İş Bankası Başkanı Adnan Bali: Hızlı yaşlanacağız, 2030’a kadar 20 bin dolar gelire kavuşmalıyız

Hamide HANGÜL

Türkiye İş Bankası Yöne­tim Kurulu Lideri Ad­nan Bali, Türkiye’nin 2030-2050 yılları ortasında çok süratle yaşlanacağına işaret ede­rek, ülke olarak yaşlanma­dan zenginleşmek gerektiği­ni, 2030’a kadar 20 bin doların üzerinde bir gelirin kesinlikle elde edilmesi gerektiğinin altını çiz­di. Kütahya Porselen’in “Yükse­len Yıldızlar” ödül merasimine ko­nuk olan Adnan Bali, merasim önce­si iştirakçilere hitaben yaptığı konuşmasında deneyimlerini an­latarak, gençlere de tavsiyelerde bulundu. Türkiye’nin jeostrate­jik pozisyonuyla 3-4 saatlik uçuş diliminde, etrafında 1,3 milyar nüfus, 30 trilyon dolar gayrisa­fi yurtiçi hasıla (GSYİH) gelir ve 10 trilyon dolardan fazla tica­ret hacmine sahip bir pazarın en değerli yerinde bulunduğuna işaret eden Bali, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Yani pazarın en kıy­metli yerinde dükkanımız var.

Kendi trafiği yetiyor. O nedenle bu ülkeye hiçbir şey olmaz. Ener­jinin, bilginin, fiziki üretimin ve bunlarla bitişik finansın merke­zi olabilecektir. 120 ülkenin üze­rinde, 340’ın üzerinde destinas­yonu olan THY, bunun en kıymetli örneğidir. İşlerimiz açısından, bu umutla geleceği bakmalıyız. Bununla birlikte 2030-2050 ara­sında çok süratli yaşlanacak bir ül­keyiz. Ondan önce zenginleşme­liyiz. Güçlü olmadan yaşlanır­sak şayet, felaket senaryosu olur. 20 bin doların üzerinde bir geli­ri bu ülke, 2030’a kadar mutla­ka lakin kesinlikle elde etmelidir. O hukuk, demokrasi, refah getirir.”

“Plazalarda excellere gömülerek başarılı olunmaz”

Kendisinin 1986 yılında OD­TÜ İktisat Kısmından me­zun olduğunu, İş Bankası’nda şimdiki ismiyle Hazine Müdür­lüğü, daha sonra Şişli ve Gala­ta şube müdürlüklerinde vazife aldığına işaret eden Bali, “Ana­dolu’nun bir çok yerinde firma­ları yerinde tanıdım. Birinci genel müdür olduğunda önüme gelen kredi belgelerinin en az yüzde 60-70’inin, üretimlerini gördü­ğüm, sahiplerini, sermayedar­larını ve profesyonellerini tanı­dığım belgelerdi bunlar. Zira mutfağına hakim olamadığımız bir işi yönetemezsiniz. Onun için kulelerde, plazalarda Ex­cellere gömülerek, artık yapay zeka, chatGPT ile vesaire çöze­mezsiniz bu işleri. Beşere do­kunmayan sayılara dokuna­maz. Alandan kopuk bir iş insa­nı, yönetici asla ve asla başarılı olamaz. Konformist bir manzara verip, onu da güya kamufle etti­ğinizi sanırsanız çalışkan insan­ları kaybedersiniz. Çalışmaya niyeti olmayanlar da meşrulaşır­lar. O nedenle örnek olmak, onu da içtenlikle yapmalısınız” tabirlerini kullandı.

“Fark beklentisi olanların ‘hayat fark’ vurması lazım”

İş Bankası’nın ayırt edici ka­rakteristiklerinden birinin de kurumsallık ve devamlılık ol­duğunun altını çizen Adnan Ba­li, “Her bir pozisyonumuz için bi­rinden birini seçmeye kıyama­yacağınız kadar değerli en az üç adayımız var” dedi. Bali, bir işin hangi yüzdeyle nasıl gittiği­ni de kayıt altına aldıklarını söy­ledi. Başarıda ise “dozunda” bir mahcubiyet duygusu olması ge­rektiğini düşündüğünü lisana ge­tiren Adnan Bali, kelamlarını şöy­le sürdürdü: “O olmazsa bir işi farklı yapma uğraşı de olmaz. ‘Öyle de olur bu türlü de olur’ vardır zihninde. Halbuki mahcubiyet duygusu çok değerlidir. İkinci sıradanlığa razı olamama.

Çan eğrisinin ortasında kümelenen bir çoğunluk vardır, ‘birbirinden ayırt edilemezler çoğunluğu’ de­rim ben oraya. Pekala bir birinden ayırt edilemezler çoğunluğunda yer alıp, hayattan nasıl bir fark beklentisine sahip olunur? Ha­yatta fark bir beklenti olan ki­şini, hayata bir fark vurması la­zım. Onun için de ayrıyeten çalışa­cak, sıradanlığa razı olmayacak. Eşleniklerinden fark duyuyor­san da kimseden bir şeyi talep etmen gerekmeyecek esasen. Ben daima bu türlü baktım, gaye değil sü­reç odaklıyım. Çalışmak, çok ça­lışmak, üşenmemek ve ertele­memek. Ben tembelliği kovma disiplini diyorum buna.”

“Şimdiki kuşak çok sabırsız hemen ve zahmetsiz istiyor”

Şu anda X, Y, Z nesli diye an­latılan kuşakta, her şeyi çabucak ve zahmetsizce isteme, çabuk sonuç alma eğilimi, gördüğü­nü lisana getiren Bali, kıvrak ze­kalarına da çok güvendiklerini belirtti. Bir iş görüşmesine de değinen Bali, şöyle anlattı: “Bir genç, mülakatta en kısa ne ka­dar müddette genel müdür yar­dımcısı olunur?” Diye sordu. Bankaya girmemiş, kendisin­den evvel girenler ve sonra gi­receklere dair hiçbir fikri yok, lakin 20 bin kişinin üzerinde çalışanın olduğu bir kurumda, 9 yıl ya da daha kısa müddette birinci 10’a girmeyi hedefliyor. Böyle

bir sabırsız durum var. Ben bi­raz ebeveynler, öğretmenler, öğrenci değil veli odaklı okullar sayesinde bu türlü ders çalışma­dan yüksek puan almayı kendi hakları gören bir nesil ya­rattığımızı düşünüyorum. Ben hayatın, zekilerden çok di­siplinli olanları ödüllendirdiği­ni düşünüyorum.” Bali, bir ha­yat prensibi olarak, izaha muh­taç olanı yapmamak diye bir prensibi olduğunu belirterek, gençlere, “Çünkü izah etme­yi gerektiren her şey kesinlikle bir mayınlı arazi. Bir riskli ala­na işaret ediyor. Fakat bir şeyi yapmaman izah gerektiriyorsa onu yap” teklifinde bulundu.

“Gideri ve geliri muğlak işlere girmeyin”

Aile anayasasının son derece değerli olduğunu lisana getiren Bali, muhataplarla mali ko­nulardaki ayrıntıların açıkça za­mana bırakmadan konuşmanın çok değerli olduğunu lisana ge­tirerek, “Onun için herkesin en açık biçimde netleşmesi gerekir. İsmi konmamış saklı alacaklar, zımnî borçlanmalar zihinlerde yaratılmamalı. İş hayatında ku­rumsallığın, sürdürülebilirliğin en kıymetli kademesi budur ben­ce. Sarfiyatı mutlak, geliri muğlak işlere girmeyin. Zira mutla­ka ihtimaller sizin aleyhinize çalışacaktır. Hayatta majör ha­ta yapmayacaksınız, iki, birebir ha­tayı bir daha yapmayacaksınız” teklifinde bulundu.

Vatandaşın sicili bozuluyor, iş insanı gezmeyi sürdürüyor

Adnan Bali, iş dünyasında taahhütlere, yükümlülüklere bağlı olunması gerektiğinin altını çizdi. Bali, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Mesela iş dünyasında görüyorum, borçlarını şirketler üzerinden ödemeyenler işadamı olarak gezmeye devam edebiliyorlar. Şahısların servetlerine, ailelerin servetlerine hiçbir şey olmuyor. Lakin bir vatandaşın üç kuruşluk kredi kartı borcunu ödeyemediğinde sicili bozuluyor da sizinki niçin bozulmuyor?

Ben bir ortaokul çocuğuydum babamın bir hatır senedinin kazara protesto olması nedeniyle nasıl gözyaşı döktüğünü biliyorum. Hele üçüncü, dördüncü nesillere baktığınızda, büsbütün iş adamcılığı, yani iş adamlığı değil… Mesai yok, alanla, çalışanla, paydaşlarla temas yok, şuraya (yakaya) renkli mendilini takacak, ilgili ilgisiz platformlarda bulunacak, iş adamlığı bu. Bugün bunun geleceğe dönük paha yaratmaya devam edebileceğini asla düşünmüyorum. Hukuk, liyakat, adalet, eşitlik, ehliyet deniyor, lakin unsurlar bütünlüğünü söylemek değil, hayatımıza geçirmek ve uygulamak değerli.”