Enflasyon verilerinin ardından yeniden gündemde…. Fed faiz indirimine ne zaman başlayacak?

ABD’de enflasyonun mayısta yıllık bazda üst üste dördüncü ayda beklentilerin altında gerçekleşmesine rağmen, piyasalarda ABD Merkez Bankasının (Fed) eylül ayındaki toplantısına kadar faiz indirimine gitmeyeceği tarafındaki fiyatlamalar öne çıkıyor.

ABD’de açıklanan datalar, son devirde enflasyonist baskıların azaldığını, istihdamın ise yavaşlamasına karşın istikrarını koruduğunu gösteriyor.

Çalışma Bakanlığının geçen hafta açıkladığı datalara nazaran, ABD’de tarım dışı istihdam mayısta 139 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı değişmedi ve yüzde 4,2 olarak kayıtlara geçti.

Dün açıklanan datalara nazaran ise ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), mayısta aylık bazda yüzde 0,1, yıllık bazda ise yüzde 2,4 ile beklentilerin altında arttı.

Tüketici enflasyonunun yıllık bazda üst üste dördüncü ayda piyasa beklentilerinin altında kalmasına karşın, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta siyaset faizini yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tutmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Bankanın eylül ayı yahut sonrasında faiz indirimine gideceği istikametindeki fiyatlamalar öne çıkıyor.

Trump, Fed’e faiz indirimi davetlerine devam ediyor

ABD Başkanı Donald Trump ise faiz indirimine gitmesi için Fed’e yönelik baskılarını sürdürüyor.

Sık sık Fed Başkanı Jerome Powell’ı faiz indirimlerine geç kalmakla eleştiren Trump, ABD’nin faiz indirimlerine giden ülkeler karşısında dezavantajlı duruma düştüğünü savunuyor.

Geçen hafta Fed’e faiz oranını “tam puan” düşürme davetinde bulunan Trump, dün açıklanan TÜFE datalarının akabinde da bu davetini yineledi.

TÜFE datalarını “mükemmel” olarak nitelendiren Trump, “Fed, bir tam puan düşürmeli. Vadesi gelen borçlar için çok daha az faiz ödenir. Çok kıymetli.” sözünü kullandı.

‘TÜFE tarifelerin kimi dezenflasyonist baskılarından faydalandı’

Oxford Economics ABD Başekonomisti Ryan Sweet, TÜFE’nin mayısta petrol fiyatlarındaki düşüş üzere tarifelerin kimi dezenflasyonist baskılarından faydalandığını söyledi.

TÜFE’de akaryakıt, uçak bileti ve toplu taşıma kalemlerindeki gerilemeye işaret eden Sweet, tarifelerin başta araba olmak üzere birtakım malların alımlarının öne çekilmesine yol açtığını lakin artık talebin yumuşadığını ve bu durumun yeni ve ikinci el araç fiyatlarında görüldüğünü aktardı.

Sweet, araba bayilerindeki stoğun azaldığını, bu durumun potansiyel alıcıların işini giderek zorlaştıracağını ve stoğun azalmasının daha yüksek araç fiyatlarının habercisi olduğunu söz etti.

Tarifelerden kaynaklanan bir başka dezenflasyonist tesirin ise en azından başlangıçta talep daralması olduğunu belirten Sweet, TÜFE’de mesken dışında konaklama kaleminin kısmen yurt dışı seyahatlerdeki azalma nedeniyle üst üste 3 ay düşüş gösterdiğini kaydetti.

‘Fed’i cesaretlendirebilir fakat…’

Sweet, çekirdek hizmet enflasyonunun nisan ayına kıyasla daha az arttığını bildirerek, “İş gücü piyasası enflasyon kaynağı olmadığından ve nominal fiyat artışı Fed’in enflasyon gayesiyle uyumlu seyrettiğinden, harika çekirdek hizmet enflasyonunun tekrar yakışıksız yüzünü göstermesi pek mümkün değildir” değerlendirmesinde bulundu.

Göçle ilgili kısıtlamaların nominal fiyat artışı üzerinde üst istikametli baskı yaratacağını aktaran Sweet, lakin verimlilik artışının bunun enflasyonist olmamasını sağlamak için kâfi olacağını kaydetti.

Sweet, “TÜFE ile ferdî tüketim harcamaları deflatörü ortasındaki eşleştirmemiz, bir öteki sakin aya işaret ediyor. Bu durum Fed’i cesaretlendirebilir fakat gelen bilgiler Merkez Bankasının aralıktan evvel faiz indirimine gitme mümkünlüğünü kayda bedel ölçüde artırmıyor, bizim temel senaryomuz da bu tarafta. Fed, tepkisel davranacak ve tarifelerin enflasyonu daha fazla vuracağını, bu yaz enflasyonun nasıl seyredeceğini görmek isteyecektir” diye konuştu.

Fed bu yıl kaç faiz indirimi yapacak?

American Enterprise Institute (AEI) kıdemli uzmanı Steven Kamin, son açıklanan TÜFE datalarının epeyce cüret verici olduğunu belirterek, “Veriler enflasyonun temelde Fed’in yüzde 2 amacı doğrultusunda aşağı istikametli eğilim izlemeye devam ettiğini doğrular nitelikte görünüyor” açıklamasında bulundu.

Enflasyona ait olumlu haberlerin devam etmesinin, Fed’in yılın ilerleyen devirlerinde faiz indirmesini kolaylaştıracağını söyleyen Kamin, fakat Fed’in faiz oranlarını iki nedenden ötürü şimdilik sabit tutmasının beklenen olduğunu söz etti.

Kamin, bunların birincisinin şimdi datalara yansımamış olsa da Trump’ın gümrük tarifesi artışlarının gelecekte enflasyonu bir ölçü üst çekebileceği ihtimali olduğunu belirterek, ayrıyeten tarifelerin en son olarak nerede duracağına dair de hala büyük belirsizlik bulunduğunu kaydetti.

İkincisinin de iş gücü piyasasının güçlü kalmaya devam etmesi ve işsizlik oranının düşük kalması olduğunu lisana getiren Kamin, münasebetiyle Fed’in şu anda ekonomiyi desteklemek gayesiyle faiz indirimi yapmasına gerek olmadığını savundu.

Kamin, bu nedenle tarifelerin tesirinin hudutlu kalacağı varsayımıyla Fed’in yılın ilerleyen devirlerinde bir ya da iki kere faiz indireceğini iddia ettiğini paylaşarak, “Bu, Trump’ı hayal kırıklığına uğratabilir lakin datalara uygun, yerinde bir reaksiyon olur” halinde konuştu.

Enflasyon için temmuz ve ağustosa işaret etti

ING Amerika Araştırma Bölgesel Başkanı Padhraic Garvey, mayıs ayı enflasyon bilgilerinin epey rahatlatıcı geldiğini söyledi.

Giyim ve araba fiyatlarındaki gerilemeye işaret eden Garvey, aslında bu kesimlerin tarifeler münasebetiyle fiyat artışı riski yüksek olarak bedellendirilen kesimler ortasında yer aldığını lisana getirdi.

Garvey, piyasaların bu dataları olumlu karşıladığına değinerek, fakat tarifelere dair tasaların abartıldığı sonucuna varmak için şimdi erken olduğunu vurguladı.

Geçen hafta yayımlanan Fed’in Bej Kitap raporundaki, “firmaların gelecek periyotta maliyetlerin ve fiyatların daha süratli artmasını beklediği” ve “yüksek tarife oranlarının maliyetler ve fiyatlar üzerinde üst istikametli baskı oluşturduğu” tabirlerine atıfta bulunan Garvey, “Bu nedenle temmuz ve ağustos aylarında çok daha güçlü enflasyon bilgileri görebiliriz” değerlendirmesini yaptı.

Garvey, TÜFE verisi sonrasında hazine tahvili faizlerinin bir ölçü aşağı hareket ettiğine işaret ederek, lakin bu kadar “pozitifliğe” kapılınmaması gerektiğini kaydetti.

“Gelecek devirde kendi elimizle yarattığımız enflasyon meseleleri yaşanacak, yaşanmazsa şaşırtan olur” diyen Garvey, ayrıyeten vergi yasasının geçirilmesinin tahvil piyasasında bir öbür olumsuz faktör olduğunu tabir etti.