IEA Başkanı Fatih Birol ‘tarife savaşlarının daha başındayız’ diyerek uyardı!
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Londra’da düzenlenen Memleketler arası Güç Güvenliğinin Geleceği Konferansı’nda yaptığı açıklamalarla global güç siyasetlerine dair kritik ikazlarda bulundu.
CNBC-e’den Berfu Güven’in haberine nazaran Birol, global ticaret tansiyonlarının güç güvenliğini tehdit ettiğini belirtti. “Tarife savaşlarının daha başındayız” diyen Birol, ABD ve Çin ortasındaki ekonomik rekabetin derinleşerek dünya iktisadı üzerinde daha büyük tesirler yaratabileceğini söz etti:
“Bu savaşlar dünya iktisadını önemli formda olumsuz etkileyebilir. O yüzden ülkeler ekonomilerini bu sürece sağlam hale getirmeli.”
“Yumurtaları tıpkı sepete koymamalıyız”
Birol, pak güç teknolojilerinin yaygınlaştığı günümüzde, bu teknolojilerin üretimi için gerekli olan kritik minerallerin az sayıda ülkenin denetiminde olmasının önemli bir risk oluşturduğuna dikkat çekti.
“Elektrikli otomobiller, güneş panelleri üzere teknolojiler için gereken mineraller – örneğin bakır ve galanyum – şu anda yalnızca 1-2 ülke tarafından işlenip tedarik ediliyor. Bu ülkelerde oluşabilecek teknik yahut jeopolitik bir aksaklık tüm dünya üretimini durdurabilir.” diyen Birol, bu alandaki en büyük oyuncunun Çin olduğunu belirtti.
“Dünya genelindeki kritik minerallerin yüzde 80’ini Çin işliyor. Bu kadar ağır bir bağımlılık hiçbir ülke için sağlıklı değil.” sözlerini kullandı.
“Çin ile işbirliği şart”
Her ne kadar Çin bu dorukta fizikî olarak yer almamış olsa da, Birol Çin ile temasların sürdüğünü ve yakın vakitte direkt görüşmeler yapılacağını açıkladı. Birol “Çin, IEA’nın bir üyesi ve dünyanın en büyük güç tüketicilerinden biri. Onlarla iş birliği kural.” dedi.
Ancak Birol, iş birliği gereksinimine karşın, ABD ile Çin ortasında süren ticaret savaşlarının bu süreci zorlaştırdığını ve tesirlerinin uzun süreceğini lisana getirdi.
Türkiye’nin güç siyasetlerine övgü
Fatih Birol, Türkiye’nin son yıllarda güç alanında attığı adımları da kıymetlendirdi. Bilhassa güneş, rüzgar ve hidroelektrik üzere yenilenebilir güç kaynaklarında yaşanan büyümeyi olumlu bulduğunu belirtti.
Nükleer güç konusuna da değinen Birol, partner seçimlerinin stratejik ehemmiyetine dikkat çekerek,
“Bir tane nükleer santral yapıyoruz. Umarım birkaç tane daha gelecek lakin burada partnerlerimizi uygun seçmemiz lazım. Güç güvenliğinde bir numaralı prensip çeşitlendirme. Tek bir ülkeye bağımlı kalmamak gerekir” dedi.
Enerji güvenliğinde üç altın kural
Birol’a nazaran güç güvenliğinin temelinde üç kural var: çeşitlilik, öngörülebilirlik ve iş birliği. Lakin günümüzde bunlar içinde en güç sağlanan ögenin çeşitlilik olduğuna vurgu yaptı.
Konferansın, global güç güvenliğinin yine formlandığı bir devirde memleketler arası iş birliğinin ne kadar kritik olduğunu gösterdiğini belirten Birol, “Dünyadaki jeopolitik tansiyonun bu kadar arttığı bir devirde herhalde en değerli memleketler arası toplantı bu toplantı oldu.” tabirlerini kullandı.
