Dünya basını Türkiye’yi konuşuyor: KAAN’ın ihracat başarısı manşetlerde

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’nin (TUSAŞ) Endonezya’da düzenlenen INDO Defence 2025 fuarında Türkiye tarafından tasarlanan ve üretilen ulusal muharip uçak KAAN’ın Endonezya’ya 48 adet satışına yönelik mutabakatın sağlandığını duyurmasının akabinde dünya genelinde medya kuruluşları, bu memleketler arası alandaki stratejik başarıyı haberleştirdi.

Associated Press (AP), “Türkiye, ulusal üretim savaş uçaklarından 48 adedini Endonezya’ya ihraç edecek” başlığıyla verdiği haberde, Türkiye’nin birinci yerli beşinci jenerasyon savaş uçağı olan KAAN’ın, birinci uçuşunu 2024’te muvaffakiyetle tamamladığı belirtildi.

Bloomberg televizyonun kanalının haberinde, KAAN ihracatına yönelik muahede, “Erdoğan, Endonezya’nın Türkiye’den yaklaşık 50 savaş uçağı satın alacağını söyledi.” başlığıyla yer aldı.

Endonezya ve Asya

Endonezya merkezli Jakarta Globe, “Endonezya, Türkiye’den 48 Adet KAAN Savaş Uçağı Almayı Kabul Etti: Erdoğan” başlığını kullandı.

Malezya Bernama Haber Ajansı, haberi “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Endonezya’ya 48 muharip uçağı KAAN ihraç edeceğini duyurdu.” başlığıyla verdi. Habere, Anadolu Ajansı (AA) kaynak gösterildi.

Çin merkezli Xinhua Ajansı, “Türkiye, yeni bir mutabakatla 48 adet savaş uçağını Endonezya’ya ihraç ediyor” başlığıyla yayımladığı haberde “Türkiye’nin en büyük savunma ve havacılık şirketlerinden biri olan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, ülkenin birinci ulusal savaş uçağı olan KAAN’ı tasarladı, geliştirdi ve üretti.” sözüne yer verildi.

Japonya merkezli Nikkei Asia gazetesi, “Erdoğan, Türkiye’nin Endonezya’ya 48 yerli üretim savaş uçağı ihraç edeceğini söyledi” başlığını attı.

Orta Doğu

Kuveyt haber ajansı KUNA’nın “Türkiye: Endonezya’ya savaş uçağı ihracatı stratejik işbirliği için bir örnek” başlığıyla görülen haberinde gelişmelere ait bilgi verildi. Haberde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yanı sıra Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün’ün açıklamalarına yer verildi.

Katar merkezli “Al-Araby Al-Jadeed” ise “Türkiye, Endonezya’ya 48 savaş uçağı ihraç etti” başlıklı haberini, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasına dayandırarak Ankara’nın, Endonezya’ya 48 Türk üretimi savaş uçağı ihraç etmek için bir mutabakat imzaladığını kaydetti.

Azerbaycan

Azerbaycan Devlet Haber Ajansı (AZERTAC), Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, KAAN’ın Endonezya’ya ihraç edilmesine ait mutabakat imzalandığını duyurmasını haberleştirdi.

Azerbaycan merkezli medya kuruluşu Caliber, “Türk havacılık ve uzay firması TUSAŞ, KAAN ulusal muharip uçağı için kıymetli bir ihracat muahedesi imzalayarak milletlerarası savunma işbirliğinde kıymetli bir dönüm noktasına ulaştı.” sözlerini kullandı.

Ordu.az sitesi, KAAN’ın Endonezya’ya ihraç edilmesini “Tarihi anlaşma” başlığıyla okurlarıyla paylaştı.

Report haber ajansı da gelişmeyi “Türkiye, KAAN ihracatına yönelik birinci mukaveleyi imzaladı” halinde duyurdu.

Belçika

Havacılık alanında haber yapan Belçika merkezli Aviation24 internet sitesi, Türkiye-Endonezya ortasında ulusal imkanlarla tasarlanan, geliştirilen ve üretilen muharip uçak KAAN mutabakatını “dönüm noktası niteliğinde” bir muahede olarak başlığa taşıdı.

Haberde, mutabakatın 48 adet KAAN 5. kuşak savaş uçağı yanı sıra Türkiye’den Endonezya’ya hava alanında teknoloji transferini de kapsayacağına ve KAAN’ın yapay zeka dayanaklı aviyoniklere sahip olmasına dikkat çekildi.

İtalya

İtalyan ANSA ajansı da “Türkiye, Endonezya’ya 48 adet Kaan savaş uçağı ihraç edecek” başlığıyla verdiği haberinde, “Türkiye, Türk havacılık şirketi TAI ile İngiliz BAE Systems işbirliğiyle tasarlanan çift motorlu, beşinci jenerasyon çok hedefli savaş uçağı olan 48 Kaan savaş uçağını Endonezya’ya üretecek ve ihraç edecek.” sözü yer aldı.

Haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Dostumuz ve kardeşimiz Endonezya ile imzalanan muahede kapsamında 48 Kaan Türkiye’de üretilecek ve Endonezya’ya ihraç edilecek.” sözlerine yer verildi.

Almanya

Almanya’daki flugrevue.de isimli internet sayfasının “Türkiye için tüm vakitlerin en büyük ihracat siparişi” başlığıyla verdiği haberde, Endonezya’nın Türkiye’den 48 Kaan savaş uçağı sipariş ettiği, 12 uçak için de opsiyonun bulunduğu belirtildi.

Sözleşmenin pahasının 10 milyar dolardan fazla olduğunun tabir edildiğine değinilen haberde, tüm 48 uçağın TF35000 motorlarıyla 2034’e kadar teslim edileceğinin bildirildiği aktarıldı.

Haberde, tarafların daha derin bir stratejik iştirak konusunda da mutabakata vardıkları için Endonezya’daki bu satış muvaffakiyetinin Türkiye için değerli bir kilometre taşı olduğu kaydedildi.

Defence-Network isimli savunma haberleri yapan internet sayfasındaki haberde, “Endonezya’ya 48 Kaan savaş uçağı satışı. Türkiye milyar avroluk sözleşme” başlığı kullanıldı.

Haberde, Endonezya’nın uzun vakittir Türkiye’nin çok gayeli savaş uçağı KAAN ile ilgilendiği belirtildi.

İki ülke ortasındaki muahedenin Türkiye’nin savunma tarihindeki en büyük ihracat siparişi olduğu aktarılan haberde, itibar projesi KAAN savaş uçağı için de birinci ihracat siparişi olacağına işaret edildi.

Haberde, Türkiye ile Endonezya’nın uzun vakitten beri Kaplan MT tankları üzere savunma projelerinde çalıştığı, Endonezya’nın ayrıyeten KAAN savaş uçağını satın almanın yanı sıra Türkiye’nin MİLDEN denizaltı projesine de katılmak istediği vurgulandı.

Haberde, Endonezya ile planlanan 48 adet KAAN savaş uçağı satışının, Türk savunma endüstrisi için bir kilometre taşı olduğu vurgulanarak “Eğer 10 milyar dolarlık muahede gerçekleşir ve Endonezya ödemeyi yaparsa, bu yalnızca Türk Havacılık ve Uzay Sanayii için ekonomik bir atılım değil, birebir vakitte öbür ülkelere de ‘Türkiye global savunma pazarına yerini almıştır’ sinyali verecektir.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Fransa

BFMTV, Türkiye-Endonezya ortasında muharip uçak satışına ait imzalanan muahedeyi “Dost ve kardeş ülkelerimiz: Endonezya’ya 48 muharip uçak satan Türkiye için ikramiye” başlığıyla duyurdu.

Muharip uçak KAAN’ın TUSAŞ tarafından üretildiği ve birinci uçuşunu Şubat 2024’te yaptığı bilgisine yer verilen haberde, KAAN’ın 2030’a kadar F-16’ların yerini alabileceği belirtildi.

Haberde, “ünlü Bayraktar İHA’ları” da dahil Türkiye’nin savunma bölümünün ülkenin ihracat gelirlerinin kıymetli bir kısmını oluşturduğu vurgulandı.

Askeri ve jeopolitik bahisler üzerine yayın yapan Opex 360 sitesinin haberinde ise Endonezya ve Türkiye ortasında yapılan muahedenin finansal ayrıntılarının bilinmediğini lakin Endonezya basının muahedenin 10 milyar dolarlık bir muahede olduğunun belirtildiği aktarıldı.

Haberde, KAAN muharip uçağının motor geliştirme çalışmalarının sürdüğünü ve TUSAŞ’ın daha güçlü ve mahallî tasarım motorlar geliştirmeyi hedeflediği tabir edildi.

Ouest-France gazetesi ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Türkiye’nin Endonezya’ya 48 muharip uçak ihraç edeceğini duyurduğunu yazdı.

KAAN’ın Türkiye’de üretilen birinci 5. Kuşak savaş uçağı olduğu bilgisine yer verilen haberde, bu mutabakatla Endonezya ve Türkiye ortasındaki bağların daha da güçlendiği ve yıl başında iki ülkenin Endonezya’da ortaklaşa bir Baykar dron fabrikasının kurulması konusunda uzlaştığı hatırlatıldı.

Fransız Boursorama sitesi ise Türkiye’nin Endonezya ile “tarihi” bir mutabakata vardığını yazdı. Bu mutabakatın Türk savunma sanayi tarihindeki en kıymetli muahede olduğu vurgusu yapılan haberde, muharip uçak KAAN’ın birinci uçuşunu gerçekleştirmesinden yaklaşık 1 yıl sonra milletlerarası satışının gerçekleştiği söz edildi.

Bulgaristan

Bulgaristan’da devlet haber ajansı BTA, Türkiye’nin Endonezya’ya 48 Kaan savaş uçağı satacağını belirterek, kaynak olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın toplumsal medyadaki paylaşımını gösterdi.

BTA’nın haberinde, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptığı açıklamada, Türkiye’nin yeni bir savunma muahedesi kapsamında Endonezya’ya 48 adet KAAN savaş uçağı üretip ihraç edeceğini duyurdu.” sözüne yer verildi.

Bulgaristan Ulusal Radyosu (BNR), mevzuyu AFP’nin haberine dayandırarak yayımladı.

Ülkenin en yüksek tirajlı 24 Saat ve “Trud” gazeteleri ise BTA haberinin özetine yer verdi.

Focus Haber Ajansı, “Tarihi KAAN mutabakatı: Erdoğan Türkiye’yi savunma endüstrinde başkan yapmak istiyor” başlıklı haberinde, Türk basınından bahisle ilgili bir haber derlemesine yer verdi.

⁠İngiltere​​​​​​​

The Independent, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu mutabakatla ilgili, “Geliştirme kademesinde olan uçak için birinci ihracat mutabakatı.” tabirlerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bahse ait X paylaşımına değinen The Independent’da “Türkiye’nin 5’inci kuşak yerli savaş uçağı, birinci uçuşunu 2024’te muvaffakiyetle tamamladı. Mutabakat, Türkiye ile Endonezya ortasında büyük ekonomik ve savunma bağlarının kurulduğu bir ortamda yapıldı. İki ülke bu yılın başında Endonezya’da Baykar dron fabrikasının geliştirilmesi konusunda da anlaştı.” yorumu yer aldı.

Bloomberg UK, Türkiye ile Endonezya ortasındaki muahedeye ait, “Türkiye, askeri açıdan rekor olan mutabakata nazaran gelecek 10 yıl içinde Endonezya’ya 48 savaş uçağı satacak. Türkiye’nin hala geliştirdiği beşinci kuşak KAAN uçakları için yapılan muahede, Türkiye’nin yerli ve ulusal savunma endüstrisindeki kabiliyeti ve gelişiminin bir göstergesi.” yorumunu yaptı.

“Defence Procurement International” isimli sektörel savunma haber sitesi ise mutabakata, “Bugünün bilinmesi gereken haberleri” başlığı altında yer verdi.

Anlaşmanın Türkiye açısından bir rekor olduğuna değinilen haberde, “Uçakta yerli motor bulunacak. Muahede yalnızca Endonezya’ya KAAN ihracatını öngörmüyor, birebir vakitte havacılık alanında Endonezya’ya teknoloji transferini de kapsıyor. İki ülke bu mutabakatla bilgi paylaşımı ve mahallî kapasiteyle gelişimi teşvik etmeyi de amaçlıyor.” değerlendirmesi yapıldı.

Haberde, KAAN’ın yüksek hareket kabiliyeti ve düşük radar kesiti üzere gelişmiş savaş kabiliyetlerine sahip bir uçak olduğu bilgisi paylaşıldı.

İngiltere merkezli Middle East Eye haber sitesi, mutabakatın ortak üretim ve kimi modüllerin Endonezya’da üretimini de kapsadığını kaydetti.

Başka ülkelerin de KAAN almayı değerlendirdiğine işaret edilen haberde, “Cakarta idaresi için KAAN, eski F-16 filosunun yerini almaya yardımcı olacak, Güney Kore ile KF-21 projesinde yolların ayrılmasının akabinde oluşan boşluğu dolduracak. Uzmanlara, KF-21’in gerçek bir 5’inci jenerasyon uçak olmadığını belirtirken KAAN’ın yapay zeka entegrasyonu ve dronlarla eş güdüm içinde olma özelliğiyle birtakım 6’ncı jenerasyon yeteneklere sahip olduğunu söylüyor.” tabirleri kullanıldı.

⁠Polonya

Savunma haberleri yapan Polonya merkezli “Defence24” internet sitesi gelişmeyi okuyucularına “Endonezya ‘İslam’ın büyük savaş uçağını’ sipariş etti” başlığıyla duyurdu.

“Defence24” haberinde, KAAN’ın geliştirilme ile üretim süreci ve özellikleri hakkında ayrıntılı bilgiler de verdi.

Polonya’nın önde gelen haber sitelerinden onet.pl ise hususla ilgili haberinde, “Türkiye’nin KAAN savaş uçağı programı, Endonezya’ya savaş uçağı filosunu büsbütün modernize etme konusunda yeni bir yol sunuyor” değerlendirmesinde bulundu.