Evdeki hesap çarşıya uymayacak

Başak Parıltı GÖKÇAM
Ulaşım kesimi, insan faaliyetlerinden kaynaklanan global emisyonların yaklaşık yüzde 20’sinden sorumlu. Dünyada ulaşım için kullanılan gücün yüzde 95’inin fosil yakıtlardan karşılandığı biliniyor. Emisyon hisse dağılımında sadece deniz taşımacılığının sorumlu olduğu oran ise yüzde 3. Zira gemilerde karbondioksit, metan ve azot oksit üzere ağır yakıtlar kullanılıyor. Bu durum; deniz taşımacılığının etraf ve sıhhat risklerini artırmasına neden oluyor.
Bunun yanı sıra deniz taşımacılığının, global iktisat açısından da değeri büyük. Hesaplamalara nazaran deniz taşımacılığı, dünya ticaret hacminin yüzde 90’ından fazlasını oluşturuyor. Bu nedenle deniz nakliyatının yeşil dönüşümü, hem ekonomik açıdan büyük kıymete sahip oluşu hem de etraf kirliliğine neden oluşu sebebiyle sürdürülebilir gelecek açısından gerekli. Pekala dalda karbon salımını azaltmaya yönelik neler yapılıyor? Maksatlar neler?..
Geçtiğimiz günlerde Birleşmiş Milletler Örgütü, uluslararası deniz nakliyeciliği kapsamındaki yeni emisyon azaltma siyasetlerini onayladı. Kaliforniya Üniversitesi (UCB) araştırmacılarının deniz taşımacılığı uzmanlarıyla yaptığı ankete nazaran bölümün 2030 yılına kadar makul bir aralıkta kargo göndermek için salınan karbondioksit ölçüsünün bir ölçüsü olan nakliyenin karbon yoğunluğunda, yüzde 40’a varan bir oranda azalma görmesi bekleniyor. Lakin beklenti, bölümün 2050 yılındaki net sıfır amacına ulaşamayacağı istikametinde. Earth’s Future dergisinde beklentilerini yayınlayan araştırmacılar, bunun yerine 2008 düzeylerine nazaran yaklaşık yüzde 40 ila yüzde 75 oranında azalma elde edilebileceğini öngörüyor.
Kısa vadeli azaltımlar, yeşil güç yatırımlarına bağlı
Çalışma kapsamında 2021 yılında 149 denizcilik nakliye uzmanıyla görüşen araştırmacılar; dalda 2030 yılına kadar 2008 yılı düzeylerine kıyasla nakliyede yüzde 30 ila yüzde 40 oranında emisyon azaltımı olacağını öngördüklerini açıkladı. Fakat uzmanlar, tüm çabalara karşın dalın 2050 yılındaki net sıfır gayesine ulaşamayacağını iddia ediyor. Araştırmacıların iddialarına nazaran 2050 yılında dalın ulaşabileceği emisyon azaltımı ortanı ise yüzde 40 ila yüzde 75 aralığında olacak.
Çalışmaya ait açıklamada bulunan araştırmanın kıdemli müellifi ve UBC yardımcı doçenti Dr. Amanda Giang, “Operasyonel ve teknik tedbirler sayesinde bu kısa vadeli azaltımları başarabiliriz lakin net sıfır emisyon için yeşil güce de yönelmemiz gerekiyor” dedi.
Daha az tecrübe, daha fazla iyimserlik
Araştırmada, denizcilik dalında 10 yıldan az çalışma tecrübesine sahip olanların emisyon azaltımı konusunda en optimist olanlar olduğu, 30 yıldan fazla tecrübeye sahip olanların ise en az optimist olanlar olduğu ortaya çıktı.
Belirsiz vakitlerde kesinlik
Amonyak, rüzgâr ve alternatif yakıt kaynaklarının mevcut olduğunu yahut üzerinde çalışıldığını belirten Etraf ve Sürdürülebilirlik Enstitüsü’nde doktora adayı ve çalışmanın birinci müellifi Imranul Laskar, “Ancak yeşil güç filolarına geçiş, uzun vadeli bir yatırım olacak. Kesimin bu yatırımları yapabilmesi için biraz siyaset katılığına gereksinimi var. Nakliye, global güç dönüşümünü yönlendirebilir. Bu güzel bir haber öyküsü, fakat şimdi her şeyi çözmüş değiliz” diye konuştu.