Enflasyon, büyüme, rezerv, dolarizasyon… Mahfi Eğilmez’den enine boyuna yıl sonu ekonomi analizi!
Türkiye iktisadı yıl sonuna yaklaşırken iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, “2024 Biterken İktisatta Artılar ve Eksiler” başlıklı yazısında iktisat gündemindeki kıymetli başlıkları masaya yatırdı. Eğilmez, enflasyon ve döviz kurlarındaki yeni durumu, büyüme ve işsizlik oranlarını, hazine nakit dengesini ve Merkez Bankası rezervlerindeki gelişmeleri derinlemesine ele aldı.
Yazısında enflasyonun uzun müddettir Türkiye iktisadı için çözülmesi gereken bir sorun olarak öne çıktığını belirten Eğilmez, “Yarım yüzyıldır enflasyonla çaba sürüyor, fakat oran yüzde 2-3 seviyesine indirilemedi” dedi.
2021’deki “faiz sebep, enflasyon sonuç” siyasetinin enflasyonu artırdığına değinen Eğilmez, “2023 Haziran’ında rasyonel yaklaşımlara dönülerek faiz artırımıyla enflasyon kontrol altına alındı” diye hatırlattı.
Döviz kurlarının yüksek faizle sabit kalmasının maliyet enflasyonu üzerinde olumlu bir tesiri olduğuna dikkat çeken Eğilmez, yüksek faizlerin bilhassa mal talebini düşürdüğünü, lakin hizmet talebinin kayıt dışı ekonomi ve yaşam pahalılığı nedeniyle güçlü kalmaya devam ettiğini belirtti.
Eğilmez, “Yaşam pahalılığı, konut, otomobil, beyaz eşya fiyatlarının yüksekliği nedeniyle bu çeşit malları satın alma umudu kalmayanlar, harcamalarını kafeler, lokantalar üzere alanlara yönlendiriyor” diye ekledi.
Büyüme ve işsizlik mevzularına da değinen Eğilmez, büyüme oranının 2024 yılında yavaşladığını lakin işsizliğin beklentinin bilakis fazla artmadığını belirtti.
Eğilmez “Yüksek faiz siyaseti büyümeyi baskılarken işsizlikte beklenen seviyede bir yükselme olmaması olumlu” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye iktisadında döviz hesaplarındaki oranın düşüşe geçtiğine de değinen Eğilmez, bu durumu Merkez Bankası’nın faiz artırma siyasetiyle ilişkilendirdi. Eğilmez, “Merkez Bankası faizi düşürürse döviz talebinin tekrar artma ihtimali göz arkası edilmemeli” sözünü kullandı.
Eğilmez, Merkez Bankası rezervlerinde görülen artışı olumlu bulsa da rezervlerin büyük ölçüde döviz girişine bağlı olduğunu ve bu durumun gelecekte faiz düşüşüyle süratle değişebileceğini vurguladı.
Son olarak cari açığın ekonomik büyümenin gerilemesiyle kapanmaya başladığına dikkat çekerek, “Cari açık kapanırken büyüme oranının düşmesi bu açığın kalıcı bir tahlille kapanmadığını gösteriyor” halinde yorum yaptı.
