD askerlerinin Suriye’deki varlığını desteklediği ikazında bulunan Ford, soruna gerçekçi yaklaşanların ABD’nin askeri tesirini azaltmasına sıcak baktığını anlattı.
Ford ayrıyeten Ukrayna’daki savaşın tahliline yönelik bir müzakereye nasıl geçilebileceği konusunda “daha yararlı bir Amerikan-Türk görüşmesi” beklediğini söyledi.
Trump idaresinin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya erken safhada baskı uygulamayacağını düşünen Ford, “Gazze’deki savaş, İsrailliler bitirmeye hazır olduğunda bitecek” dedi.
“Türkiye’nin bu bahiste bir rol oynaması gerekecektir”
Kıdemli araştırmacı Coffey de her yeni ABD idaresinin müttefiklerle ilgileri sıfırlama konusunda bir fırsat sunduğunu belirterek, “(İkili alakalar için) Bir fırsat sunacak zira hem Lider Trump hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan, pragmatik olabileceğini ve ulusal sıkıntıları her çeşit şahsî uyuşmazlığın önüne koyabileceğini kanıtladı” tabirini kullandı.
Coffey, “Terör örgütü YPG ile bu ilgiyi bitirmenin ve NATO müttefikimiz Türkiye ile bağlarımızı onarmanın vaktinin geldiğini düşünüyorum” dedi.
“Türkiye’nin hem Ukrayna’nın hem de Rusya’nın güvendiği tek ülke” olduğunun altını çizen Coffey, “Başkan Trump, Ukrayna ile Rusya ortasında bir çeşit mutabakat sağlamak istiyorsa, Türkiye’nin bu hususta bir rol oynaması gerekecektir” diye konuştu.
Coffey, Türkiye ile ABD ortasındaki F-35 savaş uçakları anlaşmazlığına dikkati çekerek, sorunun çabucak çözülmesini beklemediğini söyledi ve bu sorunun ele alınmasından evvel başka savunma sanayi alanlarında “güven artırıcı önlemler” alınabileceğini kaydetti.
