İki yılda 800 milyar TL’ye dayanacak

Mehmet H. GÜLEL

Türkiye gastronomi kesimi son yıllarda HORECA ve işletme­lerin sayısının artmasının ya­nı sıra ulusal ve memleketler arası şenliklerle büyümesini sür­dürüyor.

Son 5 yılda her yıl yüzde 40 büyüme gösterdiği­ni kaydeden Avrasya Gastro­nomi ve Aşçılar Federasyo­nu (AGAFED) Başkanı Ah­met Karaman, “Gastronomi kesimi, son periyotta kay­da kıymet bir büyüme gösteri­yor. 2021 yılında yaklaşık 144 milyar TL olan kesimin pa­zar büyüklüğü, 2026 yılına ka­dar 772 milyar TL’ye ulaşma­sı öngörülüyor. Bu, yıllık orta­lama yüzde 40’lık bir büyüme oranına işaret ediyor” dedi.

Söz konusu büyümenin sek­törün yalnızca ekonomik değil, tıpkı vakitte kültürel ve sos­yal açıdan da ehemmiyetini artırdı­ğına dikkat çeken Karaman, “Gastronomi, mahallî üreticiler­den küresel pazarlara uzanan geniş bir ekosistemi kapsıyor. İstihdamdan turizme, ihra­cattan kültürel tanıtıma kadar birçok alanda katma paha ya­ratıyor.

AGAFED olarak, bu di­namik bölümdeki gelişmeleri desteklemek ve Türk mutfağı­nın milletlerarası alanda daha görünür hale gelmesini sağla­mak için çeşitli projeler ve iş birlikleri yürütüyoruz. Sektö­rün sürdürülebilir büyümesi­ni desteklemek hedefiyle eği­tim programları, müsabakalar ve şenlikler düzenleyerek, hem mevcut profesyonellerin geli­şimine katkı sağlıyor hem de yeni kuşak şeflerin yetişmesine imkan tanıyoruz. 2026 itiba­rıyla daha milletlerarası bir yapı planlıyoruz” diye konuştu.

Bu yılki ana tema ‘Sürdürülebilir Mutfaklar’

Bu doğrultuda Türkiye’de gastronomi kesiminin tüm paydaşlarını bir ortaya getiren en kapsayıcı platformlardan biri olan İstcook Fest’i dü­zenlediklerini aktaran Kara­man, sırf bir şenlik ola­rak değil, birebir vakitte sek­tör için bir vizyon geliştirme alanı olmayı hedefledikleri­ni söyledi. Bu yıl 16 -17 Ma­yıs’ta Maltepe Park AVM’de düzenlediklerini bildiren Ka­raman, “Şeflerden üreticile­re, akademisyenlerden yatı­rımcılara kadar herkesi ortak bir lisanda buluştu.

Gastronomi artık sırf lezzetle değil, iktisat, kültür, istihdam ve inovasyonla da anılıyor. Fes­tivalde katılan markaların yerli üreticiler, şefler ve işlet­meciler ortasında iş birlikleri de doğdu. Tıpkı vakitte tü­ketici eğilimleri, menü trend­leri ve inovatif eserler bura­da sergilendi. Yani İstcook Fest, gastronomi ekonomisi­nin dinamiklerini canlı tutan ve lokal girişimcilerin görü­nürlüğünü artıran bir rol üst­lendi.

Bu yılki ana temamız ‘Sürdürülebilir Mutfaklar’ olarak belirlemiştik. Bunu belirlerken hem iklim krizi hem de artan maliyet baskı­sı üzere şimdiki hususların mut­faklara olan tesirini dikkate aldık. Besin israfının azaltıl­ması, lokal eser kullanımı, sezonsallık üzere sürdürülebi­lir mutfak uygulamaları, ar­tık yalnızca etik değil, birebir za­manda ekonomik bir gerekli­lik” formunda konuştu.

Pandemiyle ivme kazandı

Gastronomi dalının pandemi sonrası yine ivme kazandığına dikkat çeken Ahmet Karaman, 2024 prestijiyle bilhassa turizm bölgelerinde ve büyükşehirlerde önemli bir talep artışı gözlemlediklerini söz etti. Fakat enflasyon, kira baskısı, hammadde fiyatlarındaki zorluluklara değinen Karaman, “Sektör yaratıcılığa ve girişimciliğe açık yapısıyla büyümeye devam ediyor.

‘Yerel ve sağlıklı’ odağındaki mutfaklar, dijital menüler, temassız ödeme sistemleri ve sürdürülebilirlik odaklı menü dizaynları artık standart haline geldi. Artık tüketiciler yalnızca ne yediğini değil, o eserin nereden geldiği, nasıl üretildiği de önemsemeye başladı” dedi.